Амстэрдам

Горад Амстэрдам нідэрл.: Amsterdam Герб Сцяг Файл:Sights in Amsterdam2.jpg Краіна Нідэрланды Правінцыя Паўночная Галандыя Каардынаты 52°23′ пн. ш. 4°54′ у. д. Бургамістр Femke Halsema[d] Заснаваны 1300 Першая згадка 1275 Плошча 219,07 км² Вышыня цэнтра −2 м Водныя аб’екты Amstel[d], IJ[d] і IJmeer[d] Насельніцтва 743 400 чалавек (2006) Часавы пояс UTC+1, летам UTC+2 Тэлефонны код +31 020 Паштовыя індэксы 10xx Афіцыйны сайт amsterdam.nl Амстэрдам на карце Нідэрландаў

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Амстэрдам (нідэрл.: Amsterdam) — сталіца Нідэрландаў. Размешчаны ў правінцыі Паўночная Галандыя ў вусця ракі Амстэл. Амстэрдам злучаны з Паўночным морам каналам.

Па стане на 1 чэрвеня 2005 г. насельніцтва муніцыпалітэта Амстэрдам складала 741 922 жыхароў, разам з прыгарадамі (гарадская акруга) — 1,5 мільёна жыхароў.

Геаграфія

Амстэрдам размешчаны на паўночным захадзе Нідэрландаў у правінцыі Паўночная Галандыя ў вусці ракі Амстэл на беразе заліву Эйселмер. Рака Амстэл, працякаючы праз цэнтр горада, утварае сетку каналаў і праток, акрамя гэтага, асобным каналам горад злучаны з Паўночным морам, пры гэтым знаходзячыся на вышыні 2 м ніжэй за ўзровень мора. Тэрытарыяльна Амстэрдам знаходзіцца блізка да правінцый Утрэхт і Флеваланд.

Амстэрдам — высока ўрбанізаваны горад. Шчыльнасць насельніцтва 4457 чалавек на квадратны кіламетр. Паркі складаюць 12% плошчы горада. Моцная ўрбанізацыя практычна знішчыла натуральны ландшафт горада.

Плошча горада — 219,07 км² (54,1 км² вады).

Гісторыя

Горад быў заснаваны каля 1275 г. Сваім узнікненнем горад быў абавязаны дамбе, якая забяспечвала раён ад паводак. Паходжанне горада зафіксавана ў яго назве (даслоўна — «дамба на рацэ Амстэл»). Да XV стагоддзя Амстэрдам стаў найбуйным гандлёвым горадам Нідэрландаў.

Падчас Васьмідзесяцігадовай вайны найбуйны порт-канкурэнт Амстэрдама, Антверпен быў захоплены іспанцамі (1585 год), што прывяло да масавай міграцыі антверпенскіх гандляроў і рамеснікаў і велізарнай колькасці яўрэяў, якія ратаваліся ад іспанскай інквізіцыі, у Амстэрдам.

Сцяг і герб

Тры крыжа Святога Андрэя пазначаюць тры вартасці горада: доблесць, цвёрдасць, і літасць. Народная традыцыя таксама звязвае гэтыя тры крыжа з трыма пагрозамі гэтаму гораду: вадой, агнём і эпідэміяй.

«Заходняя царква»

Транспарт

Грамадскі транспарт

Амстэрдам мае добра развітую сістэму грамадскага транспарта. У горадзе дзейнічае метрапалітэн, традыцыйныя і хуткасныя трамваі, аўтобусная сетка і паромныя пераправы праз раку Эй. Увесь гарадскі грамадскі транспарт знаходзіцца пад кіраваннем арганізацыі GVB (Gemeentevervoerbedrijf, гэта значыць муніцыпальнае транспартнае прадпрыемства). Прыгарадныя аўтобусы, якія злучаюць Амстэрдам з наваколлямі, прыналежаць іншым аператарам, у прыватнасці Arriva і Connexxion.

Паветраны транспарт

Аэрапорт Схіпхол знаходзіцца ў 20 хвілінах цягніком ад цэнтральнага вакзалу. Гэта найбуйны аэрапорт Нідэрландаў і 4-ы па велічыні аэрапорт Еўропы. Ён быў пабудаваны ў 1916 годзе на месцы асушанага Гарлемскага возера. Схіпхол валодае шасцю ўзлётна-пасадкавымі палосамі, у цяперашні час распрацоўваюцца планы па пашырэнні аэрапорта.

Славутасці

Канал у Амстэрдаме

• Цэнтральны вакзал

Быў пабудаваны паміж 1881 і 1889 гадамі архітэктарам Петрусам Кейперсам. У 1885 годзе Кейперс таксама спраектаваў будынак Рэйксмузеума, які вельмі падобны на Цэнтральны вакзал. Гэта першы вакзал у Нідэрландах, які быў спраектаваны вядомым архітэктарам. Вакзал адлучае горад ад порта, а ў горадзе былі пракладзена мноства чыгуначных шляхоў. Вакзал налічае шэсць перонаў і 15 чыгуначных шляхоў.

Гл. таксама

• Амстэрдамскі ўніверсітэт
• Плошча Рэмбранта

У Сеціве

• I Amsterdam (англ.)
• Ваш партал у Галандыі
• City of Amsterdam
• FM радыё з Амстэрдама
• Amsterdam Hotspots
• Amsterdam, VisitTown.com
• Гатэлі ў Амстэрдаме (WorldHotels)
• Amsterdam in Site (Фатаграфіі: Amsterdam. сапраўдны, віртуальны.)