Гней Пампей Вялікі: Розніца паміж версіямі

Гней Пампей Магн
Гней Пампей Магн
	лац.: Gnaeus Pompeius Magnus
Род дзейнасці	Военачальнік, неаднаразовы консул Рымскай рэспублікі
Дата нараджэння	29 верасня 106 да н.э.
Месца нараджэння	Піцэн (руск.) (бел., Рымская рэспубліка
Дата смерці	29 верасня 48 да н.э. (58 гадоў)
Месца смерці	Пелузій (руск.) (бел., Егіпет Пталамеяў
Грамадзянства	Старажытны Рым[…];
Веравызнанне	старажытнарымская рэлігія
Бацька	Гней Пампей Страбон (руск.) (бел.
Маці	Луцылія (?)
Жонка	1. Антыстыя (руск.) (бел. ; 2. Эмілія Скаўра (руск.) (бел. ; 3. Муцыя Тэрцыя (руск.) (бел. ; 4. Юлія Цэзарыс (руск.) (бел. ; 5. Карнелія Метэла (руск.) (бел.
Дзеці	1. Гней Пампей Малодшы (руск.) (бел. ; 2. Пампея Магна (руск.) (бел. ; 3. Секст Пампей Магн (руск.) (бел. ; (усе ад трэцяга шлюбу)
Партыя	optimates[d];
Член у	Першы трыумвірат[d];
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[недагледжаная версія]

[дагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 16:47, 26 кастрычніка 2016

Пампей — Гней Пампей «Магн» («Вялікі»); сын Гнея Пампея Страбона (лац.: Gnaeus Pompeius Magnus; 106 — 48 да н.э.): рымскі ваенны і палітычны дзеяч перыяду грамадзянскіх войн, у выніку якіх была знішчана рэспубліка і ўстаноўлены прынцыпат.

Быў асобай палітычна няўстойлівай і беспрынцыпнай. Будучы буйным землеўладальнікам і рабаўладальнікам, Гней Пампей вылучыўся ў барацьбе ў 80-я да н.э., калі далучыўся да Сулы і абараняў устаноўлены ім рэжым, пазней удзельнічаў у падаўленні паўстання Спартака. У 67 да н.э. атрымаў надзвычайныя паўнамоцтвы на тры гады для барацьбы з піратамі ў Міжземным моры. Камандаваў рымскім войскам у Трэцяй пантыйскай вайне з Мітрыдата VI Еўпатарам і канчаткова перамог апошняга (65 да н.э.). Адмова сената зацвердзіць мерапрыемствы Пампея на Усходзе і надзяліць яго салдат зямлёй прывяла яго ў 60 да н.э. да саюзу з Красам і Цэзарам, якія стварылі ў Рыме першы трыумвірат. Пасля яго распаду ў 53 да н.э. быў абраны (у 52 да н.э.) аднаасобным консулам, стаў рашучым палітычным праціўнікам Цэзара. У 50 да н.э. у час грамадзянскай вайны Пампею было даручана камандаванне войскам для барацьбы супраць Цэзара, ад якога ён пацярпеў паражэнне пад Фарсалам (48 да н.э.). Пасля паражэння ў тым жа годзе ён уцёк у Егіпет, дзе і быў забіты.^[3]

Воіны Пампея называлі яго Магнам («Вялікім»). Паводле сцвярджэнняў некаторых крыніц, пасля смерці Пампея ўсе яго статуі былі знішчаныя, аднак вядома, што Цэзар быў забіты каля статуі Пампея, а імператар Адрыян вярнуў тыя статуі, якія былі схаваныя ў храмах.

Верагодная выява — мармуровая галава са збораў Тышкевіча, якая трапіла ў Новую Карлсбергскую гліптатэку ў Капенгагене (1887), і паказвае Пампея каля 50 да н.э., на вяршыні магутнасці. Партрэты з Венецыі і Фларэнцыі паказваюць маладзейшага Пампея^[4].

Зноскі

↑ http://www.infoplease.com/ipa/A0932250.html
↑ http://www.theguardian.com/notesandqueries/query/0,5753,-2010,00.html
↑ Скарына Ф.: Творы… С. 185.
↑ Хафнер Г. Выдающиеся портреты античности : 337 портретов в слове и образе / Пер. с нем. В. А. Сеферьянц. — М.: Прогресс, 1984. — 311 с. (руск.)

Літаратура

Плутарх, «Жыццё Пампея».
Caesar, «De bello civili».
Büchner, «Ueber den Lebensplan d. Gn. Pompeius Magnus» (1847 — 49, 2 прагр.).
Dressel, «Ueber die Politische Rolle des Gnaeus Pompeius Magnus» (1863).
Скарына Ф. Творы: Прадмовы, сказанні, пасляслоўі, акафісты, пасхалія / Уступ. арт., падрыхт. тэкстаў, камент., слоўнік А. Ф. Коршунава, паказальнікі А. Ф. Коршунава, В. А. Чамярыцкага. — Мн.: Навука і тэхніка, 1990. — С. 185. — 207 с.: іл. ISBN 5-343-00151-3.

Спасылкі

[_c2a178d288ac393c-1] ttp://www.infoplease.com/ipa/A0932250.html

[_27e4df3b2a8dc6b0-2] ttp://www.theguardian.com/notesandqueries/query/0,5753,-2010,00.html

[СкТв-3] Скарына Ф.: Творы… С. 185.

[par-4] Хафнер Г. Выдающиеся портреты античности : 337 портретов в слове и образе / Пер. с нем. В. А. Сеферьянц. — М.: Прогресс, 1984. — 311 с. (руск.)

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Радок 19: / Радок 19: @@
 '''Пампей — Гней Пампей «Магн» («Вялікі»)'''; {{дз|1=сын Гнея Пампея Страбона}} ({{lang-la|Gnaeus Pompeius Magnus}}; [[106 да н.э.|106]] — [[48 да н.э.]]): [[Старажытны Рым|рымскі]] ваенны і палітычны дзеяч перыяду грамадзянскіх войн, у выніку якіх была знішчана рэспубліка і ўстаноўлены прынцыпат.
-Быў асобай палітычна няўстойлівай і беспрынцыпнай. Будучы буйным землеўладальнікам і рабаўладальнікам, Гней Пампей вылучыўся ў барацьбе ў 80-я да н.э., калі далучыўся да [[Луцый Карнэлій Сула|Сулы]] і абараняў устаноўлены ім рэжым, пазней удзельнічаў у падаўленні [[паўстанне Спартака|паўстання Спартака]]. У 67 да н.э. атрымаў надзвычайныя паўнамоцтвы на тры гады для барацьбы з піратамі ў [[Міжземнае мора|Міжземным моры]]. Камандаваў рымскім войскам у [[Трэцяя пантыйская вайна|Трэцяй пантыйскай вайне]] з [[Мітрыдат VI, цар пантыйскі|Мітрыдата VI Еўпатарам]] і канчаткова перамог апошняга (65 да н.э.). Адмова сената зацвердзіць мерапрыемствы Пампея на Усходзе і надзяліць яго салдат зямлёй прывяла яго ў 60 да н.э. да саюзу з [[Марк Ліцыній Крас|Красам]] і [[Гай Юлій Цэзар|Цэзарам]], якія стварылі ў Рыме першы [[трыумвірат]]. Пасля яго распаду ў 53 да н.э. быў абраны (у 52 да н.э.) адзінаасобным [[рымскі консул|консулам]], стаў рашучым палітычным праціўнікам Цэзара. У 50 да н.э. пад час [[грамадзянская вайна ў Рыме, 49 да н.э.|грамадзянскай вайны]] Пампею было даручана камандаванне войскам для барацьбы супраць Цэзара, ад якога ён панёс паразу [[бітва пад Фарсалам, 48 да н.э.|пад Фарсалам]] ([[48 да н.э.]]). Пасля паражэння ў тым жа годзе ён уцёк у Егіпет, дзе і быў забіты.<ref name="СкТв">Скарына Ф.: Творы… С. 185.</ref>
+Быў асобай палітычна няўстойлівай і беспрынцыпнай. Будучы буйным землеўладальнікам і рабаўладальнікам, Гней Пампей вылучыўся ў барацьбе ў 80-я да н.э., калі далучыўся да [[Луцый Карнэлій Сула|Сулы]] і абараняў устаноўлены ім рэжым, пазней удзельнічаў у падаўленні [[паўстанне Спартака|паўстання Спартака]]. У 67 да н.э. атрымаў надзвычайныя паўнамоцтвы на тры гады для барацьбы з піратамі ў [[Міжземнае мора|Міжземным моры]]. Камандаваў рымскім войскам у [[Трэцяя пантыйская вайна|Трэцяй пантыйскай вайне]] з [[Мітрыдат VI, цар пантыйскі|Мітрыдата VI Еўпатарам]] і канчаткова перамог апошняга (65 да н.э.). Адмова сената зацвердзіць мерапрыемствы Пампея на Усходзе і надзяліць яго салдат зямлёй прывяла яго ў 60 да н.э. да саюзу з [[Марк Ліцыній Крас|Красам]] і [[Гай Юлій Цэзар|Цэзарам]], якія стварылі ў Рыме першы [[трыумвірат]]. Пасля яго распаду ў 53 да н.э. быў абраны (у 52 да н.э.) аднаасобным [[рымскі консул|консулам]], стаў рашучым палітычным праціўнікам Цэзара. У 50 да н.э. у час [[грамадзянская вайна ў Рыме, 49 да н.э.|грамадзянскай вайны]] Пампею было даручана камандаванне войскам для барацьбы супраць Цэзара, ад якога ён пацярпеў паражэнне [[бітва пад Фарсалам, 48 да н.э.|пад Фарсалам]] ([[48 да н.э.]]). Пасля паражэння ў тым жа годзе ён уцёк у Егіпет, дзе і быў забіты.<ref name="СкТв">Скарына Ф.: Творы… С. 185.</ref>
-Воіны Пампея называлі яго Магнам («Вялікім»). Паводле цверджанняў некаторых крыніц, пасля смерці Пампея ўсе яго статуі былі знішчаныя, аднак вядома, што Цэзар быў забіты каля статуі Пампея, а імператар [[Адрыян]] вярнуў тыя статуі, якія былі схаваныя ў храмах.
+Воіны Пампея называлі яго Магнам («Вялікім»). Паводле сцвярджэнняў некаторых крыніц, пасля смерці Пампея ўсе яго статуі былі знішчаныя, аднак вядома, што Цэзар быў забіты каля статуі Пампея, а імператар [[Адрыян]] вярнуў тыя статуі, якія былі схаваныя ў храмах.
 Верагодная выява — мармуровая галава са збораў Тышкевіча, якая трапіла ў Новую Карлсбергскую [[гліптатэка|гліптатэку]] ў [[горад Капенгаген|Капенгагене]] (1887), і паказвае Пампея каля 50 да н.э., на вяршыні магутнасці. Партрэты з Венецыі і Фларэнцыі паказваюць маладзейшага Пампея<ref name=par>{{Крыніцы/Партрэты}}</ref>.

Сачыненні Плутарха
Сачыненні	Параўнальныя жыццяпісы • Мараліі • Псеўда-Плутарх
Параўнальныя жыццяпісы	Аляксандр Вялікі і Юлій Цэзар • Алківіяд і Карыялан • Арыстыд і Катон Старэйшы • Дэметрый і Антоній • Дэмасфен і Цыцэрон • Дыян і Брут • Нікій і Крас • Кімон і Лукул • Лісандр і Сула • Лікург і Нума • Пелапід і Марцэл • Пір і Гай Марый • Агесілай і Пампей Вялікі • Салон і Публікола • Тэсей і Ромул • Эўмен і Серторый • Агіс і Клеамен; Тыберый і Гай Гракхі • Тымалеонт і Эмілій Павел • Перыкл і Фабій • Фемістокл і Каміл • Філапемен і Фламінін • Факіён і Катон Малодшы • Арат Сікіёнскі¹ • Артаксеркс¹ • Гальба¹ • Атон¹ • Эпамінонд і Сцыпіён Афрыканскі²
¹ Няпарныя жыццяпісы • ² Незахаваныя жыццяпісы