Перайсці да зместу

Джон Форбс Нэш

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Джон Форбс Нэш
англ.: John Forbes Nash
Дата нараджэння 13 чэрвеня 1928(1928-06-13)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 23 мая 2015(2015-05-23)[3][1][…] (86 гадоў)
Месца смерці
Грамадзянства
Бацька John Forbes Nash, Sr.[d][5]
Жонка Alicia Nash[d] і Alicia Nash[d]
Род дзейнасці матэматык, эканаміст, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера тэорыя гульняў[6], дыферэнцыяльная геаметрыя, матэматыка[6] і эканоміка[6]
Месца працы
Навуковая ступень бакалаўр і доктар філасофіі
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Albert W. Tucker[d]
Член у
Узнагароды
Подпіс Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Джон Форбс Нэш малодшы (англ.: John Forbes Nash, Jr.; 13 чэрвеня 1928, Блюфілд, Заходняя Вірджынія, ЗША — 23 мая 2015) — амерыканскі матэматык, які займаўся тэорыяй гульняў і дыферэнцыяльнай геаметрыяй. Лаўрэат Нобелеўскай прэміі па эканоміцы (1994).

Выпускнік Прынстанскага ўніверсітэта. Джон Нэш ажаніўся з Алішай Лард у 1957 годзе, калі ён лічыўся ўзыходзячай зоркай у свеце матэматыкі. У 1959 годзе ў яго дыягнаставалі паранаідальную шызафрэнію. Жонка некалькі разоў змяшчала яго ў псіхіятрычную бальніцу. У 1962 годзе яна развялася. Аднак яны засталіся блізкія адзін аднаму, а да пачатку 1980-х гадоў стан вучонага стаў паляпшацца. У 2001 годзе былыя муж і жонка зноў заключылі шлюб.

Аліша Нэш дапамагала мужу справіцца з хваробай. Яны разам сталі шмат выступаць публічна наконт правоў людзей з псіхічнымі расстройствамі.

У 1994 годзе Джон Нэш быў ганараваны Нобелеўскай прэміі па эканоміцы «За аналіз раўнавагі ў тэорыі некааператыўных гульняў» (разам з Рэйнгардам Зельтэнам і Джонам Харсані). У 2015 яму была прысуджана Абелеўская прэмія.

У канцы 1990-х гадоў журналістка Сільвія Назар напісала біяграфію Джона Нэша, якая паслужыла асновай для фільма «Гульні розуму» (A Beautiful Mind) рэжысёра Рона Ховарда. Стужка атрымала шматлікія ўзнагароды, уключаючы прэмію «Оскар» у намінацыях «Найлепшы фільм» і «Найлепшая рэжысёрская праца».

Джон Нэш загінуў у 2015 годзе ў Нью-Джэрсі ў аўтамабільнай катастрофе, разам з ім разбілася яго жонка Аліша Нэш.

Зноскі

  1. а б MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.
  2. John F. Nash // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. John Nash Dead: 'A Beautiful Mind' Mathematician Killed In Car Accident // HuffPostНью-Ёрк: 2015.
  4. Famed 'A Beautiful Mind' mathematician John Nash, wife, killed in N.J. Turnpike crashJersey City. Праверана 24 мая 2015.
  5. Geni.com — 2006.
  6. а б в Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
  7. а б в г д е ё ж з MacTutor History of Mathematics archive — 1994.
  8. https://www.princeton.edu/news/2015/05/27/tragic-meaningful-life-legendary-princeton-mathematician-john-nash-dies
  9. NNDB — 2002.
  10. http://www.ams.org/fellows_by_year.cgi?year=2013 Праверана 24 лістапада 2022.
  11. http://www.ams.org/news?news_id=1680 Праверана 24 лістапада 2022.
  12. https://www.econometricsociety.org/society/organization-and-governance/fellows/memoriam Праверана 6 красавіка 2023.