Уладзімір Іванавіч Пічэта
Уладзімір Іванавіч Пічэта | |
---|---|
Дата нараджэння | 9 (21) кастрычніка 1878 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 23 чэрвеня 1947[1] (68 гадоў) |
Месца смерці | |
Месца пахавання | |
Грамадзянства | |
Род дзейнасці | гісторык, выкладчык універсітэта, славіст |
Навуковая сфера | гісторыя |
Месца працы | |
Навуковая ступень | доктар гісторыі[d] (1918), акадэмік Акадэміі навук Беларускай ССР (1929) і акадэмік АН СССР[d] (1946) |
Навуковае званне |
|
Альма-матар | |
Навуковы кіраўнік | М. К. Любаўскі |
Вядомыя вучні | Канстанцін Іванавіч Кернажыцкі |
Член у |
|
Узнагароды | |
Творы ў Вікікрыніцах | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Уладзімір Іванавіч Пічэта (9 (21) кастрычніка 1878, Палтава, Украіна — 23 чэрвеня 1947, Масква) — беларускі савецкі гісторык, археолаг, педагог. Заслужаны прафесар БССР (1926), акадэмік АН БССР (1929).
Біяграфія
Скончыў Маскоўскі ўніверсітэт (1901). Вучань М. К. Любаўскага. У 1910—1911 г. прыват-дацэнт. Абараніў доктарскую дысертацыю «Аграрная рэформа Сігізмунда-Аўгуста ў Літоўска-Рускай дзяржаве» (1918). У 1918—1922 г. прафесар Маскоўскага ўніверсітэта. Узначальваў Беларускае навукова-культурнае таварыства ў Маскве, чытаў курс лекцыяў «Гісторыя беларускага народа» у Беларускім народным універсітэце (Масква). Па прапанове ўрада БССР узначаліў маскоўскую камісію па арганізацыі БДУ, з ліп. 1921 і да 1930 г. рэктар БДУ. Адзін з арганізатараў Інбелкульта (аўтар яго статута) і БелАН. Акадэмік БелАН (1928).
Вывучаў гісторыю ВКЛ, Польшчы, Чэхіі, Сербіі, Балгарыі, Расіі 16—20 ст. Апублікаваў каля 150 прац па гісторыі, гістарыяграфіі, археалогіі, архівазнаўстве, краязнаўстве, гісторыі права Беларусі.
У 1929 у СССР была сфабрыкавана т. зв. «акадэмічная справа» супраць акадэміка С. Ф. Платонава і іншых гісторыкаў (Гл. таксама: рэпрэсіі ў БССР), 13.9.1930 г. У. Пічэта арыштаваны АДПУ СССР у Ленінградзе. Пастановай СНК БССР ад 6.12.1930 г. пазбаўлены звання акадэміка. Пастановай Калегіі АДПУ ад 8.8.1931 г. сасланы на 5 гадоў у Вятку. У чэрв. 1934 г. месца ссылкі заменена на Варонеж, дзе У. Пічэта працаваў прафесарам у педагагічным інстытуце. У 1935 г. справа У. Пічэты перагледжана, яму дазволілі жыць у Маскве. Паводле адной з версій вызваленне было звязана з прыездам у Маскву былога аднакурсніка У. Пічэты прэм'ер-міністра Чэхаславакіі Э. Бенеша.
З 1937 г. працаваў у Інстытуце гісторыі АН СССР, дзе з 1939 г. узначаліў сектар славяназнаўства; адначасова быў загадчыкам кафедры заходніх і паўднёвых славян Маскоўскага ўніверсітэта. З 1941 г. разам з інстытутам у эвакуацыі ў Ташкенце. У 1946 г. з акадэмікам Б. Дз. Грэкавым заснаваў і стаў дырэктарам Інстытута славяназнаўства АН СССР. Акадэмік АН СССР.
Бібліяграфія
- Гісторыя Беларусі. Ч. 1. М.; Л., 1924;
- Аграрная реформа Сигизмунда-Августа в Литовско-Русском государстве. 2 изд. М., 1958;
- Белоруссия и Литва, XV—XVI вв. М., 1961;
- Пытанне аб вышэйшай школе на Беларусі ў мінулым. Мн., 1991.
Зноскі
- ↑ а б в Пичета Владимир Иванович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
Літаратура
- [0 2] // Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). / Укладальнік Л. У. Маракоў.
- Академик В. И. Пичета: Страницы жизни. Мн., 1981;
- В. И. Пичета: Библиографический указатель. Мн., 1978;
- Брачев В. С. «Дело историков» 1929—1931. СПб., 1997;
- Іофе Э. Партрэт вучонага // Полымя. 1970, № 12. С. 215—221;
- Иоффе Э. Г. Академик В. И. Пичета (1878—1947) // Новая и новейшая история. 1996, № 5;
- Возвращенные имена;
- ЭГБ, т. 5.
Спасылкі
Уладзімір Іванавіч Пічэта ў Вікікрыніцах | |
Уладзімір Іванавіч Пічэта на Вікісховішчы |
- Нарадзіліся 21 кастрычніка
- Нарадзіліся ў 1878 годзе
- Нарадзіліся ў Палтаве
- Памерлі 23 чэрвеня
- Памерлі ў 1947 годзе
- Памерлі ў Маскве
- Пахаваныя на Новадзявочых могілках
- Выкладчыкі МДУ
- Выкладчыкі 2-га МДУ
- Выкладчыкі БДУ
- Супрацоўнікі Інстытута славяназнаўства РАН
- Акадэмікі Акадэміі навук Беларускай ССР
- Правадзейныя члены АН СССР
- Прафесары
- Выпускнікі гісторыка-філалагічнага факультэта Маскоўскага ўніверсітэта
- Члены АН СССР
- Кавалеры ордэна Працоўнага Чырвонага Сцяга
- Узнагароджаныя медалём «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.»
- Заслужаныя дзеячы навукі Узбекскай ССР
- Асобы
- Вучоныя паводле алфавіта
- Постаці беларускай гістарыяграфіі
- Постаці беларускай педагогікі
- Постаці беларускай археалогіі