Андрэй Дзмітрыевіч Сахараў

Андрэй Дзмітрыевіч Сахараў
Андрэй Дзмітрыевіч Сахараў
	руск.: Андрей Дмитриевич Сахаров
Дата нараджэння	21 мая 1921[…]
Месца нараджэння	Масква, Маскоўская губерня, РСФСР[d];
Дата смерці	12 мая 1998[…] (76 гадоў)
Месца смерці	Масква, Расія;
Месца пахавання	Вастракоўскія могілкі[d];
Грамадзянства	СССР; РСФСР[d];
Жонка	Алена Георгіеўна Бонэр
Род дзейнасці	фізік, праваабаронец, вучоны-ядзершчык
Навуковая сфера	фізіка
Месца працы	Фізічны інстытут імя П. М. Лебедзева РАН[d]; Фізічны інстытут імя П. М. Лебедзева РАН[d]; Фізічны інстытут імя П. М. Лебедзева РАН[d];
Навуковая ступень	доктар фізіка-матэматычных навук
Навуковае званне	Акадэмік АН СССР[d];
Альма-матар	фізічны факультэт МДУ[d] (1942); Маскоўскі дзяржаўны ўніверсітэт імя М. В. Ламаносава;
Навуковы кіраўнік	Ігар Яўгенавіч Там
Вядомыя вучні	Q51668561?
Член у	Нацыянальная акадэмія навук ЗША; Расійская акадэмія навук; Акадэмія навук СССР[d]; Французская акадэмія навук; Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук; Амерыканскае філасофскае таварыства[d];
Узнагароды і прэміі	; ; ; ; Нобелеўская прэмія міру (1975) Фрыт Орд[d] (1980) Гуманіст года[d] (1980) медаль Эліята Крэсана[d] (1985) Akademiepenning[d] (1989) Heinz R. Pagels Human Rights of Scientists Award[d] (1979) прэмія Чына дэль Дука[d] (1974) Tomalla Foundation[d] (1984) Leo Szilard Lectureship Award[d] (1983) прэмія міру Альберта Эйнштэйна[d] (1988) honorary doctor of the Ohio State University[d] Honorary doctor of the University of Groningen[d] honorary doctor of the Hebrew University of Jerusalem[d] член Амерыканскага фізічнага таварыства[d] ганаровы доктар Універсітэта Кэё[d] ганаровы доктар Атаўскага ўніверсітэта[d]
	Андрэй Дзмітрыевіч Сахараў на Вікісховішчы

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Сахараў.

Андрэй Дзмітрыевіч Са́хараў (руск.: Андре́й Дми́триевич Са́харов; 21 мая 1921, Масква — 14 снежня 1989) — савецкі фізік, праваабаронца і палітычны дзеяч.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

У 1938 паступіў у Маскоўскі дзяржаўны універсітэт. У 1942 скончыў універсітэт і пачаў працу на абаронных заводах.

З 1948 займаўся распрацоўкай тэрмаядзернай зброі. Доктар фізіка-матэматычных навук, правадзейны член АН СССР (1953). Адзін з стваральнікаў вадароднай бомбы.

З канца 1960-х выступаў за забарону выпрабаванняў ядзернай зброі, як праваабаронца. Атрымаў Нобелеўскую прэмію міру ў 1975 (яго не выпусцілі з СССР на атрыманне прэміі).

У студзені 1980 сасланы ў горад Горкі. Указам Прэзідыума ВС СССР быў пазбаўлены ганаровых званняў і прэмій. Вызвалены з ссылкі ў снежні 1986.

Вярнуўся ў Маскву. Працягваў навуковую і праваабарончую дзейнасць разам з жонкай Аленай Бонэр. У 1988 выязджаў за мяжу, дзе адбыліся яго сустрэчы з шэрагам лідараў краін Еўропы і ЗША. У 1989 абраны народным дэпутатам СССР.

Зноскі

↑ ^1,0 ^1,1 Сахаров Андрей Дмитриевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1976. — Т. 23 : Сафлор — Соан. — С. 13. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых дадзеных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>
↑ ^3,0 ^3,1 Andrey Dmitriyevich Sakharov // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ Andrej D. Sacharow // Munzinger-Archiv — 1913. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 (unspecified title) Праверана 17 ліпеня 2019.
↑ ^6,0 ^6,1 Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
↑ Mathematics Genealogy Project — 1997. Праверана 22 жніўня 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>
↑ ^8,0 ^8,1 NNDB — 2002.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513"></a>

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 14. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0238-5 (Т. 14).

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

[_820763b631529f67-1] 1,0 ^1,1 Сахаров Андрей Дмитриевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1976. — Т. 23 : Сафлор — Соан. — С. 13. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[_40b1fc8165e782ba-2] 2,0 ^2,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых дадзеных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q193563"></a>

[_d9dc8778a546bb61-3] 3,0 ^3,1 Andrey Dmitriyevich Sakharov // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[_7dc2591f66da441d-4] Andrej D. Sacharow // Munzinger-Archiv — 1913. Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q974352"></a>

[_58074e4596d20295-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 (unspecified title) Праверана 17 ліпеня 2019.

[_fca2e020fa6d7d91-6] 6,0 ^6,1 Mathematics Genealogy Project — 1997.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[_cb08bbc40b2e56c2-7] Mathematics Genealogy Project — 1997. Праверана 22 жніўня 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984"></a>

[_6f91517a68bd0f9b-8] 8,0 ^8,1 NNDB — 2002.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513"></a>

[1]

[2]

[3]

[5]

[6]

[7]

[8]

Андрэй Дзмітрыевіч Сахараў

Змест

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Навігацыя

Знайсці

Андрэй Дзмітрыевіч Сахараў
руск.: Андрей Дмитриевич Сахаров

Дата нараджэння	21 мая 1921(1921-05-21)^[1]^[2]^[…]
Месца нараджэння	Масква, Маскоўская губерня, РСФСР^[d]^[1]
Дата смерці	12 мая 1998(1998-05-12)^[2]^[3]^[…] (76 гадоў)
Месца смерці	Масква, Расія
Месца пахавання	Вастракоўскія могілкі^[d]
Грамадзянства	СССР РСФСР^[d]
Жонка	Алена Георгіеўна Бонэр
Род дзейнасці	фізік, праваабаронец, вучоны-ядзершчык
Навуковая сфера	фізіка
Месца працы	Фізічны інстытут імя П. М. Лебедзева РАН^[d]^[5] Фізічны інстытут імя П. М. Лебедзева РАН^[d]^[5] Фізічны інстытут імя П. М. Лебедзева РАН^[d]
Навуковая ступень	доктар фізіка-матэматычных навук
Навуковае званне	Акадэмік АН СССР^[d]
Альма-матар	фізічны факультэт МДУ^[d] (1942) Маскоўскі дзяржаўны ўніверсітэт імя М. В. Ламаносава^[6]
Навуковы кіраўнік	Ігар Яўгенавіч Там^[7]
Вядомыя вучні	Q51668561?
Член у	Нацыянальная акадэмія навук ЗША^[8] Расійская акадэмія навук Акадэмія навук СССР^[d]^[5] Французская акадэмія навук Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Амерыканскае філасофскае таварыства^[d]^[8]
Узнагароды і прэміі	Нобелеўская прэмія міру (1975) Фрыт Орд^[d] (1980) Гуманіст года^[d] (1980) медаль Эліята Крэсана^[d] (1985) Akademiepenning^[d] (1989) Heinz R. Pagels Human Rights of Scientists Award^[d] (1979) прэмія Чына дэль Дука^[d] (1974) Tomalla Foundation^[d] (1984) Leo Szilard Lectureship Award^[d] (1983) прэмія міру Альберта Эйнштэйна^[d] (1988) honorary doctor of the Ohio State University^[d] Honorary doctor of the University of Groningen^[d] honorary doctor of the Hebrew University of Jerusalem^[d] член Амерыканскага фізічнага таварыства^[d] ганаровы доктар Універсітэта Кэё^[d] ганаровы доктар Атаўскага ўніверсітэта^[d]
Андрэй Дзмітрыевіч Сахараў на Вікісховішчы

	Андрэй Дзмітрыевіч Сахараў у Вікіцытатніку
	Андрэй Дзмітрыевіч Сахараў на Вікісховішчы