Перайсці да зместу

Дом прыродазнаўчага таварыства (Гданьск)

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Славутасць
Дом прыродазнаўчага таварыства
польск.: Dom Towarzystwa Przyrodniczego
54°20′57″ пн. ш. 18°39′23″ у. д.HGЯO
Краіна Польшча
Горад Гданьск, вул. Марыяцкая 26
Архітэктурны стыль нідэрландскі маньерызм
Архітэктар Антоній ван Оберген
Дата заснавання 1598
Будаўніцтва 1599
Map
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Дом прыродазнаўчага таварыства (польск.: Dom Towarzystwa Przyrodniczego) — гістарычны будынак у Гданьску на тэрыторыі Галоўнага горада, у 18461936 гадах сядзіба прыродазнаўчага таварыства, з 1958 года сядзіба археалагічнага музея.

Камяніца ў стылі маньерызму (таксама вядомага як паўночнае ці галандскае Адраджэнне) знаходзіцца па адрасе вул. Марыяцкая 26, побач з Марыяцкай брамай, з бакавым фасадам на баку Доўгай набярэжнай. Будынак быў пабудаваны ў 15971599 гадах для купца Ганса Кёпэ, верагодна, паводле праекта Антонія ван Обергена.

Вельмі высокі (30 м да грэбня) парадны фасад атрымаў даволі стрыманае мураванае аздабленне са сціплым парталам. Верх упрыгожаны характэрным для маньерызму арнаментам з перасякаючыхся прамых і круглых палос. Бакавы фасад узбагачаны шматпавярховым эркерам, завершаным падвойным франтонам. Ліставы дах хвалістай формы паўтарае лініі франтонаў пярэдняга і тыльнага фасадаў. Да параднага фасада была прыбудавана 36-метровая вежа (уключаючы шпіль), увянчаная прыгожым купалам з ліхтаром.

Гісторыя камяніцы ў XVII-XVIII стагоддзях не вельмі вядомая. Верагодна, будынак сумяшчаў функцыі жылога і складскога характару, асобныя пакоі здаваліся ў арэнду. Згодна з запісамі, сабранымі ў ХІХ стагоддзі, тут таксама размяшчаліся кватэры і майстэрні шавецкай гільдыі. У 1846 годзе камяніца была набыта Таварыствам прыродазнаўчых навук, якое размясціла ў яго інтэр’ерах залы для пасяджэнняў, навукова-даследчыя лабараторыі, невялікі музей і бібліятэку. У 1866 годзе на вежы размясцілі астранамічную абсерваторыю — тады з яе знік шлем, заменены на купал. У высокім склепе быў рэстаран.

У 1945 годзе будынак быў сур’ёзна пашкоджаны, але парадны фасад і вежа захаваліся. Ён быў перабудаваны ў 19561958 гадах для размяшчэння археалагічнага музея. На вежы быў адноўлены шлем у форме да 1866 года. Сёння вежа функцыянуе як аглядальная пляцоўка, адкрытая для наведвання. З вяршыні адкрываецца панарама гістарычнага цэнтра Гданьска.