Перайсці да зместу

Генерал Джонсан ратуе параненага французскага афіцэра ад тамагаўка паўночнаамерыканскага індзейца

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Бенджамін Уэст
Генерал Джонсан ратуе параненага французскага афіцэра ад тамагаўка паўночнаамерыканскага індзейца. 1764/68
англ.: General Johnson Saving a Wounded French Officer from the Tomahawk of a North American Indian
Матэрыял палатно
Музей і мастацкая галерэя Дэрбі, Дэрбі

«Генерал Джонсан ратуе параненага французскага афіцэра ад тамагаўка паўночнаамерыканскага індзейца» (англ.: General Johnson Saving a Wounded French Officer from the Tomahawk of a North American Indian) — карціна англійскага мастака Бенджаміна Уэста, скончаная ў раёне 1764—1768 гадоў, якая знаходзіцца ў калекцыі Музея і мастацкай галерэі Дэрбі[1].

Апісанне

[правіць | правіць зыходнік]

Карціна з'яўляецца поглядам сучасніка на ўсе тры сілы, задзейнічаныя пры 1750-х у франка-індзейскай вайне[1] (якую можна назваць больш усебакова «брытанскай, французскай і індзейскай вайной»)[2]. На ёй намаляваны генерал-маёр сэр Уільям Джонсан, які прадухіляе выкананне скальпіравання барона Дыскаў, пераможанага французскага салдата, які ляжыць на зямлі[3], паўночнаамерыканскіх першабытнікаў[4].

Уэст быў адным з першых амерыканскіх мастакоў. Ён сцвярджаў, што першым навучыўся вырабу фарбаў у свайго сябра дзяцінства, які быў карэнным амерыканцам, і паказаў Уэсту, як рабіць фарбу, змешваючы гліну і мядзведжы тлушч. На карціне вельмі дэталізавана постаць абарыгена, татуіроўкі прамаляваныя падрабязней, чым еўрапейская ўніформа. Уэст быў вядомы сваёй калекцыяй паўночнаамерыканскіх артэфактаў, і ён выкарыстоўваў іх выявы ў сваіх карцінах[5].

Бенджамін Уэст, верагодна, пачаў гэтую карціну неўзабаве пасля свайго прыбыцця ў Лондан у 1763 годзе, калі вярнуўся з Італіі, дзе правёў тры гады. Пасля «Індыйскай сям'і», карціны, намаляванай каля 1761, у гэты раз ён дэманструе тое ж жаданне паказаць «правільную вопратку і рыштунак»[4]. Такім чынам, гэта дае нам адзін з двух вядомых сучасных малюнкаў брытанскіх лёгкіх пяхотнікаў[6]. У той час як у італьянскім жывапісу дакладнасць і пэўнасць былі патрэбныя для таго, каб даць агульнае ўяўленне аб жыцці індзейцаў, Уэст выкарыстаў іх для стварэння справаздачы аб нядаўняй гістарычнай падзеі[4].

Хоць сюжэт і некаторыя «фізічныя і сімвалічныя дэталі» могуць бліжэй суадносіцца з бітвай у форта Ніагара (1759 год[7]), звычайна карціну адносяць да інцыдэнту, які здарыўся падчас кампаніі 1755, калі ў возера Лейк-Джордж французы пад камандаваннем барона Дыскаў разам са сваімі індзейскімі саюзнікамі супрацьстаялі мяшанаму атраду магавкаў і апалчэння Новай Англіі пад правадырствам Джонсана. Пасля адлюстравання нападу на лагер брытанцы ўзялі верх. Дыскаў быў тройчы паранены, і Джонсан выратаваў яму жыццё, абараніўшы ад магавкаў, якія прагнуць адпомсціць за сваіх забітых родных[4]. Дыскаў выжыў і ўтрымліваўся ў палоне спачатку ў Нью-Ёрку, затым у Лондане, і, нарэшце, у горадзе Бат, залечывая ўсё яшчэ не зажыўшыя раны. У канцы Сямігадовай вайны, у 1763 годзе, ён быў рэпатрыяваны ў Францыю, дзе і памёр у 1767 годзе[8].

Гістарычны кантэкст

[правіць | правіць зыходнік]

Паказваючы Джонсана стрымліваючым агрэсіўныя дзеянні сваіх абарыгенаў-памагатых, карціна прапагандуе «цывілізаваныя» стандарты гонару і законы вайны па кантрасце з лютасцю «дзікуноў». Яна спасылаецца на праблемы і абмеркавання, што ўздымаюцца індзейскімі саюзнікамі ў дачыненні да еўрапейцаў, і якія ішлі на працягу канфліктаў у Паўночнай Амерыцы[4]. Чалавечнасць Джонсана кантрастуе з рэпутацыяй «Белага Дзікуна», выкліканай яго стаўленнем у цэлым[9].

У пачатку франка-індзейскай вайны індзейскі правадыр Танагрысан (Tanaghrisson) змацаваў саюз з атрадам брытанскіх войскаў, якім камандаваў Джордж Вашынгтон, разбіўшы чэрап Жуманвіля, параненага французскага афіцэра, якога яны толькі што ўзялі ў палон, а затым вымыўшы рукі ў мазгу чалавека. Справа Жуманвіля выклікала скандал у Еўропе і прывяла да развіцця Сямігадовай вайны[2].

Тыя ж пытанні захоўваліся падчас Вайны за незалежнасць Злучаных Штатаў. У 1777 годзе абедзве палаты брытанскага парламента вялі дэбаты з нагоды выкарыстання індзейцаў як дапаможных войскаў. Прамова Уільяма Піта, вымаўленая 20 лістапада ў палаце Лордаў, якая асуджала акты гвалту супраць «нявінных» і практыку канібалізму, сведчыла аб непажаданасці падобнай шырока распаўсюджанай практыкі[4].

Зноскі

  1. ↑ а б Benjamin West Painting Архівавана 27 сакавіка 2012. at warforempire.org. Retrieved 11 July 2011.
  2. ↑ а б Joel Achenbach, «The War Before the Revolution: 'Clash of Empires' Fills Out a Chapter in U.S. History» Архівавана 12 лістапада 2012., Washington Post, 16 December 2006, p. C01.
  3. ↑ General Johnson… at derby.gov.uk. Retrieved 11 July 2011.
  4. ↑ а б в г д е Stephanie Pratt, American Indians in British Art, 1700—1840, University of Oklahoma Press, 2005, 240 p. (ISBN 978-0-8061-3657-8), p. 75-76.
  5. ↑ American Indians in British art, 1700—1840 p.85, Stephanie Pratt, 2005, 198pp, accessed July 2011
  6. ↑ Uniforms of the 46th Regiment of Foot at schrothscompany.com, p. 2. Retrieved 11 July 2011.
  7. ↑ Pierre Pouchot, Michael Cardy (translation) and Brian Leigh Dunnigan (edition and notes), Memoirs on the Late War in North America Between France & England ( (фр.) Mémoires sur la dernière guerre de l'Amérique septentrionale entre la France et l'Angleterre, Switzerland, Yverdon, 1781), Youngstown (N.Y.), Old Fort Niagara Association, 1994, 568 p. (ISBN 978-0-941967-14-3), p. 232 (note).
  8. ↑ James R. Turnbull, " Dieskau, Jean-Armand, baron de Dieskau ", in the Dictionary of Canadian Biography Online, University of Toronto/Université Laval, 2000. Retrieved 13 July 2011.
  9. ↑ O'Toole, Fintan. White Savage: William Johnson and the Invention of America. New York: Farrar, Straus and Giroux, 2005. ISBN 0-374-28128-9
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Генерал_Джонсан_ратуе_параненага_французскага_афіцэра_ад_тамагаўка_паўночнаамерыканскага_індзейца&oldid=4011015"