Філосаф пры святле каганца

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Джозеф Райт
Філосаф пры святле каганца. 1769
A Philosopher by Lamplight
Матэрыял Палатно
Тэхніка алей
Памеры 128,2 × 102,9 см
Музей і мастацкая галерэя Дэрбі, Вялікабрытанія
(інв. 1961-508/1[1])

«Філосаф пры святле лямпы» (англ.: A Philosopher by Lamplight, таксама вядомая як A Hermit studying anatomy — «Пустэльнік, які вывучае анатомію») — карціна англійскага мастака Джозефа Райта, завершаная ў 1769 годзе. Дакладна не вядома, калі была напісана карціна, але ўпершыню яна была выстаўлена ў 1769 годзе ў Лондане ў Таварыстве мастакоў. Гэта адна з першых карцін Райта са штучным асвятленнем, стылем, які пазней стаў знакамітым.

Апісанне[правіць | правіць зыходнік]

Карціна апісана ў каталогу тавараў 1801 як спадарожнік карціны «Алхімік, які адкрывае фосфар». На абедзвюх карцінах намалявана галоўная фігура на пярэднім плане і дзве ў боку, абедзве карціны з'яўляюцца начнымі сцэнамі і на абедзвюх стары чалавек удзельнічае ў навуковым даследаванні[2].

На карціне намаляваны стары, які, верагодна, з'яўляецца філосафам або пілігрымам, які сядзіць у асветленай лямпай пячоры і глядзіць на калекцыю чалавечых касцей. Два меншых чалавека, або хлапчукі, апранутыя як пілігрымы (што вызначаецца па марскіх грабяшках на іх капелюшах, эмблемай святога Якава), набліжаюцца да яго з хваляваннем. Памер гэтых фігур меншы, чым выява галоўнага персанажа карціны. Пейзаж па-за пячоры цёмны, і толькі злёгку асвятляецца прабіваюцца скрозь аблокі месяцавым святлом. Грабеньчыкі з'яўляюцца знакам пілігрымаў, але яны ж былі эмблемай сям'і Дарвінам, у якую ўваходзіў Эразм Дарвін — член Месяцавага таварыства і адна з ключавых фігур эпохі Асветы.

«Медытуючы Дэмакрыт»

Згодна з сцвярджэннях экспертаў, гэтая карціна заснаваная на «Медытуючым Дэмакрыце» (Democritus in Meditation) Сальватора Ружы. Сябар Райта Джон Хамільтон Морцімер быў паслядоўнікам Ружы, так што, магчыма, Райт бачыў працу Ружы або яе гравіроўку[3].

Філосаф Райта даследуе частку шкілета, але гэта, як відаць, не з'яўляецца сур'ёзным анатамічным даследаваннем. Ён акружаны знакамі эфемернасці чалавечага існавання, якія ўключаюць шкілет, лямпу са згаральных палівам, месяц і пясочныя гадзіннікі. Месяц таксама быў сімвалам Месяцавага грамадства, з якім Райт быў цесна звязаны, хоць і не быў яго сябрам.

Заклапочаны выраз філосафа і трапятанне двух пілігрымаў можа быць адлюстраваннем турботы з нагоды новых навуковых ведаў і адкрыццяў таго часу, у якім жыў Райт[4].

Зноскі

  1. а б https://artuk.org/discover/artworks/a-philosopher-by-lamplight-61194 Праверана 3 чэрвеня 2023.
  2. Nicolson, Benedict (1968). Joseph Wright of Derby: Painter of light, Volume 1. Taylor & Francis. {{cite book}}: |access-date= патрабуе |url= (даведка); Невядомы параметр |coauthors= ігнараваны (прапануецца |author=) (даведка)
  3. Art treasure - A Hermit(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 25 красавіка 2011. Праверана 8 June 2011.
  4. Joseph Wright of Derby — A Philosopher by Lamp Light. Праверана 8 June 2011.