Муар (тканіна)

Муар
Названа ад	махер
Метад вырабу	calendering[d] і муараванне[d]
Мае арнамент	moiré[d]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Пётр I з муаравай ордэнскай стужкай ордэна Андрэя Першазванага

Муар (фр.: moire — хвалепадобны, з разводамі) — шчыльная шаўковая або паўшаўковая (таксама ваўняная, баваўняная) гладкаафарбаваная тканіна з разводамі, якія пераліваюцца на святле рознымі адценнямі. Муар ішоў на пашыў жаночых вячэрніх сукенак, аздобных стужак, якія ўпрыгожвалі сукенкі, святочных галаўных убораў, выраб ордэнскіх стужак, аздабленне мужчынскіх касцюмаў і на падшэўку

Гісторыя

Тэхніка вытворчасці муару была вядома ў старажытнасці ў Персіі (XI—XII стагоддзі), у Еўропе муар выраблялі ў Італіі ў другой палове XVII стагоддзя, у Францыі — у XVIII стагоддзі.

Вытворчасць

Каляндры для муаравання. 1889

Традыцыйны муар вырабляецца метадам каляндравання — апрацоўкі тканіны нагрэтымі меднымі цыліндрамі. Часам працэс атрымання гэтага эфекту называецца муараванне, пад час яго тканіна складвалася спецыяльным спосабам і раскатвалася гарачымі металічнымі або скуранымі качалкамі з нанесеным на іх паверхню гравіраваным малюнкам. У выніку такога раскатвання атрымліваліся нерэгулярныя палосы, разводы. Муар з буйнымі разводамі называўся муар-антык, муар з шоўку вышэйшай якасці насіў назву громуар. Муар-антык карыстаўся вялікай папулярнасцю ў XIX стагоддзі і досыць дорага каштаваў.

Выкарыстанне

У XX стагоддзі муар увайшоў у моду з пачатку 1950-х гадоў. Як і ўсе віды ціснення узораў, малюнак муара знікае пры намаканні, таму муар не падвяргаюць мокрай чыстцы.

Як матэрыял для вячэрніх сукенак, муар канкураваў з мноствам іншых дарагіх тканін, але як матэрыял для вырабу ордэнскіх стужак ён быў незаменны. Ордэнскія стужкі, на якіх насіліся знакі ордэна вышэйшых ступеняў, у Расійскай імперыі і сучасных ёй краінах вырабляліся выключна з муару (а ў заходніх краінах нярэдка вырабляюцца да гэтага часу).

Галерэя

• 
  Франчэска Аец. Партрэт княгіні дэ Сант-Антыма (1840-1844) у белай муаравай сукенцы, аздобленай карункамі.
• 
  Сучасны нямецкі ордэн «За заслугі» на муаравай стужцы.

Літаратура

• Лазука, Барыс Андрэевіч. Слуцкія паясы і еўрапейскі тэкстыль XVIII стагоддзя. Малы лексікон / Б. А. Лазука; [фота: Б. А. Лазука, М. П. Мельнікаў]. — Мінск: Беларусь, 2015. — 170, [2] с. : каляр. іл., партр. ; 30 см. Фактычная дата выхаду ў свет ― 2014. ― Бібліяграфія: с. 170―171.
• Беловинский Л. В. Муар // Иллюстрированный энциклопедический историко-бытовой словарь русского народа. XVIII — начало XIX в. / под ред. Н. Ерёминой. — М.: Эксмо, 2007. — С. 397. — 784 с. — 5000 экз. — ISBN 978-5-699-24458-4.
• Муар // Краткая энциклопедия домашнего хозяйства / под ред. А. И. Ревина. — М.: Советская энциклопедия, 1960. — Т. 1. — С. 355. — 770 с.
• Р. М. Кирсанова. Муар // Костюм в русской художественной культуре 18 — первой половины 20 вв.: Опыт энциклопедии / под ред. Т. Г. Морозовой, В. Д. Синюкова. — М.: Большая Российская энциклопедия, 1995. — С. 178—179. — 383 с.: ил. с. — 50 000 экз. — ISBN 5-85270-144-0.
• Р. М. Кирсанова. Муаре // Розовая ксандрейка и драдедамовый платок: Костюм — вещь и образ в русской литературе XIX в. / под ред. Э. Б. Кузьминой. — М.: Книга, 1989. — С. 149—151. — 286 с. — 55 000 экз. — ISBN 5-212-00130-7.