Апрэтура тканін

Апрэтура тканін, Апрэт (фр.: apprêter — канчаткова аздабляць) — цыкл заключных аздобных аперацый, якім падвяргаюць тканіны ў працэсе іх вытворчасці.

Асноўнай аперацыяй апрэтурнай апрацоўкі тканін з’яўляецца насычэнне тканін адмысловымі растворамі (апрэтамі) з мэтай паляпшэння іх знешняга выгляду і надання ім асаблівых уласцівасцей у адпаведнасці з іх прызначэннем. У выніку апрэтурнай апрацоўкі тканіны становяцца прыемнымі навобмацак, мяккімі, эластычнымі, бліскучымі або матавымі, воданепранікальнымі або вогнеўстойлівымі, незмінальнымі, даўгавечнымі і гэтак далей.

Часцей за ўсё апрэтуру робяць крухмальным клейстарам або жывёльным клеем (касцяным або мяздровым). Такія апрэты надаюць тканінам калянасці, пругкасці і прыгожага выгляду, але яны вельмі няўстойлівыя і пасля мыцця знікаюць, з прычыны чаго знешні выгляд тканін рэзка пагаршаецца. Таму хімікамі-тэкстыльшчыкамі было распрацавана шмат нязмыўных апрэтаў рознага прызначэння. Для змякчэння тканін, павелічэння іх пругкасці ўжываюць апрэты з тлушчавымі рэчывамі (алеямі, мыламі) і з гіграскапічнасцю (гліцэрынам, патакай, паваранай соллю). Для надання тканінам воданепранікальнасці ўжываюць прэпараты, якія замяшчаюць гідрафільныя групы цэлюлозы гідрафобнымі (апрэты тэксцін, салан і іншыя). Імі апрацоўваюць тканіны спецыяльнага прызначэння: брызенты, палаткі, плашчовыя тканіны.

У прэты для вогнеўстойлівай апрацоўкі тканін дадаюць растваральнае шкло або розныя мінеральныя солі. Баваўняныя і віскозныя тканіны апрэтуюць рознымі штучнымі смоламі. Апрэтаванне трыкатажнага палатна і трыкатажных вырабаў вырабляюць у асноўным пералічанымі сродкамі.

Літаратура

• Українська радянська енциклопедія : у 12 томах / за ред. М. Бажана. — 2-ге вид. — К.: Головна редакція УРЕ, 1974–1985.
• Копьев А. А. Несмываемый аппрет. М., 1947;
• Абрамов С. А. Отделка трикотажних изделий М., 1957.