Баранавічы (аэрадром)

Баранавічы
ІАТА: няма — ІКАА: UMMA
Інфармацыя
Краіна	Беларусь
Эксплуатант	Ваенна-паветраныя сілы і войскі СПА Рэспублікі Беларусь, Ваенна-паветраныя сілы СССР і Люфтвафэ
Вышыня НУМ	183 м

Баранавічы — ваенны аэрадром, размешчаны на паўднёвым усходзе ад горада Баранавічы Баранавіцкага раёна Брэсцкай вобласці.

На аэрадроме базуецца 61-я знішчальная авіябаза ваенна-паветраных сіл Рэспублікі Беларусь.

Гісторыя

Падчас вайны на аэрадроме базаваліся авіяцыя Люфтвафэ ў складзе наступаючай на Маскву групы армій «Цэнтр». Яна мела ў сваім складзе часці бамбардзіровачнай авіяцыі 2-га паветранага флоту, якія налічвалі ў агульнай складанасці 1600 самалётаў. Для налёту на Маскву створана спецыяльна авіягрупа, складзеная з некалькіх адборных эскадры люфтвафэ:

• 4-я бамбардзіровачная эскадра «Вевер» (бамбіла Лондан, Ліверпуль, Бірмінгем, Брысталь і іншыя гарады Англіі)
• 28-я эскадра (бамбіла Парыж і Амстэрдам);
• 53-я бамбардзіровачная эскадра «Легіён-Кондар» (Іспанія, Польшча, Югаславія, Грэцыя);
• 55-я бамбардзіровачная эскадра (перакінута з Кіеўскага напрамка).

Колькасць кожнай эскадры дасягала 70 самалётаў. Да сярэдзіны ліпеня 1941 года колькасць бамбардзіровачнай авіяцыі для налётаў на Маскву дасягнула больш за 300 самалётаў тыпаў: He-111, Ju-88, да-215. Больш за палову іх экіпажаў мелі досвед начных палётаў.

З верасня 1944 года па сакавік 1945 года на аэрадроме дыслакаваліся палкі 1-й гвардзейскай авіяцыйнай дывізіі далёкага дзеяння, якія дзейнічалі па аб’ектах і войсках праціўніка ў Прыбалтыцы, Польшчы, Усходняй Прусіі і Венгрыі.

З 1944 года па кастрычнік 1950 года на аэрадроме грунтавалася 144-я знішчальная авіяцыйная дывізія СПА:

• 383-і знішчальны авіяцыйны полк СПА з 3 лістапада 1944 года да лістапада 1950 года на самалётах Як-9У, з 1947 года на Bell P-39 Airacobra, з 1949 года — на МіГ-9. 23 кастрычніка 1950 года полк у складзе 144-га зад з’ехаў у спецкамандзіроўку ў КНР. Прыбыў на аэрадром Мукдэн (цяпер Таосянь, аэрапорт горада Шэньян) 3 лістапада 1950 года, дзе навучаў кітайскіх лётчыкаў палётам на рэактыўнай тэхніцы і ажыццяўляў задачы СПА;
• 439-ы знішчальны авіяцыйны полк СПА з 1 лістапада 1944 года да лістапада 1950 года на самалётах Як-7Б і Як-9, з 1946 года на Bell P-39 Airacobra, з 1949 года — на МіГ-9. 24 кастрычніка 1950 года полк у складзе 144-га зад з’ехаў у спецкамандзіроўку ў КНР. Прыбыў на аэрадром Мукдэн (цяпер Таосянь, аэрапорт горада Шэньян) 3 лістапада 1950 года, дзе навучаў кітайскіх лётчыкаў палётам на рэактыўнай тэхніцы і ажыццяўляў задачы СПА.

З 9 жніўня 1945 года па май 1947 года на аэрадроме грунтавалася 1-я гвардзейская штурмавая авіяцыйная Сталінградская ордэна Леніна двойчы Чырванасцяжная ордэнаў Суворава і Кутузава дывізія і з 9 жніўня 1945 года па сакавік 1954 года 75-ы гвардзейскі штурмавы авіяцыйны Сталінградскі Чырванасцяжны ордэна Суворава полк на самалётах Іл-10.

З 1951 па 1953 гады на аэрадроме грунтаваўся 12-ы цяжкі авіяцыйны ордэнаў Кутузава і Аляксандра Неўскага полк на самалётах Ту-4.

З красавіка 1944 года па май 1945 года і з 7 лістапада 1951 года па 1 красавіка 1960 года на аэрадроме размяшчаўся штаб і ўпраўленне 45-й бамбардзіровачнай авіяцыйнай Гомельскай дывізіі, а таксама яе палкі:

• 890-ы бамбардзіровачны Бранскі авіяцыйны полк з 1945 па 1947 год на самалётах B-25 Mitchell. З’ехаў на аэрадром у Казань.
• 203-і гвардзейскі цяжкі бамбардзіровачны авіяцыйны Арлоўскі полк з 7 лістапада 1951 года па 1 чэрвеня 1994 года на самалётах Consolidated B-24 Liberator (1944—1948), Boeing B-17 Flying Fortress (1945—1948), Ту-4 (1948—1954), Ту-16 (1954—1962), Ту-22 (1962—1968), Ту-22П (пасля 1989), ту-22К (1968—1994). Пасля распаду СССР полк 1 чэрвеня 1994 года перайменаваны ў 203-і гвардзейскі авіяцыйны Арлоўскі полк 16-й паветранай армііамалетаў — запраўшчыкаў і перабазаваны на аэрадром Энгельс у Расію.
• 171-ы гвардзейскі цяжкі бамбардзіровачны авіяцыйны Смаленска-Берлінскі Чырванасцяжны полк з кастрычніка 1952 года па снежань 1958 года на самалётах Ту-4 (1950—1956), Ту-16 (1956—1958). У снежні 1958 года полк перафармаваны ў 85-ы гвардзейскі ракетны Смаленска-Берлінскі Чырванасцяжны полк.

Пасля пачатку вываду савецкіх войскаў з Германіі ў чэрвені 1989 года на аэрадром быў перабазаваны 911-ы знішчальны авіяцыйны полк са складу 105-й авіяцыйнай дывізіі знішчальнікаў-бамбардзіроўшчыкаў 16-й паветранай арміі. У 1993 годзе полк расфармаваны на аэрадроме.

19 мая 2021 года здарылася катастрофа Як-130 у Баранавічах. У выніку трагедыі загінулі лётчыкі маёр Андрэй Нічыпарчык і лейтэнант Мікіта Куканенка.

У верасні 2021 года на аэрадром для фарміравання вучэбна-баявога цэнтра сумеснай падрыхтоўкі ВПС і войскаў СПА Беларуссю і Расіі прыбылі самалёты Су-30СМ ПКС Расіі.

Літаратура

• Анохин В. А., Быков М. Ю. Все истребительные авиаполки Сталина. Первая полная энциклопедия. — Научно-популярное издание. — М.: Яуза-пресс, 2014. — 944 с. — 1500 экз. — ISBN 978-5-9955-0707-9.
• А. Г. Ленский, М. М. Цыбин. Часть I // Советские Войска ПВО в последние годы Союза ССР. Справочник". — СПб,: ИНФО ОЛ, 2013. — 164 с. (с илл.) с. — (Организация войск). — 500 экз.
• Коллектив авторов. Д. А. Журавлев Генерал-полковник артиллерии в отставке, бывший командир 1-го корпуса ПВО. Оборона столицы // Битва за Москву. — Московский рабочий, 1966. — С. 383. — 624 с. — 75 000 экз.

Спасылкі

• Карта аэродрома
• Барановичи. Аэродром «Барановичи», 1932 год
• Что сообщали агенты ЦРУ о барановичских аэродромах в начале 1950-х Архівавана 6 снежня 2020.