Макс Борн
Выгляд
Макс Борн (ням.: Max Born; 11 снежня 1882, Брэслау — 5 студзеня 1970, Гётынген) — нямецкі і брытанскі фізік-тэарэтык і матэматык, адзін са стваральнікаў квантавай механікі. Лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы (1954). Член шэрага навуковых таварыстваў свету.
Макс Борн з'яўляецца аўтарам фундаментальных вынікаў у квантавай тэорыі: ён стаў адным з заснавальнікаў матрычнай механікі[11], прапанаваў імавернасную інтэрпрэтацыю хвалевай функцыі Шродзінгера, зрабіў значны ўклад у квантавую тэорыю рассейвання (борнаўскае прыбліжэнне[12]) і іншае. Займаўся праблемамі дынамікі крышталічных рашотак[13], тэрмадынамікай і кінетычнай тэорыяй цвёрдых цел, вадкасцей і газаў, тэорыяй адноснасці, тэорыяй пругкасці.
Зноскі
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ а б MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.
- ↑ Max Born // Brockhaus Enzyklopädie
- ↑ Max Born // Babelio — 2007. Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Z. Czapla Linear Birefringence in Diisopropylammonium Bromide Crystal // Ferroelectrics — Taylor & Francis, 2014. — Vol. 462, Iss. 1. — P. 70–73. — ISSN 0015-0193; 1563-5112; 1026-7484 — doi:10.1080/00150193.2014.890878
- ↑ Gilman S. L. Are jews smarter than everyone else? // Mens Sana Monogr. / A. R. Singh — Medknow, 2008. — Vol. 6, Iss. 1. — P. 41–47. — ISSN 0973-1229; 1998-4014 — doi:10.4103/0973-1229.34526
- ↑ Deltete R. J. The End of the Certain World: The Life and Science of Max Born, the Nobel Scientist who Ignited the Quantum Revolution // Ann. Sci. — Taylor & Francis, 2009. — Vol. 66, Iss. 3. — P. 433–436. — ISSN 0003-3790; 1464-505X — doi:10.1080/00033790801919629
- ↑ M. Born Über Quantenmechanik // Zeitschrift für Physik — Springer Science+Business Media, 1924. — Т. 26. — S. 379–395. — ISSN 0044-3328 — doi:10.1007/BF01327341
- ↑ Find a Grave — 1996. Праверана 17 мая 2024.
- ↑ NNDB — 2002.
- ↑ а б Pas L. v. Genealogics — 2003.
- ↑ Макс Борн Философские аспекты современной физики // Физика в жизни моего поколения — М., ИЛ, 1963. — стр. 78
- ↑ Давыдов А. С. Квантовая механика. — М.: Наука, 1973. — 704 с.
- ↑ Ф. Ф. Греков, Г. Б. Рябенко, Ю. П. Смирнов Структурная кристаллография — Л.:издательство ЛГПИ, 1988.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]Кнігі
[правіць | правіць зыходнік]- H. Vogel. Physik und Philosophie bei M. Born. — Berlin, 1968.
- M. Jammer. The Phylosophy of Quantum Mechanics. — John Wiley and Sons, 1974.
- J. Mehra, H. Rechenberg. The Historical Development of Quantum Theory. — Springer, 1982.
- N. T. Greenspan. The End of the Certain World: The Life and Science of Max Born. — Basic Books, 2005.
- М. Джеммер. Эволюция понятий квантовой механики. — М.: Наука, 1985.
Артыкулы
[правіць | правіць зыходнік]- E. Wolf. Recollections of Max Born // Astrophysics and Space Science. — 1995. — Vol. 227. — P. 277—297.
- H. Rechenberg. Max Born and Molecular Theory // Lecture Notes in Physics. — 2000. — Vol. 539. — P. 7—20.
- J. Mehra. The Göttingen tradition of mathematics and physics from Gauss to Hilbert and Born and Franck // J. Mehra. The golden age of theoretical physics. — World Scientific, 2001. — P. 404—458.
- G. V. R. Born. The wide–ranging family history of Max Born // Notes and Records of the Royal Society. — 2002. — Vol. 56. — P. 219—262.
- J. Bernstein. Max Born and the quantum theory // American Journal of Physics. — 2005. — Vol. 73. — P. 999—1008.
- A. Herrmann. Max Born // Complete Dictionary of Scientific Biography. — Detroit: Charles Scribner's Sons, 2008. — Vol. 15. — P. 39—44.
- D. Giulini. On Max Born's "Vorlesungen ueber Atommechanik, Erster Band" // ArXiv.org. — 2011. — P. 1—26.
- Ю. Румер. К пятидесятилетию Макса Борна // УФН. — 1933. — Т. 13.
- С. Г. Суворов. Проблема «физической реальности» в копенгагенской школе (к статье Макса Борна) // УФН. — 1957. — Т. 62. — С. 141—158.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Макс Борн
- The Nobel Prize in Physics 1954 (англ.)(недаступная спасылка). Nobelprize.org. — Інфармацыя з сайта Нобелеўскага камітэта. Архівавана з першакрыніцы 26 студзеня 2012. Праверана 20 мая 2011.
- Max Born (англ.)(недаступная спасылка). Mathematics Genealogy Project. North Dakota State University. — Спіс вучняў Макса Борна. Архівавана з першакрыніцы 24 мая 2012. Праверана 20 мая 2011.
- J. J. O'Connor, E. F. Robertson.. Max Born (англ.)(недаступная спасылка). MacTutor History of Mathematics archive. University of St Andrews. Архівавана з першакрыніцы 12 студзеня 2012. Праверана 20 мая 2011.
- S. Schweber.. Max Born (англ.)(недаступная спасылка). Encyclopædia Britannica. Архівавана з першакрыніцы 13 лютага 2012. Праверана 20 мая 2011.
- P. P. Ewald.. Interview with Max Born (англ.)(недаступная спасылка). Oral History Transcript. Niels Bohr Library and Archives, American Institute of Physics (12 снежня 1960). Архівавана з першакрыніцы 18 снежня 2011. Праверана 20 мая 2011.
- Papers of Professor Max Born (1882-1970) (англ.)(недаступная спасылка). Edinburgh University Library. Archives Hub. — Паперы Макса Борна ў бібліятэцы Эдынбургскага ўніверсітэта. Архівавана з першакрыніцы 29 лютага 2012. Праверана 20 мая 2011.
- Профіль Макса Борна на афіцыйным сайце РАН
Катэгорыі:
- Нарадзіліся 11 снежня
- Нарадзіліся ў 1882 годзе
- Нарадзіліся ва Уроцлаве
- Памерлі 5 студзеня
- Памерлі ў 1970 годзе
- Памерлі ў Гётынгене
- Пахаваныя на Гётынгенскіх гарадскіх могілках
- Выкладчыкі Гётынгенскага ўніверсітэта
- Выкладчыкі Берлінскага ўніверсітэта
- Выпускнікі Гётынгенскага ўніверсітэта
- Выпускнікі Гайдэльбергскага ўніверсітэта
- Выпускнікі Уроцлаўскага ўніверсітэта
- Выпускнікі Цюрыхскага ўніверсітэта
- Члены Лонданскага каралеўскага таварыства
- Члены Прускай акадэміі навук
- Члены Акадэміі навук ГДР
- Члены Леапальдзіны
- Члены Гётынгенскай акадэміі навук
- Члены АН СССР
- Члены Шведскай каралеўскай акадэміі навук
- Члены Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук
- Члены РАН
- Члены Каралеўскага таварыства Эдынбурга
- Члены і члены-карэспандэнты Нацыянальнай акадэміі навук ЗША
- Лаўрэаты Нобелеўскай прэміі па фізіцы
- Узнагароджаныя медалём імя Макса Планка
- Узнагароджаныя медалём Х’юза
- Асобы
- Вучоныя паводле алфавіта
- Фізікі Германіі
- Фізікі Вялікабрытаніі
- Члены-карэспандэнты АН СССР
- Ганаровыя члены АН СССР
- Замежныя члены АН СССР