Зінаіда Аляксандраўна Бандарына

Зінаіда Аляксандраўна Бандарына
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	11 кастрычніка 1909(1909-10-11)
Месца нараджэння	Гродна, Гродзенскі павет, Гродзенская губерня, Літоўскае генерал-губернатарства, Расійская імперыя
Дата смерці	16 красавіка 1959(1959-04-16) (49 гадоў)
Месца смерці	Мінск, БССР, СССР
Пахаванне	Усходнія могілкі
Грамадзянства	Беларусь
Альма-матар	Менскі беларускі педагагічны тэхнікум Усерасійскі дзяржаўны ўніверсітэт кінематаграфіі імя С. А. Герасімава
Месца працы	Беларускі дзяржаўны кінатэхнікум[d] Бярозка Першы Нацыянальны канал Беларускага радыё Літаратура і мастацтва Купалаўскі мемарыяльны запаведнік «Вязынка» Палеская праўда
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	перакладчыца, пісьменніца, паэтка
Мова твораў	беларуская і руская
Грамадская дзейнасць
Член у	Маладняк
Узнагароды
Творы ў Вікікрыніцах
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Зінаіда Аляксандраўна Бандарына (11 кастрычніка 1909, Гродна — 16 красавіка 1959, Мінск) — беларуская празаік, паэт, перакладчык.

Біяграфія

Нарадзілася ў сям’і настаўнікаў. Пасля школы працавала ў саўгасе «Тарасава» Мінскага раёна, у 1925—1927 загадчыцай дзіцячага сада ў Дзяржынску. Скончыла ў 1927 годзе Мінскі беларускі педагагічны тэхнікум. Працавала ў 1927—1928 гадах настаўнікам у беларускай школе ў сібірскім пасёлку Медзякова ў Новасібірскай вобласці, у 1928—1929 гадах супрацоўнікам Гомельскай газеты «Палеская праўда».

Скончыла ў 1933 годзе літаратурна-сцэнарны факультэт Інстытута кінематаграфіі ў Маскве. У 1933—1934 гадах загадвала сцэнарным аддзяленнем Віцебскага кінатэхнікума. У 1937 годзе скончыла аспірантуру пры Акадэміі мастацтвазнаўства ў Ленінградзе, працавала на кінастудыях і тэатрах Масквы, Архангельска, Горкага.

Падчас Другой сусветнай вайны на службе ў Чырвонай Арміі. Працавала ў часопісе «Бярозка», у 1945—1946 гадах на Беларускім радыё, у 1946—1948 гадах Доме народнай творчасці ў Гродне. У 1948—1950 загадчыца філіяла музея Я. Купалы ў Вязынцы. У 1950—1956 гадах супрацоўніца газет «Зорка», «Літаратура і мастацтва».

Член Саюза пісьменнікаў СССР з 1957 года.

Памерла 16 красавіка 1959 года ў Мінску. Пахавана на Усходніх могілках у Мінску.

Творчасць

Друкавалася з 1926. Аўтар зборніка вершаў «Веснацвет» (1931), зборніка апавяданняў для дзяцей «Лясныя госці» (1960), аповесцяў «Шуміць тайга» (1928), «Дыпломная работа» (1953), «Галіна Ільіна» (1959, апошнія дзве на рускай мове). Аповесць «Ой, рана на Івана…» (1956) пра дзіцячыя і юнацкія гады Я. Купалы.

Творы

• З. Бандарына, Н. Вішнеўская, Я. Пфляумбаум. Вершы. — ЦБ «Маладняка». — Менск, 1926. — 46 с. — (Кніжніца «Маладняка»). — 2 000 экз.
• Веснацвет. Вершы 1926—1929. Мн. 1931.
• Ой, рана на Івана… Старонкі маленства Янкі Купалы. Аповесць. Мн. 1956.
• Галина Ильина. Повесть. Мн. 1959.
• Лясныя госці. Апавяданні. 1960.
• Ой, рана на Івана… Аповесць аб дзіцячых і юнацкіх гадах Я. Купалы. Мн. 1979.
• Незабываемое детство : автобиографическая повесть // Нёман — 2020. ― № 8. ― С. 8 ― 49.
• Да новага заўтра : выбраная паэзія / укл. А. Данільчык. — Альфа-кніга. — Мінск, 2023. — 308 с. — ISBN 978-985-7272-65-5.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 2: Аршыца — Беларусцы / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 2. — С. 277. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0061-7 (т. 2).
• Бандарына Зінаіда // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 1992—1995. — Т. 1. — С. 217.
• Бандарына Зінаіда Аляксандраўна // Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Дзяржынскага раёна. — Мн.: 2004. — С. 261—262.
• Данільчык А. Зборнік З. Бандарынай «Веснацвет» як люстэрка жаночай паэзіі 20-30-х гг. ХХ ст. // Пра час «Узвышша»: Матэрыялы Узвышаўскіх чытанняў (Мінск. 2008—2010). Вып. 3 / уклад.: Г. В. Запартыка, В. В. Жыбуль, У. Г. Кулажанка; навук. рэд. М. І. Мушынскі.- Мн.: РІВШ, 2011. — С. 78-84.

Спасылкі

• Данільчык А. Жыць верай: Ненадрукаваныя творы Зінаіды Бандарынай // ЛіМ — 28 кастрычніка 2016.
• Данільчык А. «Асабістая справа» Зінаіды Бандарынай і іншыя матэрыялы да біяграфіі паэткі // Маладосць. — 2020. — № 1. — С. 63-73.
• Данільчык А. Франтавыя дарогі "маладнякоўкі" Зінаіды Бандарынай // Маладосць. — 2020. — № 5. — С. 73-77.