Мінскі падшыпнікавы завод

Мінскі падшыпнікавы завод
Тып	адкрытае акцыянернае таварыства
Заснаванне	20 мая 1948 (75 гадоў таму)
Заснавальнікі	Савет міністраў СССР
Размяшчэнне	Мінск, Беларусь, Заводскі раён, вул. Жылуновіча, д. 2
Ключавыя постаці	Анатоль Савянок, Сяргей Мароз
Галіна	прамысловасць
Прадукцыя	падшыпнік, ролік, свердзел
Абарот	▼50,056 млн рублёў (2018 год; 24,534 млн $)
Аперацыйны прыбытак	▼-9,012 млн рублёў (2018 год; -4,417 млн $)
Чысты прыбытак	▼-9,012 млн рублёў (2018 год; -4,417 млн $)
Колькасць супрацоўнікаў	2000 (2021 год)
Аўдытар	ТАА «Эрудыт» (Мінск)
Матчына кампанія	«Беларускі металургічны завод» (Жлобін)
Сайт	mpz.com.by

ААТ «Мі́нскі падшы́пнікавы заво́д» (МПЗ) — дзяржаўнае машынабудаўнічае прадпрыемства Беларусі, якое спецыялізуецца на вырабе падшыпнікаў (ад 10 мм да 980 мм). Знаходзіцца ў горадзе Мінску. Колькасць персаналу — каля 2 000 чалавек. Агульная вытворчая плошча — звыш 380 000 м².

Заснаваны ў маі 1948 года ў якасці Дзяржаўнага падшыпнікавага завода № 11.

На 2021 год уваходзіў у 10-ку найбольшых прадпрыемстваў Беларусі. Налічваў каля 2000 супрацоўнікаў. Займаў звыш 38 гектараў у Заводскім раёне Мінска. Выпускаў звыш 600 мадэляў падшыпнікаў пад таварным знакам МПЗ ад 1 см прамерам і 10 грамаў вагой да 98 см прамерам і да 880 кг вагой. Вырабляў каля 70 % канструктыўных груп падшыпнікаў, якія існавалі ў свеце. За 2020 год вырабілі звыш 5 млн падшыпнікаў, з якіх 40 % новых узораў 2010-х гадоў. Доля ролікавых сферычных 2-радных падшыпнікаў склала 65 % продажаў і каля 90 % паставак за мяжу ў больш як 20 краін. Асноўнымі пакупнікамі былі прадпрыемствы 7 галін прамысловасці — машынабудаўнічай, горназдабывальнай, металургічнай, энергетычнай, будаўнічай, нафтагазавай і абароннай. Прадпрыемства ўваходзіла ў Міжрэспубліканскі саюз вытворцаў падшыпнікаў (Расія). Мінскі падшыпнікавы завод меў станцыю выпрабавання падшыпнікаў з лабараторыяй на 60 выпрабавальных машын ВНІПП мадэляў 537 і 542—545. Гэта дазваляла выпрабаваць падшыпнікі карданных валаў, аўтамабільніх ступіцаў, рухавікоў і вадзяных насосаў на вібрацыю і шум. Для патрэб супрацоўнікаў завод меў аздараўляльны летнік і буфет, 2 сталовыя і 3 інтэрнаты.

Вырабы і паслугі

На 2021 год Мінскі падшыпнікавы завод вырабляў 77 узораў ролікаў і 788 узораў падшыпнікаў, у тым ліку:

• 661 ролікавы (85 %) — 491 радыяльны сферычны 2-радны (62 %), 116 радыяльных ігольчатых, 12 радыяльна-ўпорных канічных, па 9 упорна-радыяльных сферычных і ўпорных, 7 радыяльных цыліндрычных, 5 радыяльных 1-радных тараідальных, 4 упорна-радыяльныя сферычныя 1-радныя і 3 радыяльныя сферычныя 2-радныя;
• 90 шарыкавых — 62 радыяльных, 15 упорна-радыяльных і 13 радыяльна-ўпорных;
• 37 шарнірных.

Таксама на заводзе выпускалі: прывадныя ролікавыя ланцугі для трактароў, дэталі ровараў, свердзелы, мэблевую фурнітуру, адкрывалкі бляшанак і пляшак, а таксама дэталі для чыгуначнага палатна, пакоўку і раскатныя кольцы. Урэшце МПЗ аказваў праз сваю лабараторыю, выпрабавальню і цэх перавозак паслугі: хіміка-спектральнага аналізу металаў; вымярэння ўнутраных зазораў, дакладнасці кручэння і геаметрычнай дакладнасці падшыпнікаў; вымярэння рэшткавай намагнічанасці і шурпатасці паверхні; памераў і норм дакладнасці ролікаў, лінейных памераў для ўнутраных і вонкавых паверхняў; пасажырскіх перавозак мікрааўтобусамі і грузаперавозак да 40 тонаў, здачы ў наём аўтавышкі, аўтакрана, пагрузчыка і экскаватара.

Збытавая сетка

На 2021 год Мінскі падшыпнікавы завод меў 25 гандлёвых прадстаўнікоў у 36 гарадах 16 краінаў:

• 14 гарадоў у 9 краінах Азіі — Аб’яднаныя Арабскія Эміраты (Дубай), Арменія (Ерэван), В’етнам (Хашымін), Грузія (Тбілісі), Індыя (Нью-Дэлі і Нойда ў штаце Утар-Прадэш), Ірак (Багдад), Іран (Тэгеран), Казахстан (5: Усць-Каменагорск, Караганда, Паўладар, Семей і Шымкент) і Тайланд (Бангкок);
• 1 краіна Афрыкі — Егіпет (Каір);
• 21 горад у 6 краінах Еўропы — суседнія Латвія (Рыга), Польшча (Сасновец), Расія (13: Волагда, Вялікі Істок, Дальнягорск, Екацярынбург, Лесазаводск, Масква, Находка, Перм, Уладзівасток, Усурыйск, Хабараўск, Цюмень і Чалябінск) і Украіна (4: Марыупаль, Львоў, Паўлаград і Харкаў), а таксама Балгарыя (Сафія) і Эстонія (Нарва).

Гісторыя

Галоўная прахадная «Мінскага падшыпнікавага завода» (лістапад 2019 года)

17 мая 1948 года Савет міністраў СССР ухваліў Пастанову № 5959-РС «Аб будаўніцтве падшыпнікавага завода № 11 у г. Мінску». 20 мая 1948 года міністр аўтамабільнай і аўтатрактарнай прамысловасці СССР Г. С. Харламаў падпісаў Указ № 77, якім прадпісаў «у дэкадны тэрмін утварыць і накіраваць камісію для выбару пляцовак пад будаўніцтва падшыпнікавага завода № 11 у г. Мінску». Завод прызначаўся для забеспячэння падшыпнікамі грузавікоў «Мінскага аўтамабільнага завода» і трактароў «Беларус». У красавіку 1950 года ў Красным урочышчы на ўскрайку Мінска пачалі ўзводзіць завод. 13 жніўня 1951 года майстарка Л. Ф. Арлова сабрала першы беларускі падшыпнік пад таварным знакам «ДПЗ-11». У снежні 1956 года на прадпрыемстве стварылі газету «Адзінаццаць». 7 верасня 1960 года на заводзе выпусцілі 100-мільённы падшыпнік.

У 1962—1977 гадах уведзены ў дзеянне вытворчыя карпусы № 2, 3, 4 (з блокамі цэхаў), цэхі: тэрмічны, літых сепаратараў, інжынерна-бытавы, лабараторна-бытавы. 16 верасня 1969 года ў 2-м корпусе ўвялі ў дзеянне цэх ролікавых сферычных падшыпнікаў. У 1975 годзе ўпершыню ў свеце правялі звышглыбокае бурэнне турбабурамі з падшыпнікамі «ДПЗ-11». 21 мая 1975 года Галоўны камітэт Выстаўкі дасягненняў народнай гаспадаркі СССР узнаградзіў «ДПЗ-11» дыпломам 1-й ступені за ўкараненне электракаагуляцыйных збудаванняў для ачысткі прамысловых сцёкавых вод, а распрацоўшчыкаў — залатым, сярэбраным і бронзавым медалямі. Да 1977 года ўвялі ў дзеянне карпусы № 2, 3 і 4 з 4-ма цэхамі: тэрмічны, літых сепаратараў, інжынерна-побытавы і лабараторна-побытавы. 13 лютага 1982 года на заводзе выпусцілі мільярдны падшыпнік. У 1987 годзе выпусцілі рэкордныя 55,5 млн падшыпнікаў.

У 1995 годзе стварылі ўчастак пластмасавых і гумава-тэхнічных вырабаў. 25 снежня 1995 года завод перайменавалі ў арэнднае прадпрыемства «Мінскі падшыпнікавы завод» (МПЗ). Таксама ў 1995 годзе сабралі 1-ы буйнагабарытны падшыпнік 3680 вагой 637 кг для «Крыварожскага горна-ўзбагачальнага камбіната акісленых руд» (Днепрапятроўская вобласць, Украіна). На 1999 год МПЗ выпускаў шарыкавыя, ролікавыя і шарнірныя падшыпнікі, мэталарэзныя станкі і кантрольныя вымяральнікі. 10 лютага 2000 года прадпрыемства пераўтварылі ў адкрытае акцыянернае таварыства. У сакавіку 2000 года адкрылі замежнае прадстаўніцтва ў Маскве (Расія).

Да пачатку 2010-х гадоў аб’ёмы вытворчасці скараціліся да 5-6 млн штук у год. У 2013 годзе МПЗ увайшоў у склад холдынгу «Беларуская металургічная кампанія», якім кіраваў «Беларускі металургічны завод» (Жлобін, Гомельская вобласць). У 2010—2013 гадах для змяншэння выдаткаў газу і электраэнергіі перааснасцілі кавальска-нарыхтоўчае і тэрмічнае абсталяванне завода на 70 млн долараў. У 2013 годзе пачаліся пастаўкі падшыпнікаў у Польшчу і Турцыю. 4 чэрвеня 2015 года на беларуска-індыйскім форуме МПЗ заключыў дагавор на пастаўку падшыпнікаў у Індыю на 1 млн долараў. У жніўні 2015 года ў 1-м корпусе запусцілі кольцараскатны ўчастак з лічбавым праграмным кіраваннем (ЛПК) і адпальвальным агрэгатам з поўначы Італіі (край Венета). У 2016 годзе ўсталявалі 29 і асучаснілі 16 прыбораў для вытворчасці ролікасферычных падшыпнікаў. У выніку замены газавыя награвальныя печы абсталявалі аўтаматычнай загрузкай і выгрузкай. Укаранілі загартовачна-адпускныя агрэгаты і звышфінішаванне кольцаў падшыпнікаў. 21 ліпеня 2017 года адкрылі аўтаматычную лінію загатовак кольцаў прамерам ад 22 да 60 см.

У 2018 годзе 77 % вырабаў паставілі за мяжу, пераважна ў Расію. Аб’ёмы вытворчасці ў параўнанні з 2010 годам упалі яшчэ ў пяць разоў і ў 2018 годзе склалі 1 млн 57 тысяч штук.

На ліпень 2019 года прадпрыемства налічвала каля 1800 супрацоўнікаў. 28 снежня 2020 года ўвялі ў дзеянне газанагравальную печ, што стала апошнім 41-м прыборам у мадэрнізацыі коштам 44 млн еўра з 2010 года. 21 студзеня 2021 года МПЗ адгрузіў у Германію 4 падшыпнікі для шахтавых вентылятараў коштам 55 300 еўра.

12 траўня 2023 года Украіна ўвяла санкцыі супраць завода.

Кіраўнікі

• Георгій Кармілкін (20 красавіка 1949 — 1952)
• Пётр Яшчарыцын (1952—1962), акадэмік і доктар тэхнічных навук
• Іван Гаўрылаў (1962—1968)
• Аркадзь Высоцкі (1968—1988)
• Анатоль Зінкевіч (1988—1991)
• Анатоль Цыгалаў (1991—1994)
• Валерый Пенза (1994—2004)
• Віктар Можджэр (2005 — 22 снежня 2009)
• Аляксандр Лабусаў (22 снежня 2009 — 2016)
• Мікалай Анціпаў (2016 — кастрычнік 2019)
• Анатоль Савянок (з кастрычніка 2019 года)

Цікавыя факты

• Вуліцы каля падшыпнікавага завода маюць неафіцыйную назву «мікрараён Шарыкі».

Літаратура

• Мінскі падшыпнікавы завод // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 10: Малайзія — Мугаджары / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 10. — С. 448. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0169-9 (т. 10).

Спасылкі

• "Электронны зварот грамадзян і юрыдычных асоб" [руская]. ААТ «Мінскі падшыпнікавы завод». 2021. Праверана 3 жніўня 2021.
  • Заказаць (руск.)