Мглін

Горад Мглін руск.: Мглин Герб Краіна Расія Рэгіён Бранская вобласць Каардынаты 53°03′00″ пн. ш. 32°51′00″ у. д. Першая згадка 1154 Вышыня цэнтра 180 м Насельніцтва ▼ 8164 чалавек (2010) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код 48339 Паштовыя індэксы 243220 Аўтамабільны код 32 Мглін на карце Расіі ±

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Мглін (руск.: Мглин) — горад (з 1781 года) у Расіі, адміністрацыйны цэнтр Мглінскага раёна Бранскай вобласці. Насельніцтва 8,2 тыс. чалавек (2005). Заснаваны ў 1389 годзе.

Размешчаны на рацэ Судынка, за 130 км ад Бранска. Масласыраробчы завод, крухмальны завод, асфальтавы завод, лясгас.

Гісторыя

Згодна з археалагічнымі даследаваннямі, на месцы сучаснага Мгліна ў канцы I тысячагоддзя існавала славянскае паселішча. Па ўсёй бачнасці, не пазней за XI стагоддзе ўзнік горад. Гарадзішча размешчана ў цэнтры сучаснага горада на абрывістым мысе правага берага р. Судынка, пляцоўка яго складаецца з дзвюх частак. Гэтыя часткі ў старажытнасці былі падзелены ровам. Сляды рова захаваліся таксама з поўначы і поўдня, вал не захаваўся. Магчыма, горад пацярпеў падчас мангола-татарскага нашэсця.

У канцы 1380-х — 1503 гады Мглін уваходзіў у склад уладанняў князёў Мсціслаўскіх у Вялікім Княстве Літоўскім. У час вайны Маскоўскай дзяржавы з Вялікім Княствам Літоўскім (1500—1503) заняты рускімі войскамі і па Маскоўскім перамір’і (1503) увайшоў у склад Рускай дзяржавы. У XVI — сярэдзіне XVII стагоддзяў з’яўляўся памежным горадам, тут адноўлены земляныя ўмацаванні. У Смутны час захоплены польска-літоўскімі войскамі падчас інтэрвенцыі Рэчы Паспалітай пачатку XVII стагоддзя і па Дэулінскім перамір’і 1618 года адышоў да Рэчы Паспалітай, дзе быў падараваны ва ўладанне буйному магнату М. Абрамовічу. У 1626 годзе атрымаў магдэбургскае права. У 1652 годзе заняты прыхільнікамі гетмана Б. Хмяльніцкага, у 1654 годзе стаў соценным горадам Старадубскага палка. У 1661 годзе спустошаны крымскімі татарамі, але неўзабаве адноўлены. Паводле Андрусаўскага перамір’я (1667) застаўся ў складзе Рускай дзяржавы. У 1708 годзе, падчас Паўночнай вайны (1700—1721), пацярпеў ад нападу шведскіх войскаў.

У 1708—1764 гадах у складзе Кіеўскай губерні, у 1764—1781 гадах — Маларасійскай губерні. У 1760 годзе падараваны ва ўладанне графу К. Разумоўскаму. Павятовы горад Ноўгарад-Северскага намесніцтва (1781—1796), Маларасійскай (1796—1802) і Чарнігаўскай (1802—1919) губерняў. У 1785 годзе гарнізон Мгліна пераведзены ў Чарнігаў, і горад страціў значэнне крэпасці. З 1884 года ў Мгліне праводзіліся 4 штогадовыя кірмашы. Эканамічнае развіццё горада рэзка замарудзілася пасля таго, як у 1887 годзе быў адкрыты рух па чыгуначнай лініі Бранск — Гомель, якая прайшла ў баку ад Мгліна.

25 сакавіка 1918 года згодна з Трэцяй Устаўной граматай беларуская частка Чарнігаўскай губерні абвяшчалася часткай Беларускай Народнай Рэспублікі, на выдадзенай затым «Карце БНР» Мглін паказаны ў яе складзе. 1 студзеня 1919 года пастановай I з’езда КП(б) Беларусі горад уключаўся ў склад Беларускай ССР, дзе меў стаць цэнтрам павета («падраёна»), але I Усебеларускі з’езд Саветаў, які прайшоў 2-3 лютага, не ўхваліў гэта рашэнне.

Павятовы горад Гомельскай губерні РСФСР (1919—1922). Затым знаходзіўся ў складзе Клінцаўскага павета Гомельскай губерні (1922—1926), Бранскай губерні (1926—1929). Раённы цэнтр Заходняй (1929—1937), Арлоўскай (1937—1944) і Бранскай (1944—1963, з 1966) абласцей. 16 чэрвеня 1941 года акупаваны германскімі войскамі, вызвалены 22 верасня 1943 года падчас Бранскай наступальнай аперацыі.

Насельніцтва

Год Колькасць 1856 7 100 1897 7 600 1913 9 900 1926 6 500 1931 6 400 1939 7 290 1959 6 083 1970 6 100 1979 6 475 Год Колькасць 1989 7 704 1992 8 300 1996 8 900 1998 9 000 2000 8 800 2001 8 800 2002 8 261 2003 8 300 2005 8 200 Год Колькасць 2006 8 200 2007 8 200 2008 8 200 2009 8 219 2010 7 916 2011 7 887 2012 7 866 2013 7 785 2014 7 877 Год Колькасць 2015 8 052 2016 8 161 2017 7 884 2018 7 578 2019 7 258 2020 7 145 2021 6 919

Вядомыя асобы

• Сяргей Скандракоў (1876—1953) — беларускі навуковец-аграном, журналіст.

Літаратура

• Мглин // Географические названия Росии: Топонимический словарь: более 4000 единиц / Е. М. Поспелов. — М.: АСТ; Астрель, 2008. — С. 287. — 523 с. — 3 000 экз. — ISBN 978-5-17-054966-5 (Аст), ISBN 978-5-271-20728-0 (Астрель). (руск.)
• Мглин // Географический энциклопедический словарь: Географические названия (руск.) / Гл. ред. А. Ф. Трёшников; Ред. кол.: Э. Б. Алаев, П. М. Алампиев (зам. гл. ред.) и др. — 2-е изд., исправл. и дополн. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 308. — 592 с. — 210 000 экз. — ISBN 5-85270-057-6.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Мглін