Слэнг эсперантыстаў

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

Слэнг эсперантыстаў — слэнг ужываемы ў эсперанта грамадстве. Ён ствараецца натуральным шляхам падчас эсперанта-сустрэч. Матэрыялам для яго стварэння служаць афіксы і словазлучэнні дзьвух каранёў слоў, з дапамогай якіх ствараюцца неалагізмы. Таксама адной з формаў слэнга з’яўляюцца эсперанта-лаянка, большая частка з якой запазычана з нацыянальных моў, але існуе і уласная. Аб’ектам эсперанта-слэнга з’яўляюцца самі эсперантысты, асаблівасці эсперанта-культуры і яе гісторыі.

Пра эсперантыстаў«Рэптыліі» ў эсперантаІншы слэнг
Слова Прыкладны пераклад Сэнс
bakfiŝo печаная рыба Вельмі юная дзяўчына
blinkenberg дацкае прозвішча Блінкенберг Нарыцальнае імя для людзей, якія з разумным выглядам разважаюць аб эсперанта, выдаючы свае забабоны за факты. Ужываецца з 1954 года пасля прэцэдэнта ў Мантэвідэа
bonantagulo Bonan tagon! — Добры дзень! ulo — індывід Лянівы чалавек, які вывучыў некалькі простых выразаў на эсперанта, напрыклад «Добры дзень!»
eterna komencanto вечны навічок Чалавек, які доўгі час ходзіць на сустрэчы эсперантыстаў, але ведае эсперанта на пачатковым узроўні
kabei дзеяслоў утвораны ад Кабэ Раптоўна спыніць займацца эсперанта
kielvifartasulo kiel vi fartas? — як вы жывяце? ulo — індывід Сінонім bonantagulo
samideanto аднадумец зварот эсперантыста да эсперантыста. Падобна да «таварыш» у СССР
talpo крот Эсперантыст, які фанатычна прапагандуе эсперанта, не ужываючы факты
verda koro зялёнае сэрца Сапраўдны эсперантыст
verda papo зялёны Папа рымскі Хто-небудзь, хто прапагандуе эсперанта
verdulo зялёны Зялёнымі назыаюць ужо зрэлых эсперантыстаў
aligatori дзеяслоў ад слова «алігатар» Размаўляць паміж сабой на роднай мове іншага эсперантыста. Напрыклад: беларус з французам па французску
gaviali (malkrokodili) дзеяслоў ад слова «гавіял» антонім да krokodili Размаўляць па эсперанта з эсперантыстам у асяроддзі неэсперантыстаў
kajmani дзеяслоў ад слова «кайман» Размаўляць паміж сабой на нероднай мове для абодвух эсперантыстаў. Напрыклад: беларус з французам па англійску
krokodili дзеяслоў ад слова «кракадзіл» Размаўляць паміж сабой на роднай мове ў асяроддзі іншых эсперантыстаў. Напрыклад: беларус з беларусам па беларуску
lacerti дзеяслоў ад слова «яшчарка» Размаўляць на іншай штучнай мове ў асяроддзі эсперантыстаў
gufujo краіна філінаў Месца, дзе п’юць чай, цешацца бяседай. У ім забаронены алкагольныя напоі і курэнне. Яго звычайна арганізуюць падчас эсперанта сустрэч
melono дыня Неафіцыйная назва Юбіленага сімвала
mojosa moderna — сучасны juna — юны stila — стыльны Эквівалентна англійскаму слову cool
volapukaĵo volapuk — валапюк aĵ — рэч Блізка па сэнсу да размоўных слоў «галімацця», «абракадабра»

Ненарматыўная лексіка[правіць | правіць зыходнік]

Лаянку ў эсперанта называюць sakro. У асноўным гэта пераклады з нацыянальнай мовы на эсперанта. Але сярод эсперантыстаў прымяняецца і уласцівая толькі ім лаянка. Як правіла, гэта адсылкі да стваральніка эсперанта Людвіга Заменгофа ці да вядомых эсперанта-творам.

Прыклады эсперантамоўнай лаянкі
Фраза Прыкладны пераклад Тлумачэнне
Sankta Ludoviko! Святы Людовік! Адсылка да значнай для кожнага эсперантыста асобе — Людвігу Заменгофу
Ho Zamenhofo! О, Заменгоф Тое-ж самае
Pro mia Zamĉjo Дзяля майго Замы Тое-ж самае, але з дабаўленнем памяньшальнага суфікса
Noktaj fantomoj! Начныя фантомы! Згадваецца ў вядомым вершы Заменгофа «Шлях»
Fundamenta Krestomatio! Фундаментальная хрестоматія! Аднаіменная праца Заменгофа 1903 года, у якой ён сабраў найлепшыя на той часпераклады на эсперанта
Aktoj de Akademiо! Дакументы Акадэміі! Выдаваемыя Акадэміяй эсперанта дакументы
Ata-Ita! Згадванне пра працяглую дыскусію эсперантыстаў з-заўжывання суфіксаў at- i it- у формах дзеяслова.

Акрамя таго, эсперантыстам уласціва ствараць лаянку ўвыглядзе рыфм:

  • Rabato por rabito! — Ільгота для абрабаванага! (таксама «рабуемы для абрабаванага»)
  • Palavro de kadavro!- Разглаголстваванні трупа!
  • Pluralo de singularo! — Множны лік адзінага ліка!