Акадэмізм

Нараджэнне Венеры, Аляксандр Кабанель, 1863.

«Пальцы ўніз» (Pollice Verso), Жан Жэром, 1872

Акадэмізм (фр.: académisme) — кірунак у еўрапейскім жывапісе XVII—XIX стагоддзяў. Акадэмізм вырас на прытрымліванні вонкавых форм класічнага мастацтва. Паслядоўнікі характарызавалі гэты стыль як развагу над формай мастацтва старажытнага антычнага свету і Адраджэння.

Акадэмізм дапамагаў кампаноўцы аб'ектаў у мастацкім утварэнні, увасабляў у сабе традыцыі антычнага мастацтва, у якіх ідэалізаваны выява натуры, кампенсуючы пры гэтым норму прыгажосці.

Да прадстаўнікоў акадэмізму адносяць Жана Энгра, Аляксандра Кабанеля, Вільяма Бугеро ў Францыі і Фёдара Бруні, Аляксандра Іванава, Карла Брулова ў Расіі.

Паняцце акадэмізму ў наш час атрымала дадатковае значэнне і стала выкарыстоўвацца для апісання прац мастакоў, якія маюць сістэматычную адукацыю ў вобласці візуальных мастацтваў і класічныя навыкі стварэння твораў высокага тэхнічнага ўзроўня. Тэрмін «акадэмізм» цяпер часта адносіцца да апісання будовы кампазіцыі і тэхнікі выканання, а не да сюжэту мастацкага твора. У шырокім сэнсе панятак тлумачыцца і як любая кананізацыя, ператварэнне ў бясспрэчную норму ідэалаў мастацтва папярэдніх гістарычных эпох.

У апошнія гады ў заходняй Еўропе і ЗША ўзрасла цікавасць да акадэмічнага жывапісу XIX стагоддзя і да яе развіцця ў XX стагоддзі.

Мастакі — акадэмісты

«Крыніца», Жан Агюст Даменік Энгр, 1856, Музей Арсэ

«Вершніца», Карл Брулоў, 1832

• Жан Энгр
• Поль Дэларош
• Аляксандр Кабанель
• Уільям Бугеро
• Эжэн дэ Блаас
• Поль Жамен
• Жан Жэром
• Жуль Басцьен-Лепаж
• Ганс Макарт
• Марк Глейр
• Фёдар Бруні
• Карл Брулоў
• Аляксандр Іванаў
• Цімафей Неф
• Канстанцін Макоўскі
• Генрых Семірадскі
• Эмілі Дэжо

Галерэя акадэмізму

• 
  «Жанна д’Арк на каранацыі Карла VII»,
  Жан Энгр, 1854
• 
  «Летні поўдзень на возеры»,
  Жан Жэром, 1895
• 
  «Пераход Напалеона праз Альпы»,
  Поль Дэларош, 1848
• 
  «Напалеон, які адступіў у Фантэнбло»,
  Поль Дэларош, 1845
• 
  «Продаж рабыні»,
  Жан Жэром
• 
  «Клеапатра»,
  Аляксандр Кабанель, 1887
• 
  «Німфы»,
  Уільям Бугро, 1878
• 
  «Нараджэнне Венеры»,
  Уільям Бугро, 1879

Літаратура

• Art and the Academy in the Nineteenth Century. (2000). Denis, Rafael Cordoso & Trodd, Colin (Eds). Rutgers University Press. ISBN 0-8135-2795-3
• L'Art-Pompier. (1998). Lécharny, Louis-Marie, Que sais-je?, Presses Universitaires de France. ISBN 2-13-049341-6
• L'Art pompier: immagini, significati, presenze dell'altro Ottocento francese (1860-1890). (1997). Luderin, Pierpaolo, Pocket library of studies in art, Olschki. ISBN 88-222-4559-8
• G. Planche, Études sur l’école française, Paris 1855
• A. Celebonovic, Peinture kitsch ou réalisme bourgeois, Paris 1974
• Ph. Jullian, Le nu 1900, Paris 1976
• Ph. Jullian, Les Orientalistes. La vision de l’Orient par les peintres européens au XIX siècle, Fribourg 1977
• M. Thévoz, L’académisme et ses fantasmes, Paris 1980
• J. Harding, Les peintres pompiers. La peinture académique en France de 1830 à 1880, Paris 1980
• J. Laurent, Art et pouvoir en France de 1973 à 1981. Histoire d’une démission artistique, Saint-Étienne 1982
• N. Pevsner, Le accademie d’arte, Torino 1982
• P. Valéry, Scritti sull'arte, Milano 1984
• J. Thuillier, Peut-on parler d'une peinture «pompier»?, Paris 1984
• Ph. Grunchec, Le concours d’esquisses peintes, 1816-1863, Paris 1986
• C. Ritzenthaller, L’École des Beaux-Arts: les Pompiers, Paris 1987
• M. Haddad, La divine et l'impure. Le nu au XIXe siècle, Paris 1990
• G. Néret, L’érotisme en peinture, Paris 1990
• P. Luderin, L'art pompier. Immagini, significati, presenze dell'altro Ottocento francese (1860-1890), Firenze 1997 ISBN 88-222-4559-8
• L. M. Lecharny, L’art pompier, Paris 1998 ISBN 2-13-049341-6
• Молева Н. Белютин Э. «Педагогическая система Академии художеств 18 века» (Петербургской), М, «Искусство», 1956

Спасылкі

• Rehs Galleries
• Academic art Academic art Movement
• Dahesh Museum, NY foremost museum on Academic Art
• James Panero, "The new old school"
• Art Renewal Center Самы вялікі музей анлайн акадэмічнага жывапісу