Эса (рака): Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
др вікіфікацыя |
|||
| Радок 21: | Радок 21: | ||
| commons = |
| commons = |
||
}} |
}} |
||
'''Эса''' — [[рака]]ў [[Беларусь|Беларусі]], ў [[Крупскі раён|Крупскім раёне]] [[Мінская вобласць|Мінскай вобласці]], [[Чашніцкі раён|Чашніцкім]] і [[Лепельскі раён|Лепельскім]] раёнах [[Віцебская вобласць|Віцебскай вобласці]] ў басейне [[Заходняя Дзвіна|Заходняй Дзвіны]]. |
'''Эса''' — [[рака]] ў [[Беларусь|Беларусі]], ў [[Крупскі раён|Крупскім раёне]] [[Мінская вобласць|Мінскай вобласці]], [[Чашніцкі раён|Чашніцкім]] і [[Лепельскі раён|Лепельскім]] раёнах [[Віцебская вобласць|Віцебскай вобласці]] ў басейне [[Заходняя Дзвіна|Заходняй Дзвіны]]. |
||
Даўжыня 84 км. Плошча [[вадазбор]]у 1040 км². Сярэднегадавы расход вады ў вусці 7,28 м³/с. Сярэдні [[Ухіл ракі|нахіл воднай паверхні]] 0,4 [[праміле|‰]]. |
Даўжыня складае 84 км. Плошча — [[вадазбор]]у 1040 км². Сярэднегадавы расход вады ў вусці — 7,28 м³/с. Сярэдні [[Ухіл ракі|нахіл воднай паверхні]] — 0,4 [[праміле|‰]]. |
||
Эса ўпадае ў возера [[Лепельскае]]. Назва паходзіць ад балцкага слова ''еsе'' — брод. Прыгожая мясціна на рацэ каля вёскі Забаенне, што раскінулася на правым беразе. Тут пачынаюцца хваёвыя лясы. Яны прасціраюцца па абодвух [[бераг]]ах ракі больш чым на 5 км. Паступова рэчышча выроўніваецца, перасякае сухі поплаў. Эса робіцца мяльчэй. За дарогай [[Лепель]] — Красналукі рэчышча роўнае, яго спрамілі, ператварыўшы ў [[Канал (гідраграфія)|канал]]. На працягу стагоддзяў Эса была адным са звенняў воднага ланцуга, які пралягаў між [[Чорнае мора|Чорным]] і [[Балтыйскае мора|Балтыйскім]] морамі. Цяпер яна значна памялела. |
Эса ўпадае ў возера [[Лепельскае]]. Назва паходзіць ад балцкага слова ''еsе'' — брод. Прыгожая мясціна на рацэ каля вёскі Забаенне, што раскінулася на правым беразе. Тут пачынаюцца хваёвыя лясы. Яны прасціраюцца па абодвух [[бераг]]ах ракі больш чым на 5 км. Паступова рэчышча выроўніваецца, перасякае сухі поплаў. Эса робіцца мяльчэй. За дарогай [[Лепель]] — Красналукі рэчышча роўнае, яго спрамілі, ператварыўшы ў [[Канал (гідраграфія)|канал]]. На працягу стагоддзяў Эса была адным са звенняў воднага ланцуга, які пралягаў між [[Чорнае мора|Чорным]] і [[Балтыйскае мора|Балтыйскім]] морамі. Цяпер яна значна памялела. |
||
Версія ад 00:41, 17 лістапада 2020
| Эса | |
|---|---|
| Характарыстыка | |
| Даўжыня | 84 км |
| Басейн | 1 040 км² |
| Расход вады | 7,28 м³/с |
| Вадацёк | |
| Выток | |
| • Каардынаты | 54°26′33″ пн. ш. 29°03′44″ у. д.HGЯO |
| Вусце | Лепельскае возера |
| • Каардынаты | 54°53′20″ пн. ш. 28°40′29″ у. д.HGЯO |
| Размяшчэнне | |
| Водная сістэма | Возера Лепельскае |
|
|
|
| Краіна | |
   |
|
|
— выток, — вусце |
|
Эса — рака ў Беларусі, ў Крупскім раёне Мінскай вобласці, Чашніцкім і Лепельскім раёнах Віцебскай вобласці ў басейне Заходняй Дзвіны.
Даўжыня складае 84 км. Плошча — вадазбору 1040 км². Сярэднегадавы расход вады ў вусці — 7,28 м³/с. Сярэдні нахіл воднай паверхні — 0,4 ‰.
Эса ўпадае ў возера Лепельскае. Назва паходзіць ад балцкага слова еsе — брод. Прыгожая мясціна на рацэ каля вёскі Забаенне, што раскінулася на правым беразе. Тут пачынаюцца хваёвыя лясы. Яны прасціраюцца па абодвух берагах ракі больш чым на 5 км. Паступова рэчышча выроўніваецца, перасякае сухі поплаў. Эса робіцца мяльчэй. За дарогай Лепель — Красналукі рэчышча роўнае, яго спрамілі, ператварыўшы ў канал. На працягу стагоддзяў Эса была адным са звенняў воднага ланцуга, які пралягаў між Чорным і Балтыйскім морамі. Цяпер яна значна памялела.
Асноўныя прытокі: Гнілка, Байна, Свядзіца, Бярэшча, Дзяражынка. У басейне Эсы азёры Бярэшча, Плоч, Аношкаўскае, Луконец, Окана, Задняе, Доўгае, Поўсвіж, Святое і інш.
Літаратура
- Блакітная кніга Беларусі : энцыклапедыя / рэдкал. Н. А. Дзісько [і інш.]. — Мн., 1994. — С. 227, 374.
- Геаграфія Беларусі: энцыклапедычны даведнік / рэдкал. Л. В. Казлоўская [і інш.]. — Мн., 1992. — 382 с. — (Энцыклапедычная бібліятэчка школьніка).
- Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Чашніцкага раёна / рэдкал. М. Ц. Дробыш [і інш.]. — Мн., 1997. — С. 22-28.
- Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 4. Недалька — Стаўраліт / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1985. — 599 с., іл. — 10 000 экз. — С. 475
- Республика Беларусь. Атлас охотника и рыболова: Витебская область / Редактор Г. Г. Науменко. — Мн.: РУП «Белкартография», 2010. — С. 28, 35. — 72 с. — 10 000 экз. — ISBN 978-985-508-136-5. (руск.)