Джозеф Джон Томсан

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Джозеф Джон Томсан
Joseph John Thomson
Дата нараджэння 18 снежня 1856(1856-12-18)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 30 жніўня 1940(1940-08-30)[3][1][…] (83 гады)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Бацька Joseph James Thomson[d]
Маці Emma Swindells[d]
Жонка Rose Thomson[d][7]
Дзеці Джордж Паджэт Томсан[7] і Joan Paget Thomson[d][7]
Род дзейнасці фізік, матэматык, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера фізіка[8], эксперыментальная фізіка[8], электрон[8] і электрычная праводнасць[8]
Месца працы
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Джон Уільям Стрэт, лорд Рэлей[10]
Вядомыя вучні Роберт Опенгеймер, Чарлз Гловер Баркла, Чарлз Томсан Рыз Вільсан, Фрэнсіс Уільям Астан, Уільям Генры Брэг, Макс Борн, John Sealy Townsend[d], Balthasar van der Pol[d], John Zeleny[d], Daniel Frost Comstock[d], T. H. Laby[d] і H. Stanley Allen[d]
Вядомы як

Торт з разынкамі, адкрыццё электрона,

ізатопаў і томсанаўскага рассейвання, вынаходства мас-спектрометра і першага радыёхвалявода
Член у
Узнагароды
Подпіс Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сэр Джозеф Джон Томсан (18 снежня 1856 — 30 жніўня 1940) — англійскі фізік, які адкрыў электрон, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіцы (1906).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Томсан нарадзіўся ў 1856 г у Чытэм-Хіле (Cheetham Hill) паблізу Манчэстэра. Вывучаў фізіку ў лабараторыі Бальфура Сцюарта ў Оўенс-каледжы ў Манчэстэры, затым ў 1876 годзе выйграў стыпендыю на навучанне ў Кембрыджы, дзе правучыўся да 1880. З 1882 г. лектар па матэматыцы ў Trinity Colledge (Кембрыдж). З 1884 замясціў Рэлея, стаўшы прафесарам фізікі на кафедры эксперыментальнай фізікі ў Кембрыджы. У 1882 г. удастоены прэміі Адамса за сачыненне пра рух віхуроў («Treatise on the motion of vortex rings»). У 1890 ажаніўся з Розай Пейджт (Rose Paget), у іх было двое дзяцей.

У 1881 годзе Дж. Дж. Томсан увёў паняцце электрамагнітнай масы, назваўшы гэтак тую частку масы, якая абумоўлена энергіяй электрастатычнага поля зараджанай часціцы. Гэтая праца лічыцца першай працай, у якой абмяркоўваецца сувязь энергіі і масы.

У 1897 адкрыў электрон, за што ў 1906 годзе быў удастоены Нобелеўскай прэміі па фізіцы з фармулёўкай «за даследаванні праходжання электрычнасці праз газы». Сын Томсана Джордж Паджэт Томсан (George Paget Thomson, 1892—1975) таксама з часам стаў Нобелеўскім лаўрэатам па фізіцы — у 1937 годзе за эксперыментальнае адкрыццё дыфракцыі электронаў на крышталях.

Зноскі

  1. а б Sir J.J. Thomson // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. Sir Joseph John Thomson // KNAW Past Members Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Томсон Джозеф Джон // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  4. https://www.nobelprize.org/prizes/physics/1906/thomson/biographical/ Праверана 6 сакавіка 2023.
  5. а б https://www.britannica.com/biography/J-J-Thomson Праверана 6 сакавіка 2023.
  6. Czech National Authority Database Праверана 29 студзеня 2023.
  7. а б в Kindred Britain
  8. а б в г Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
  9. а б Матэматычная генеалогія — 1997.
  10. Матэматычная генеалогія — 1997. Праверана 8 жніўня 2016.
  11. www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.