Нацыянальная акадэмія навук Азербайджана
Нацыянальная акадэмія навук Азербайджана (НАНА) (азерб.: Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası) — асноўнае навуковае аб’яднанне рэспублікі. НАНА была створана ў горадзе Баку ў 1945 годзе. Папярэднікам НАНА быў Азербайджанскі філіял АН СССР (існаваў з 1932 года).
Склад
[правіць | правіць зыходнік]У склад АН ўваходзіць 21 навуковая ўстанова, у тым ліку 15 інстытутаў, 3 сектары, шэраг музеяў, батанічны сад, базы ў розных раёнах рэспублікі. Акрамя таго, ёсць бібліятэка, рукапісны фонд і выдавецтва.
У складзе НАНА (2007) — 57 акадэмікаў і 104 член-карэспандэнтаў.
Прэзідэнты НАНА
[правіць | правіць зыходнік]На першым пасяджэнні сапраўдных членаў Акадэміі навук 31 сакавіка 1945 г. прэзідэнтам НАНА быў абраны М. Міркасімаў.
Наступнымі прэзідэнтамі Акадэміі навук былі:
- Юсіф Гейдар аглы Мамедаліеў (1947—1950, 1958—1961)
- Муса Мірза аглы Аліеў (1950—1958)
- Захід Ісмаіл аглы Халілаў (1961—1967)
- Рустам Гаджыалі аглы Ісмаілаў (1967—1970)
- Гасан Мамедбагір аглы Абдуллаеў (1970—1983)
- Эльдар Юніс аглы Салаеў (1983—1997)
- Фарамаз Газанфар аглы Максудаў (1997—2000).
У 2001 годзе прэзідэнтам НАНА абраны акадэмік Махмуд Керым аглы Керымаў.
Праблематыка даследаванняў
[правіць | правіць зыходнік]Галоўнае месца ў працах навукоўцаў Азербайджана займаюць праблемы, звязаныя з пытаннямі развіцця геалогіі, нафтаздабываючай і нафтаперапрацоўчай прамысловасці, уласнай металургічнай базы, ірыгацыі і арашальных работ, гідраэнергагаспадарства, геабатанікі, генетыкі і селекцыі раслін і жывёл.
Асаблівае месца ў планах навукова-даследчых работ надаецца пытанням нафтахіміі. сінтэзу і перапрацоўкі нафты і газу. Створаны спецыяльны інстытут нафтахімічных працэсаў. Дасягнуты значныя поспехі ў распрацоўцы праблем выкарыстання радыеактыўных ізатопаў, паўправаднікоў, прымянення аўтаматыкі і тэлемеханікі, тэорыі фільтрацыі, астрафізікі і інш.
Вялікая работа праводзіцца ў вобласці грамадскіх навук.
Аддзяленне НАНА
[правіць | правіць зыходнік]НАНА мае ў сваім складзе 5 аддзяленняў:
Аддзяленне фізіка-матэматычных і тэхнічных навук
- Інстытут фізікі
- Інстытут кібернетыкі імя акадэміка А. Гусейнава
- Інстытут матэматыкі і механікі
- Шэмахінская астрафізічная абсерваторыя імя Насірэддзіна Тусі
- Інстытут радыяцыйных праблем
- Інстытут інфармацыйных тэхналогій
Аддзяленне хімічных навук
- Інстытут нафтахімічных працэсаў імя акадэміка Ю. Г. Мамедаліева
- Інстытут хімічных праблем імя акадэміка М. Ф. Нагіева
- Інстытут хіміі прысадак імя акадэміка А. М. Куліева
- Інстытут палімерных матэрыялаў
- Доследна-прамысловы завод Інстытута нафтахімічных працэсаў
Аддзяленне навук аб Зямлі
- Інстытут геалогіі
- Інстытут геаграфіі імя акадэміка Г. Аліева
Аддзяленне гуманітарных і грамадскіх навук
- Інстытут гісторыі імя А. Бакіханава
- Інстытут археалогіі і этнаграфіі
- Інстытут эканомікі
- Інстытут філасофіі і палітыка-прававых даследаванняў
- Інстытут усходазнаўства імя акадэміка Я. М. Буньядова
- Навукова-даследчы інстытут па правах чалавека
- Інстытут літаратуры імя Нізамі
- Інстытут мовазнаўства імя Насімі
- Інстытут рукапісаў імя Фізулі
- Інстытут архітэктуры і мастацтваў
- Музей гісторыі Азербайджана
- Музей азербайджанскай літаратуры імя Нізамі Гянджэві
- Дом-музей Гусейнаў Джавіда
- Інстытут фальклору
Аддзяленне біялагічных навук
- Інстытут батанікі
- Інстытут заалогіі
- Інстытут генетычных рэсурсаў
- Інстытут фізіялогіі імя А. І. Караева
- Інстытут глебазнаўства і аграхіміі
- Інстытут мікрабіялогіі
- Цэнтральны батанічны сад
- Мартакертський дэндрарый
Выдавецкая дзейнасць
[правіць | правіць зыходнік]Выдадзена «Гісторыя Азербайджана», «Руска-азербайджанскі слоўнік», «Гісторыя азербайджанскай літаратуры» і інш.
Выданне Акадэміі
[правіць | правіць зыходнік]Выдаюцца «Даклады», «Весткі» і інш. літаратура.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Афіцыйны сайт НАНА Архівавана 26 снежня 2008. (азерб.) (англ.) (руск.)
- Цэнтральная навуковая бібліятэка НАНА Архівавана 6 лютага 2009. (азерб.) (англ.) (руск.)