Галоўная старонка

свабоднай энцыклапедыі, якую можа правіць кожны.

3 студзеня 2025 года

У раздзеле 249 517 артыкулаў на беларускай мове
Парталы

Зборы асноўных правіл Вікіпедыі • Як шукаць інфармацыю • Як пісаць артыкулы

Артыкул дня

Канстытуцыя 3 ма́я — асноўны закон Рэчы Паспалітай, прыняты Чатырохгадовым соймам 3 мая 1791 годзе ў Варшаве, які змяняў форму праўлення Рэчы Паспалітай з абмежаванай манархіі (т. зв. «змешанай манархіі» — monarchia mixta) на канстытуцыйную манархію.

Канстытуцыя рэгулюе перш за ўсе сферу палітычных адносін і вызначае падзел галін улады (заканадаўчай, выканаўчай і судовай), а самы вялікі і дэталёва прапісаны артыкул прысвечаны каралю (вялікаму князю) як кіраўніку выканаўчай улады. У ёй дэталёва прапісана і вызначана важная роля караля (вялікага князя) у грамадстве і сістэме ўлады. Уводзілася спадчыннасць трона замест ранейшай выбарнасці манарха соймам. Была першым у Еўропе і другім у свеце (пасля Канстытуцыі ЗША) кадыфікаваным асноўным законам, зафіксаваным пісьмова і падзяляўшым тры галіны ўлады (на сучасны ўзор). Канстытуцыя адлюстроўвае адносіны раннекапіталістычнага грамадства (далей…).

Артыкулы дня · Выдатныя артыкулы · Добрыя артыкулы · Выдатныя спісы

Ці ведаеце вы, што…

Біялюмінесцэнцыя з’яўляецца асобным выпадкам хемілюмінесцэнцыі.
Неандэртальцы валодалі тэхнікай прадзення.
У ведыйскай рэлігіі Адзіці выступае ўвасабленнем жаночага пачатку і мацярынства.
Фламандскі картограф Герард Меркатар назваў свой збор карт у гонар міфічнага караля Лівіі.
Пахавальная працэсія актрысы нямога кіно сабрала трыста тысяч чалавек.
Часовы рабоча-сялянскі ўрад Украіны да пачатку 1919 года размяшчаўся ў Суджы.
ЗША праз Балгарыю ў Беларусі набывалі супрацьтанкавыя ракеты для сірыйскіх паўстанцаў.

Падрыхтоўка · Прагляд · Архіў

Выява дня

Касаткі палююць на цюленя ў Антарктыцы.

Выявы дня

Актуальныя падзеі

Адкрыліся тры новыя станцыі Мінскага метрапалітэна. (30 снежня)
Памёр Джымі Картэр, 39-ы Прэзідэнт ЗША, лаўрэат Нобелеўскай прэміі міру. (29 снежня)
У аэрапорце Муан пацярпеў крушэнне пасажырскі самалёт Boeing 737. (29 снежня)
Касмічны зонд «Паркер» выйшаў на сувязь пасля рэкорднага збліжэння з паверхняй Сонца. (27 снежня)
У аэрапорце Актау пацярпеў крушэнне пасажырскі самалёт Embraer E190. (25 снежня)

Іншыя актуальныя падзеі · Падрыхтоўка · Прагляд · Архіў

Дзень у гісторыі

3 студзеня

1117: Здарылася землетрасенне ў Вероне.
1868: Муцухіта выдаў маніфест аб аднаўленні імператарскай улады ў Японіі.
1892: Нарадзіўся англійскі пісьменнік Джон Толкін.
1917: У Мінску створаны Выканаўчы камітэт Рады Усебеларускага з’езда.
1925: Беніта Мусаліні распусціў італьянскі парламент і абвясціў сябе дыктатарам.
1958: Утворана Федэрацыя Вест-Індыі.
1959: Аляска прызнана 49-м штатам ЗША.
1961: ЗША разарвалі дыпламатычныя адносіны з Кубай.
1962: Ян XXIII адлучыў ад царквы Фідэля Кастра за рэпрэсіі супраць каталіцкага духавенства на Кубе.
2019: Кітайскі касмічны апарат «Чан’э-4» упершыню сеў на цёмным боку Месяца.

Іншыя падзеі · Прагляд

Вікістужка

20 верасня 2024 — Агульная колькасць старонак Беларускай Вікіпедыі дасягнула 700 000.
1 жніўня 2024 — У Беларускай Вікіпедыі створаны 245 000-ы артыкул.

Прагляд · Архіў

Тэмы

Прырода Жыццё Зямля Космас Матэрыя	Грамадства Народы Мовы Краіны Палітыка Сям’я Эканоміка	Беларусы Краіна Гісторыя Мова Культура Постаці	Гісторыя Падзеі Перыяды Гістарычныя вобласці
Чалавек Асобы Антрапалогія Веды Філасофія	Культура Архітэктура Літаратура Мастацтва Рэлігія Спорт	Навука Астраномія Біялогія Геалогія Матэматыка Фізіка Хімія Гуманітарныя навукі	Тэхніка Абсталяванне Зброя Інфарматыка Космас Транспарт Электроніка

Вікіпраекты

Вікіслоўнік
Слоўнікі і тэзаўрус
Вікікнігі
Падручнікі і дапаможнікі
Вікіданыя
База ведаў
Вікіцытатнік
Зборнік цытат
Вікікрыніцы
База тэкставых крыніц
Віківіды
Слоўнік біялагічных відаў
Вікінавіны
Свабодныя навіны
Вікісховішча
Мультымедыйныя файлы
Метавікі
Каардынацыя Вікіпраектаў
MediaWiki
Праграмнае забеспячэнне Вікіпраектаў