Лэвандзіўка

Лэвандзіўка
Левандівка
Горад	Львоў
Адміністрацыйны раён горада	Залізнычны раён
Першае згадванне	ХVІІІ ст.
Ранейшы статус	сяло, прадмесце
Год уключэння ў межы горада	1930 г.
Паштовыя індэксы	79025, 79052

Лэвандзіўка (укр.: Леванді́вка) — мясцовасць у Залізнычным раёне Львова на заходняй ўскраіне горада, аддзеленая ад іншых раёнаў чыгуначнымі пуцямі.

Назва

Ёсць дзве версіі паходжання назвы "Лэвандзіўка" (польск.: Lewandówka). Па адной з іх, яна паходзіць ад прозвішча былых уласнікаў па прозвішчу Лэвандоўскія. Па іншай версіі, назва паходзіць ад нямецкай калоніі Лёвэндорф (ням.: Löwendorf) - літаральна "Сяло львоў", якая існавала тут у XVIII ст. (першая згадка пра калонію датуецца 1778 г.).

Забудова

Забудова раёна даволі разнастайная: ад малапавярховай пачатку XX ст., баракі і малапавярховыя жылыя дамы 1950-х гг., шматпавярховыя дамы 1960-1980-х гг. (9 і 14 паверхаў), шматпавярховыя дамы 1990-2010-х гг. (4 і 10 паверхаў). У савецкі час раён засяляўся пераважна чыгуначнікамі.

Інфраструктура

З іншымі часткамі Львова Лэвандзіўка спалучаецца вуліцамі Сяйва, Лэвандзіўскай і Курмановіча. Праз мікрараён праходзіць тралейбусны маршрут №32, а таксама маецца нямала аўтобусных маршрутаў - тут праходзяць гарадскі аўтобус №6Н (начны), маршрутныя таксі №11, 13, 17, 18, 20, 23, 34, 43, а таксама прыгарадныя маршруты №131 і 1001.

На Левандзіўцы функцыянуе 4 царквы: Пакрова Прасвятой Багародзіцы (ПЦУ), Ушэсця Гасподняга (УГКЦ), святых Андрэя і Ёсафата (УГКЦ) і Святога Духа (ПЦУ). Таксама тут размешчана Зала Царстваў Сведак Іеговы.

Гісторыя

Ва ўсходняй частцы Левандзіўкі, на Яніўскіх луках у XIX ст. быў вялікі пляц для муштры аўстрыйскай арміі. У 1843 г. на ім адбыліся першыя ў Львове конныя перагоны. Іпадром праіснаваў на гэтым месцы больш за 40 гадоў і пазней быў перанесены на месца сучаснага аўтобуснага завода на вул. Стрыйскай. У 1912 г. на яго месцы стварылі першы львоўскі аэрадром. У 1920-х гг. яго вырашылі зачыніць, бо праз забудову, якая атачала яго, ён не меў магчымасці для развіцця. У 1929 г. аэрадром перанеслі на Скныліў, але памяць аб ім засталася ў назвах вуліц раёна: Паветраная, Пілотаў, Прапелерная, Маторная, Планерная, Ангарна. У 1931 г. Лэвандзіўка ўвайшла ў межы Львова. У наступным дзесяцігоддзі з'явіўся план забудовы былога аэрадрома, але яго рэалізацыя пачалася толькі ў 1950-х гг.

У 1923 г. на вул. Паветранай збудавалі царкву Св. Андрэя. Пасля паблізу скрыжавання сучасных вуліц Сяйва, Шырокай і Лэвандзіўскай па праекце польскага архітэктара Генрыка Зарэмбы пабудавалі драўляны касцёл Маці Божай Нястомнай Дапамогі, а побач з ім - Народны дом таварыства "Прасвіта". У 1946 г. касцёл ператварылі ў праваслаўную царкву Пакрова Прасвятой Багародзіцы, якую разабралі ў 1960 г.

Пасля заканчэння Другой сусветнай вайны на Лэвандзіўцы пачалі ўзводзіць дамы, але ў асноўным барачнага тыпу. У 1950-1980-х гг. раён актыўна забудоўваўся жыллём, перш за ўсё, для чыгуначнікаў. У 1950-х гг. пачалася забудова раёна аднапавярховымі з мансардамі і двухпавярховымі блакіраванымі дамамі на дзве кватэры, выкананымі па праектах архітэктараў Г. Швецкага-Вінецкага, М. Вендзіловіча і Л. Цімчанка, якія лічыліся аднымі з лепшых і самых камфортных ў Львове. Дамы мелі плоскі дах, вуглавыя закругленыя балконы. Нізкая якасць матэрыялаў і будаўніцтва і наступныя перабудовы ў значнай ступені сказілі задуму архітэктараў. У 1950 г. у мікрараёне таксама быў закладзены парк, у якім спалучаюцца рэгулярнае і ландшафтнае планаванне.

У 1960-х гг. пачалася шматпавярховая забудова па тыпавых праектах. У 1976 г. мікрараён афіцыйна назвалі «пасёлак Жоўтнэвы (г.зн. Акцябрскі)». У 1989 г. на Лэвандзіўку была пракладзена тралейбусная лінія, адкрыццё якой адбылося 20 ліпеня 1989 г.

21 верасня 1991 г. на месцы разабранай у савецкі час царквы Пакрова Прасвятой Багародзіцы адбылася закладка першага каменя пад новую праваслаўную царкву з той жа назвай, якая была пабудавана ў 1996 г. У 1993-2001 гг. на вул. Шырокай пабудавалі грэка-каталіцкую царкву Ушэсця Гасподняга.