Сірыйска-Ліванская аперацыя

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Сірыйска-Ліванская аперацыя
Асноўны канфлікт: Другая сусветная вайна
AWM 010546 allen lebanon.jpgБрытанскія і аўстралійскія вайскоўцы, Гаммана, Ліван, верасень 1941.
Дата 8 чэрвеня11 ліпеня 1941 года
Месца Сірыя і Ліван
Вынік Перамога саюзнікаў
Праціўнікі
Flag of the United Kingdom (3-5).svg Брытанская імперыя
Flag of Free France (1940-1944).svg Францыя
Flag of the Czech Republic.svg Чэхаславакія
Flag of Philippe Pétain, Chief of State of Vichy France.svg Вішы
Flag of the NSDAP (1920–1945).svg Германія
Камандуючыя
Flag of the United Kingdom (3-5).svg Генры Вільсан Flag of Philippe Pétain, Chief of State of Vichy France.svg Анры Дэнтц
Сілы бакоў
Flag of the United Kingdom (3-5).svg 27 000
Flag of Free France (1940-1944).svg 5 000
Flag of the Czech Republic.svg 800
Flag of Philippe Pétain, Chief of State of Vichy France.svg Flag of the NSDAP (1920–1945).svg 35 000
Страты
4 052 забітых і параненых 6 352 забітых і параненых
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сірыйска-Ліванская аперацыя — ваеная аперацыя антыгітлераўскай кааліцыі па вызваленні Сірыі і Лівана ад Вішысцкай Францыі і Вермахта падчас Другой сусветнай.

Пасля акупацыі паўночнай часткі Францыі Германіяй на поўдне краіны быў усталяваны рэжым Вішы, які супрацоўнічаў з нацыскай Германіяй. Большая частка французскіх калоній, уключаючы Сірыю і Ліван, апынуліся пад кантролем вішыстаў.

Летам 1941 года Брытанская імперыя і Змагаюшчаяся Францыя правялі паспяховую ваенную аперацыю па вызваленні Сірыі і Лівана.

Падзеі[правіць | правіць зыходнік]

З мая 1941 года брытанская авіяцыя наносіла бомбавыя ўдары па ваеным базам вішыстаў. Вяліся даволі жорсткія паветраныя баі з авіяцыяй Вішы.

У ноч на 8 чэрвеня 1941 года паўднёвая групоўка англа-французскіх войск, якая знаходзілася ў Палесціне, перайшла мяжу і стала прасоўвацца на поўнач. Супраць чаканняў французская камандуючага Шарль дэ Голя, вішысты далі ўпартае супраціўленне. Так, калі надыходзілі часткі 9 чэрвеня захапілі буйны горад Кунейтра, вішысты, выкарыстоўваючы перавагу ў танках, адбілі яго 15 чэрвеня, пры гэтым захапіўшы ў палон брытанскі батальён. Таксама з 9 па 22 чэрвеня ішлі жорсткія баі за горад Мерджуон, тройчы пераходзіў з рук у рукі. Правалілася і спроба з ходу ўзяць Дамаск — якія выйшлі да яго індыйскія часткі былі контратакавалі і акружаны ў прыгарадным пасёлку Мецца, дзе двое сутак ўпарта абараняліся. Толькі 21 чэрвеня асноўныя сілы саюзнікаў выйшлі да Дамаска, тады войскі Вішы пакінулі горад.

Ўдалым рашэннем брытанскага камандавання была атака ў цэнтральную Сірыю з пустыні на мяжы з Іарданіяй, дзе паспяхова дзейнічалі сілы Брытанскага Арабскага легіёна, якія захапілі горныя праходы з мінімальнымі стратамі і якія ўзялі горад Пальміра 3 ліпеня (вулічныя баі там адрозніваліся бязлітаснасцю, было захоплена 165 палонных). 6 ліпеня злучыліся групоўкі саюзнікаў, якія надыходзілі з Палестыны і з цэнтральнага Ірака. Паўночная групоўка перайшла ў наступ 1 ліпеня і даволі хутка, адціскаючы разрозненыя часткі Вішы, прасоўвалася да Міжземнага мора.

Да 9 ліпеня перадавыя часткі саюзнікаў з поўдня выйшлі да Бейрута, прарваў магутны абарончы рубеж у горада Дамур. Страта Дамура прадвызначаная зыход ўсёй кампаніі, пасля чаго камандуючы сіламі Вішы ў Сірыі генерал Дентц пачаў перамовы аб капітуляцыі. З 11 ліпеня баявыя дзеянні былі спынены. 14 ліпеня ў Акрэ было падпісана пагадненне аб спыненні баявых дзеянняў, па ўмовах якога войскі саюзнікаў займалі ўсю Сірыю.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]