Перайсці да зместу

Халакост у Зэльвенскім раёне

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі

За час акупацыі практычна ўсе яўрэі Зэльвенскага раёна былі забітыя, а нешматлікія ацалелыя ў большасці ваявалі пасля ў партызанскіх атрадах[1][2].

Немцы, рэалізуючы нацысцкую праграму знішчэння яўрэяў, стварылі на тэрыторыі раёна 2 гета:

  • У гета пасёлка Дзярэчын (пачатак 1942 — чэрвень-ліпень 1942) былі закатаваныя і забітыя каля 4100 чалавек.
  • У гета пасёлка Зэльва (да лістапада 1942 альбо лета 1943 года[3][4]) было закатавана і забіта невядомая колькасць забітых.

У Зэльвенскім раёне 5 чалавек былі ўдастоены ганаровага звання «Праведнік народаў свету» ад ізраільскага Мемарыяльнага комплексу Катастрофы і гераізму яўрэйскага народа «Яд ва-Шэм» «у знак глыбокай удзячнасці за дапамогу, аказаную яўрэйскаму народу ў гады Другой сусветнай вайны»: Дзедавіч Філамена і Ганна[5], Іголка Іван[6], Бусловіч Станіслаў і Чарняк Стэфанія[7].

Помнікі забітым яўрэям раёна ўстаноўлены ў Дзярэчыне[8][9] і ў 1964 годзе — на брацкай магіле ў вёсцы Старая Галынка[10].

  • Холокост на территории СССР. Энциклопедия / Гл. ред. И. А. Альтман. — 2-е изд., испр. и доп. — М.: РОССПЭН, 2011. — 1143 с. — ISBN 978-5-8243-1463-2.
  • У.С. Богаў, I.I. Васілеўка, А.В. Коўш i iнш. (рэдкал.), Т.П. Броска (укладальнік). «Памяць. Зэльвенскi раён». — Минск: «Паліграфафармленне», 2003. — ISBN 985-6351-17-0.