(90) Антыёпа

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
(90) АнтыёпаM:

Малюнак двайной сістэмы астэроіда Антыёпа
Адкрыццё
Першаадкрывальнік Роберт Лютэр
Месца выяўлення Дзюсельдорф
Дата выяўлення 1 кастрычніка 1866
Эпанім Антыёпа
Альтэрнатыўныя абазначэнні 1952 BK2
Катэгорыя Галоўнае кольца
(Сямейства Феміды)
Арбітальныя характарыстыкі
Эпоха 14 сакавіка 2012 года
JD 2456000.5
Эксцэнтрысітэт (e) 0,1571135
Вялікая паўвось (a) 472,236 млн км
(3,1567002 а.а.)
Перыгелій (q) 398,041 млн км
(2,66074 а.а.)
Афелій (Q) 546,43 млн км
(3,6526604 а.а.)
Перыяд абарачэння (P) 2 048,559 сут (5,609 г)
Сярэдняя арбітальная скорасць 16,66 км/с
Схіленне (i) 2,21956°
Даўгата ўзыходнага вузла (Ω) 70,21140°
Аргумент перыгелія (ω) 243,26305°
Сярэдняя анамалія (M) 49,38956°
Спадарожнік астэроіда S/2000 (90) 1
Фізічныя характарыстыкі
Дыяметр 87,8 км
(93×87?83,6 км)[1]
Маса 8,28×1017 кг[1][2]
Шчыльнасць 1,250 ± 0,050 г/см³[2][3]
Паскарэнне свабоднага падзення на паверхні 0,03 — 0,04 м/с²
2-я касмічная скорасць 0,035 — 0,040 м/с
Перыяд вярчэння 16,509 гадз[2]
Спектральны клас C[5]
Абсалютная зорная велічыня 8,27m
Альбеда 0,0603[4]
Сярэдняя тэмпература паверхні 158 К (−115 °C)

(90) Антыёпа  — падвойны астэроід галоўнага пояса, які належыць да цёмнага спектральнага класа C. Ён быў адкрыты 1 кастрычніка 1866 года нямецкім астраномам Робертам Лютэрам у Дзюсельдорфскай абсерваторыі і названы ў гонар персанажа старажытнагрэчаскай міфалогіі, аднак чыё менавіта імя яму прысвоена, дакладна невядома, паколькі яно мае падвойнае значэнне ў міфалогіі старажытных грэкаў: астэроід мог атрымаць назву ў гонар Антыёпы з Беотыі (паводле розных крыніц — дачкі Ніктэя ці Асопа), або ў гонар Антыёпы-амазонкі — дачкі Арэса[6].

Падвойны астэроід[правіць | правіць зыходнік]

Адкрыццё другога кампанента[правіць | правіць зыходнік]

Да 2000 года Антыёпа лічылася адзіночным астэроідам, дыяметрам каля 120 км[7]. 10 жніўня 2000 года групай астраномаў, якія працуюць у абсерваторыі Кек на Гавайскіх астравах, з выкарыстаннем адаптыўнай оптыкі быў выяўлены другі кампанент, які ў наш час мае абазначэнне S/2000 (90) 1[8]. Астэроіды са спадарожнікамі адкрывалі і раней, аднак у папярэдніх выпадках памеры спадарожніка былі значна менш асноўнага кампанента. Дыяметр спадарожніка Антыёпы апынуўся супастаўным з дыяметрам астэроіда, таму Антыёпа лічыцца першым[6][7] адкрытым падвойным астэроідам. Цікаўна, што яшчэ ў 1997 годзе аналіз крывы бляску Антыёпы паказаў класічную затменно-бінарную форму, якую варта чакаць ад двух кампанентаў аднолькавага памеру, назіраных з рабра арбіты, хоць аўтары працы і не падалі такое тлумачэнне[9].

Арбітальныя характарыстыкі сістэмы[правіць | правіць зыходнік]

Кампаненты сістэмы звяртаюцца вакол агульнага цэнтра мас на адлегласці 171 ± 1 км[1]. Аналіз крывы бляску, праведзены ў 2001 годзе, паказвае, што вярчальныя перыяды абаіх целаў супадаюць з перыядам абароту, што з’яўляецца характэрным для сінхроннага вярчэння[10]. Плоскасць вярчэння сістэмы нахілена на 63,7° у адносінах да плоскасці экліптыкі Сонечнай сістэмы[1].

Фізічныя характарыстыкі сістэмы[правіць | правіць зыходнік]

Астэроід адносіцца да сямейства Феміды. Як і большасць астэроідаў гэтага сямейства, Антыёпа (і, верагодна, яе кампаньён) мае цёмную, вугляродзаўзятую паверхня, і класіфікуецца як астэроід класа C. Нізкая шчыльнасць сістэмы паказвае на значную сітаватасць (больш 30 %). Гэта дазваляе выказаць здагадку, што Антыёпа сфарміравалася з абломкаў больш ранніх сутыкненняў астэроідаў ці іншых нябесных целаў. Іншая гіпотэза мяркуе, што абодва кампанента сістэмы з’яўляюцца абломкамі аднаго бацькоўскага цела, разбуранага з прычыны сутыкнення з іншым нябесным целам на вельмі высокай хуткасці[7]. Кампаненты сістэмы маюць падобныя памеры: сярэдні дыяметр Антыёпы складае 87,8 км, яе спадарожніка — 83,8 км[1]. Даследаванні асаблівасцяў крывы бляску астэроіда, праведзеныя расійскімі навукоўцамі Пулкаўскай абсерваторыі і Інстытутам сонечна-зямной фізікі ў Іркуцку, адзначаюць моцную залежнасць бляску ад фазавага вугла, што можа гаварыць пра вельмі пляскатую форму кампанентаў[11].

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. а б в г д Asteroids with Satellites by Wm. Robert Johnston. Архівавана з першакрыніцы 19 сакавіка 2012. Праверана 21.09.2009. (англ.)
  2. а б в Агульныя даныя сістэмы (абодвух кампанентаў)
  3. Descamps, P. і інш. (2007). "Figure of the double Asteroid 90 Antiope from adaptive optics and lightcurve observations". Icarus. 187: 482–499. (англ.)
  4. Supplemental IRAS Minor Planet Survey (англ.)
  5. PDS spectral class data (англ.)
  6. а б Lutz D. Schmadel, International Astronomical Union. Dictionary of Minor Planet Names. — 5-th Edition. — Berlin Heidelberg New-York: Springer-Verlag, 2003. — P. 23. — ISBN 3-540-00238-3.
  7. а б в Asteroids Do Have Satellites (PDF). 2002. pp. 289–312. {{cite book}}: Невядомы параметр |book= ігнараваны (даведка) (англ.)
  8. IAUC 7503: 2000dp; Sats OF MINOR PLANETS(недаступная спасылка — гісторыя ). Праверана 21.09.2009. (англ.)
  9. Hansen, A. T.; Arentoft, T.; Lang, K. (1997). "The Rotational Period of 90 Antiope" (PDF). The Minor Planet Bulletin. 24: 17.{{cite journal}}: Папярэджанні CS1: розныя назвы: authors list (link) (англ.)
  10. IAUC 7757: (90); 1987A(недаступная спасылка — гісторыя ). Праверана 21.09.2009. (англ.)
  11. І. А. Верашчагіна, Д. Л. Горшанов, А. В. Девяткин, П. Г. Папушев (2009). "Некаторыя асаблівасці крывых бляску астэроідаў (39) Летыцыя, (87) Сільвія, (90) Антыёпа і 2006 VV2". Астранамічны веснік. 43: 305–314.{{cite journal}}: Папярэджанні CS1: розныя назвы: authors list (link)(недаступная спасылка)

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]