Шыман Марцін Касакоўскі

З пляцоўкі Вікіпедыя
Перайсці да навігацыі Перайсці да пошуку
Шыман Марцін Касакоўскі
польск.: Szymon Marcin Kossakowski
Symon Marcin Kasakoŭski. Сымон Марцін Касакоўскі (J. Damiel, 1812).jpg
Slepowron.svg
«Слепаўрон»

гетман вялікі літоўскі
1793 — 1794
Папярэднік Міхал Казімір Агінскі
гетман польны літоўскі
1792 — 1793
Папярэднік Людвік Тышкевіч
Пераемнік Юзаф Забела
Нараджэнне 1741[1][2][…]
Смерць 25 красавіка 1794(1794-04-25)[4][3]
Род Род Касакоўскіх
Бацька Дамінік Касакоўскі
Маці Марыяна з Забелаў
Жонка Тэрэза Касакоўская
Дзеці Наталля з Касакоўскіх[d]
Член у
Адукацыя
Дзейнасць дыпламат
Прыналежнасць Расійская імперыя
Званне генерал-лейтэнант
Узнагароды
Ордэн Белага арла
Ордэн Святога Станіслава
Commons-logo.svg Шыман Марцін Касакоўскі на Вікісховішчы
У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых асоб з прозвішчам Касакоўскі.

Шыман Марцін Касакоўскі (1741 — 25 красавіка 1794, Вільня) — палітычны дзеяч Рэчы Паспалітай, польны гетман літоўскі (1792—1793), апошні вялікі гетман літоўскі (1793—1794), удзельнік Барскай і Таргавіцкай канфедэрацый.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Адукацыю атрымаў у езуіцкай калегіі ў Коўна і ў Кёнігсбергскім універсітэце. Спачатку падтрымліваў Станіслава Аўгуста, затым выступіў з рэзкай крытыкай яго на Рапнінскім сойме і далучыўся да Барскай канфедэрацыі. Увосень 1768 г. наступ расійскіх войскаў вымусіў яго выехаць у Прусію. За мяжой праводзіў дзейнасць, накіраваную на звяржэнне Станіслава Аўгуста.

Па вяртанні, камандуючы сіламі канфедэратаў у Вялікім Княстве Літоўскім, атрымаў шэраг перамог над расійскімі войскамі. Яго атрад у 4 тысячы чалавек здзейсніў удалы рэйд па Смаленшчыне, затым пераход праз Курляндыю, Прусію і Мазовію ў Вялікую Польшчу.

У 1775 годзе памірыўся з каралём і стаў адным з кіраўнікоў прарасійскай групоўкі. У 1790 годзе ў чыне генерал-маёра паступіў у расійскае войска і ўдзельнічаў у баявых дзеяннях супраць Турцыі на Балканах. Стаў адным з арганізатараў і кіраўнікоў Таргавіцкай канфедэрацыі. У 1792 г. расійскі корпус пад яго камандаваннем пачаў наступ на тэрыторыю Рэчы Паспалітай з боку Полацка. Ва ўзятай расійскімі войскамі ў студзені 1792 года Вільні абвясціў сябе польным гетманам літоўскім. У 1793 годзе стаў вялікім гетманам літоўскім.

Падчас паўстання 1794 года 24 красавіка 1794 года быў арыштаваны паўстанцамі і 25 красавіка павешаны на Ратушнай плошчы ў Вільні.

Зноскі

  1. ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #1032803312 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 15 кастрычніка 2015.
  2. ↑ Szymon Marcin Kossakowski // NUKAT — 2002.
  3. ↑ 3,0 3,1 Szymon Marcin Kossakowski h. Ślepowron // Internetowy Polski Słownik Biograficzny
  4. ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #1032803312 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 3 мая 2014.
  5. ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #1032803312 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Шыман_Марцін_Касакоўскі&oldid=3972160"