Шыман Марцін Касакоўскі

З пляцоўкі Вікіпедыя
Jump to navigation Jump to search
Шыман Марцін Касакоўскі
польск.: Szymon Marcin Kossakowski
Symon Marcin Kasakoŭski. Сымон Марцін Касакоўскі (J. Damiel, 1812).jpg
Шыман Марцін Касакоўскі
Slepowron.svg
«Слепаўрон»
 
Адукацыя:
Дзейнасць: дыпламат
Член у:
Нараджэнне: 1741[1]
Смерць: 25 красавіка 1794(1794-04-25)[2]
Дынастыя: Род Касакоўскіх
Бацька: Дамінік Касакоўскі[d]
Маці: Марыяна з Забелаў
Жонка: Тэрэза Касакоўская
Дзеці: Наталля Касакоўская[d]
 
Узнагароды:
Ордэн Белага арла
Ордэн Святога Станіслава

Шыман Марцін Касакоўскі (1741 — 25 красавіка 1794, Вільня) — палітычны дзеяч Рэчы Паспалітай, польны гетман літоўскі (1792—1793), апошні вялікі гетман літоўскі (1793—1794), удзельнік Барскай і Таргавіцкай канфедэрацый.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Адукацыю атрымаў у езуіцкай калегіі ў Коўна і ў Кёнігсбергскім універсітэце. Спачатку падтрымліваў Станіслава Аўгуста, затым выступіў з рэзкай крытыкай яго на Рапнінскім сойме і далучыўся да Барскай канфедэрацыі. Увосень 1768 г. наступ расійскіх войскаў вымусіў яго выехаць у Прусію. За мяжой праводзіў дзейнасць, накіраваную на звяржэнне Станіслава Аўгуста.

Па вяртанні, камандуючы сіламі канфедэратаў у Вялікім Княстве Літоўскім, атрымаў шэраг перамог над расійскімі войскамі. Яго атрад у 4 тысячы чалавек здзейсніў удалы рэйд па Смаленшчыне, затым пераход праз Курляндыю, Прусію і Мазовію ў Вялікую Польшчу.

У 1775 годзе памірыўся з каралём і стаў адным з кіраўнікоў прарасійскай групоўкі. У 1790 годзе ў чыне генерал-маёра паступіў у расійскае войска і ўдзельнічаў у баявых дзеяннях супраць Турцыі на Балканах. Стаў адным з арганізатараў і кіраўнікоў Таргавіцкай канфедэрацыі. У 1792 г. расійскі корпус пад яго камандаваннем пачаў наступ на тэрыторыю Рэчы Паспалітай з боку Полацка. Ва ўзятай расійскімі войскамі ў студзені 1792 года Вільні абвясціў сябе польным гетманам літоўскім. У 1793 годзе стаў вялікім гетманам літоўскім.

Падчас паўстання 1794 года 24 красавіка 1794 года быў арыштаваны паўстанцамі і 25 красавіка павешаны на Ратушнай плошчы ў Вільні.

Зноскі

  1. ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #1032803312 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 15 кастрычніка 2015.
  2. ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #1032803312 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 3 мая 2014.
  3. ↑ Нямецкая нацыянальная бібліятэка, Берлінская дзяржаўная бібліятэка, Баварская дзяржаўная бібліятэка і інш. Record #1032803312 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Канстанцін Астрожскі (1497–1500) · Сямён Гальшанскі (1500—1501) · Станіслаў Кезгайла (1501—1502) · Станіслаў Кішка (1503—1507) · Канстанцін Астрожскі (другі раз, 1507—1530) · Юрый Радзівіл «Геркулес» (1531—1541) · Мікалай Радзівіл «Руды» (1553—1566) · Рыгор Хадкевіч (1566—1572) · Мікалай Радзівіл «Руды» (другі раз, 1576—1584) · Крыштаф Радзівіл «Пярун» (1589—1603) · Ян Караль Хадкевіч (1605—1621) · Леў Сапега (1625—1633) · Крыштаф Радзівіл (1535—1640) · Януш Кішка (1646—1654) · Януш Радзівіл (1654—1655) · Павел Ян Сапега (1656—1665) · Міхал Казімір Пац (1667—1682) · Казімір Ян Сапега (1682—1703) · Міхал Сервацы Вішнявецкі (1703—1707) · Казімір Ян Сапега (другі раз, 1707—1708) · Ян Казімір Сапега (1708—1709) · Рыгор Агінскі (1709) · Людвік Канстанцін Пацей (1709—1730) · Міхал Сервацы Вішнявецкі (другі раз, 1735—1744) · Міхал Казімір Радзівіл «Рыбанька» (1744—1762) · Міхал Юзаф Масальскі (1762—1768) · Міхал Казімір Агінскі (1768—1793) · Шыман Марцін Касакоўскі (1793—1794)

Bulawa.PNG
Юрый Радзівіл «Геркулес» • Андрэй Неміровіч • Рыгор Хадкевіч • Раман Сангушка • Крыштаф Мікалай Радзівіл «Пярун» • Ян Караль Хадкевіч • Крыштаф Радзівіл • Януш Кішка • Януш Радзівіл • Вінцэнт Гасеўскі • Міхал Казімір Пац • Уладзіслаў Валовіч • Міхал Казімір Радзівіл • Казімір Ян Сапега • Ян Агінскі • Юзаф Багуслаў Слушка • Міхал Сервацы Вішнявецкі • Рыгор Агінскі • Міхал Сервацы Вішнявецкі (другі раз) • Людвік Канстанцін Пацей • Станіслаў Эрнэст Дэнгаф • Юрый Геранім Крышпін-Кіршэнштэйн • Міхал Казімір Радзівіл «Рыбанька» • Міхал Юзаф Масальскі • Аляксандр Міхал Сапега • Юзаф Сасноўскі • Людвік Тышкевіч • Шыман Марцін Касакоўскі • Юзаф Забела
Bulawa.PNG
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Шыман_Марцін_Касакоўскі&oldid=3430974"