Іван Якімавіч Міско

Іван Якімавіч Міско
Іван Якімавіч Міско
	; фота Яўгена Колчава
Дата нараджэння	22 лютага 1932 (93 гады)
Месца нараджэння	Чамяры, гміна Чамяры[d], Слонімскі павет, Навагрудскае ваяводства, Польская Рэспубліка;
Грамадзянства	Польская Рэспубліка; СССР; Беларусь;
Род дзейнасці	скульптар
Месца працы	Нацыянальны мастацкі музей Рэспублікі Беларусь;
Вучоба	Мінскае мастацкае вучылішча (1957); Беларускі дзяржаўны тэатральна-мастацкі інстытут (1966);
Уплыў	Андрэй Ануфрыевіч Бембель і Аляксей Канстанцінавіч Глебаў
Член у	Саюз мастакоў СССР; Беларускі саюз мастакоў;
Прэміі
Узнагароды	;
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Іва́н Які́мавіч Міско́ (нар. 22 лютага 1932(1932-02-22), Чамяры, Навагрудскае ваяводства) — беларускі скульптар. Працуе ў галіне станковай і манументальнай скульптуры.

Біяграфія

Нарадзіўся ў сям’і лесніка на хутары Чамяры^[1] Слонімскага павета ў Заходняй Беларусі (у той час у складзе Польшчы). Вучыўся ў Мінскім мастацкім вучылішчы (1954—1957) у В. Б. Папова, А. К. Глебава і ў Беларускім дзяржаўным тэатральна-мастацкім інстытуце (1960—1966) у А. А. Бембеля, А. К. Глебава^[2], часта сустракаўся з Заірам Азгурам^[3].

Творчасць

Працуе ў галіне станковай і манументальнай скульптуры. Яго работам уласцівыя прастата кампазіцыі, лаканічнасць і строгасць пластычнай мовы^[2].

З 1957 года экспануе свае творы на выстаўках. Пачынаючы з 1960-х гадоў касмічная тэма займае ўсё больш важнае месца ў яго творчасці^[3].

Галоўнае месца ў творчасці займаюць партрэты сучаснікаў: Героя Сацыялістычнай Працы І. Куляша (1960), акадэмікаў А. Пракапчука (1960) і Ф. Фёдарава (1968), дзеячаў мастацтва Ф. Мадорава (1967), Я. Цікоцкага (1970) і Р. Шырмы (1978), касманаўтаў Ю. Гагарына (1968), П. Клімука, М. Гермашэўскага (абодва 1978), У. Кавалёнка, В. Руміна (абодва 1980), маці касманаўта А. Ц. Гагарынай (1979)^[2]^[4].

Адзін з аўтараў Манумента ў гонар маці-патрыёткі (1975, сумесна з А. Заспіцкім, М. Рыжанковым, арх. А. Трафімчук; Дзяржаўная прэмія СССР 1977 года)^[2].

Аўтар праекта помнікаў І. Буйніцкаму ў вёсцы Празарокі Глыбоцкага раёна (1976, арх. М. Бурдзін), І. Кабушкіну ў горадзе Баранавічы (1973, арх. Ю. Градаў, Л. Левін), бюста П. Клімука ў Брэсце (1978, арх. С. Баткоўскі), надгроб’я Л. Бяды на Маскоўскіх могілках у Мінску (1979, арх. Ю. Казакоў)^[2], Максіму Горкаму ў Цэнтральным дзіцячым парку г. Мінска (1981), адзін з аўтараў помніка Максіму Танку ў Мядзеле.

22 жніўня 2019 гістарычны цэнтр Слоніма ўпрыгожыла бронзавая статуя Льва Сапегі. Аўтары помніка скульптары Іван Міско, Уладзімір Піпін і Сяргей Логвін^[5].

Быў сакратаром праўлення Саюза мастакоў Беларусі, шмат гадоў узначальваў Рэспубліканскі мастацка-экспертны савет па манументальным і манументальна-дэкаратыўным мастацтве^[6].

Узнагароды і званні

Заслужаны дзеяч мастацтваў БССР^[7] (1989)
Лаўрэат Дзяржаўных прэмій СССР (1977)^[4]
Лаўрэат прэміі Саюзнай дзяржавы ў галіне літаратуры і мастацтва (2014)
Народны мастак Беларусі (2008)^[8]
Медаль Францыска Скарыны (2002)^[1]
Член Саюза мастакоў СССР^[9] і Беларускага саюза мастакоў.
Узнагароджаны Ганаровай граматай Вярхоўнага Савета БССР (1976)^[1]
Ордэн Францыска Скарыны (2023)^[10]

Адзначаўся дыпломамі, прызамі і памятнымі знакамі Цэнтра падрыхтоўкі касманаўтаў^[6]. Федэрацыя касманаўтыкі Расіі ўзнагародзіла скульптара медалём «За заслугі»^[6].

Ганаровы акадэмік Міжнароднай акадэміі навук Еўразіі і Міжнароднай акадэміі інфармацыйных працэсаў і тэхналогій^[6].

У Слоніме адкрыты музей І. Я. Міско, куды скульптар перадаў частку сваіх твораў.

Крыніцы

↑ ^а ^б ^в Зачарованный космосом Архівавана 4 сакавіка 2016. // Союзное государство, июнь 2006, стр. 98-100
↑ ^а ^б ^в ^г ^д Биографический справочник. Мн.: Издательство «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. Т. 5. С. 29.
↑ ^а ^б Скульптор Иван Миско: Сегодня все мое время уходит не на творчество, а на поиск средств Архівавана 28 ліпеня 2010. (руск.)
↑ ^а ^б Космическое притяжение. Белорусского скульптора Ивана Миско увлекли за собой звездные миры и их отважные покорители(недаступная спасылка) // «Рэспубліка», 3 августа 2005
↑ У Слоніме паставілі помнік Льву Сапегу // «Наша Ніва», 22 жніўня 2019
↑ ^а ^б ^в ^г Міско Іван Якімавіч на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»
↑ Архив событий — 22 февраля (руск.)
↑ Президент Республики Беларусь отметил государственными наградами около 50 человек (руск.)
↑ Миско Иван Якимович, АртРу.инфо Архівавана 19 снежня 2011. (руск.)
↑ Дзяржаўных узнагарод удастоены 62 прадстаўнікі розных сфер дзейнасці

Літаратура

Міско́ Іван Якімавіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 497. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
Чыгрын С. У Слоніме будзе музей Івана Міско // Белорусская нива, 19 окт. 2006.

Спасылкі

Народны мастак Беларусі Іван Міско: «У кожным маім творы запавет — заставацца чалавекам» // СБ. Беларусь сегодня
Майстэрня-музей Івана Міско // Музей гісторыі горада Мінска
Имена-легенды. Советский и белорусский скульптор, народный художник Беларуси Иван Миско Архівавана 22 лютага 2022. (руск.) // Агенцтва «Минск-новости»

[soyuzgos.ru-1] а ^б ^в Зачарованный космосом Архівавана 4 сакавіка 2016. // Союзное государство, июнь 2006, стр. 98-100

[БС-2] а ^б ^в ^г ^д Биографический справочник. Мн.: Издательство «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. Т. 5. С. 29.

[tut.by-3] а ^б Скульптор Иван Миско: Сегодня все мое время уходит не на творчество, а на поиск средств Архівавана 28 ліпеня 2010. (руск.)

[Р-4] а ^б Космическое притяжение. Белорусского скульптора Ивана Миско увлекли за собой звездные миры и их отважные покорители(недаступная спасылка) // «Рэспубліка», 3 августа 2005

[5] У Слоніме паставілі помнік Льву Сапегу // «Наша Ніва», 22 жніўня 2019

[НББ-6] а ^б ^в ^г Міско Іван Якімавіч на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»

[7] Архив событий — 22 февраля (руск.)

[8] Президент Республики Беларусь отметил государственными наградами около 50 человек (руск.)

[9] Миско Иван Якимович, АртРу.инфо Архівавана 19 снежня 2011. (руск.)

[10] Дзяржаўных узнагарод удастоены 62 прадстаўнікі розных сфер дзейнасці

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]