Аляксандр

Аляксандр
Мова твора або назвы	беларуская
Алфавіт	тарашкевіца і кірыліца

Алякса́ндр, Алесь (стар.-грэч.: Αλέξανδρος) — адно з самых папулярных мужчынскіх імёнаў. У перакладзе са старажытнагрэчаскай мовы «мужны абаронца людзей» («алекс» — абаронца, «андрос» — мужчына). Жаночая форма — Аляксандра.

Паходжанне

Імя Аляксандр мае старажытнагрэчаскае паходжанне. Упершыню сустракаецца ў запісе мікенскім лінейным пісьмом у жаночай форме як <a-re-ka-sa-da-ra>. Імя Аляксандр меў траянскі царэвіч Парыс. У «Кіпрыях» Парыс называецца толькі Аляксандрам. Імя было распаўсюджана сярод македонскіх валадароў. Найбольш знакамітым з іх з’яўляўся Аляксандр Вялікі.

У хрысціянскую пару шырока выкарыстоўвалася ў якасці першага або другога імя. Так, імя Аляксандр было хросным імем вялікага князя Вітаўта і першым імем вялікага князя Аляксандра Ягелончыка, нададзеным імем некалькіх пап рымскіх.

Іншамоўныя аналагі

• азерб.: İsgəndər
• алб.: Aleksandri, Aleksander, Leke, Skender, Skender, Aleks, Sander
• англ.: Alexander
• араб. الإسكندر‎‎ (Ал'ііскандар)
• арм.: Ալեքսանդր (Алек'сандр)
• бас.: Александар
• венг.: Sándor, Alexandrosz
• груз. ალექსანდრე (Алек'сандрэ)
• дацк.: Aleksander, Alexander
• ідыш: אלעקסאנדער
• ірл.: Aileacsandr
• ісп.: Alejandro
• італ.: Alessandro
• іўр.: אלכסנדר
• каз.: Ескендiр
• кара.: İskender
• катал.: Alexandre, Alex, Xandre
• крым.: Искендер
• лат.: Aleksandrs
• лац.: Alexander
• літ.: Aleksandras
• макед.: Александар, Алек, Аце, Ацо, Сашо, Сандо, Цане
• малд.: Alexandru
• макш.: Сандор
• ням.: Alexander
• польск.: Aleksander
• рум.: Alexandru, Alec, Alex, Alle, Alecu, Sandu
• руск.: Александр
• сербск.: Александар
• славацк.: Alexander
• славенск.: Aleksander
• ст.-слав.: Алєѯандръ
• таджик.: Искандари
• тат.: Искәндәр
• турэцк.: Iskender
• узб.: Iskandar
• укр.: Олександр
• фінск.: Aleksanteri, Aleksi
• фр.: Alexandre, Alexis, Alex
• харв.: Aleksandar
• хіндзі: Sikandar
• чэшск.: Alexandr
• эст.: Aleksander, Aleksandr

Вядомыя носьбіты

• Аляксандр Вітаўт
• Аляксандр I Добры
• Аляксандр I (імператар расійскі)
• Аляксандр I Карагеоргіевіч
• Аляксандр II (імператар расійскі)
• Аляксандр II (кароль Шатландыі)
• Аляксандр Карлавіч Ельскі
• Аляксандр Рыгоравіч Лукашэнка
• Аляксандр Македонскі
• Аляксандр Парыс
• Аляксандр Сяргеевіч Пушкін
• Аляксандр Нічыпаравіч Шыманоўскі
• Аляксандр Ягелончык

Спасылкі

• ТЭОРЫЯ І ПРАКТЫКА МОВЫ Паходжанне беларускіх імёнаў Архівавана 21 лютага 2019.
• Behind the Name: Meaning, origin and history of the name Alexander