Вальдэмар I Біргерсан
| Вальдэмар I Біргерсан шведск.: Valdemar Birgersson |
||
_bust_2009_Skara_(2).jpg) |
||
| Вальдэмар I Біргерсан. Кафедральны сабор Скары' | ||
|
||
|---|---|---|
| 1250 — 1275 | ||
| Папярэднік: | Эрык Шапялявы | |
| Пераемнік: | Магнус Ладулас | |
| Нараджэнне: | 1238 | |
| Смерць: | 1302 Нючэпінгскі замак, Камуна Нючэпінг[d], Лен Сёдэрманланд, Швецыя |
|
| Род: | Фолькунгі | |
| Бацька: | Біргер Ярл | |
| Маці: | Інгеборга, дачка караля Эрыка Кнутсана | |
| Жонка: | Сафія, дачка дацкага караля Эрыка Плужны Грош | |
| Дзеці: | Інгеборга Шведская[d], Марына Шведская[d], Рыкса Шведская[d], Эрык[d], Катарына[d] і Маргарэта[d] | |
Вальдэмар I Біргерсан (шведск.: Valdemar Birgersson; канец 30-х гг. XIII ст. - 1302) — кароль Швецыі ў 1250-75 з дынастыі Фолькунгаў.
Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]
Нарадзіўся ў канцы 30-х гг. XIII ст. Быў старэйшым сынам Біргера ярля і дачкі караля Эрыка Кнутсана Інгеборгі.
.png)
У 1250, быўшы бліжэйшым сваяком караля Эрыка Шапялявага і адначасова сынам магутнага ярла з роду Фолькунгаў, быў абраны шведскім каралём. Годам пазней у Лінчопінгу на яго была ўскладзена каралеўская карона. Падчас маленства Вальдэмара і да сваёй смерці ў 1266 дзяржавай кіраваў яго бацька.
Са смерцю Біргера Ярля Швецыя была падзелена паміж трыма з яго чатырох сыноў: Вальдэмарам, Магнусам і Эрыкам. Неўзабаве Вальдэмар пасварыўся з братамі. Пасля вяртання ў 1274 караля з пілігрымкі ў Рым, якую ён, верагодна, распачаў, каб дабіцца ў папы рымскага прабачэння за сваю сувязь са сваячніцай Ютай, сварка з братамі перайшла ў адкрытае сутыкненне.
У ліпені 1275 браты, якіх падтрымліваў дацкі кароль Эрык Гліпінг, нанеслі паражэнне Вальдэмару ў бітве пры Хове. Пасля гэтага яму давялося бегчы ў Нарвегію. Неўзабаве ён вярнуўся, але быў вымушаны адмовіцца ад кароны на карысць свайго брата Магнуса.
Ужо ў гэтым жа годзе ён зноў пачаў барацьбу супраць братоў. Яго падтрымлівалі граф Гольштынскі, каралі Даніі і Нарвегіі. У 1276 годзе Вальдэмар адправіўся ў Данію, каралю якой Магнус адмовіўся заплаціць за дапамогу, аказаную яму ў бітве пры Хове, і пачаў адкрытую вайну. У першыя месяцы 1277 годзе яго армія спусташала Вестэр'ётланд і Смоланд. У абмен на Готланд ён спрабаваў прыцягнуць на свой бок маркграфа Брандэнбургскага.
У апошнія месяцы 1277 года ён заключыў з Магнусам мір у Лахольме, па якім атрымаў у валоданне Ёталанд, аднак быў вымушаны адмовіцца ад каралеўскага тытула. Ужо ў 1279 годзе Магнус адабраў у яго валоданні, магчыма, за тое, што ён быў саўдзельнікам у паўстанні стурманаў, якія знаходзіліся ў апазіцыі да караля.
У наступныя гады паводзіны Вальдэмара выклікалі ўсеагульнае абурэнне, і ў 1285 найслынныя людзі дзяржавы запатрабавалі ў караля пасадзіць яго пад варту. Пры гэтым не апошнюю ролю гралі палітычныя прычыны.
У 1288 Вальдэмар быў узяты ў палон у Нючопінгу і пасаджаны пад хатні арышт, затым яго перавялі ў Стакгольм, дзе ён і памёр у 1302 годзе.
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Yrwing H. Maktkampen mellan Valdemar och Magnus Birgersson 1275–1281. - Lund, 1952.
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
| Папярэднік: Эрык Шапялявы |
Кароль Швецыі 1250—1275 |
Пераемнік: Магнус Ладулас |
