Вальдэмар I Біргерсан

Вальдэмар I Біргерсан
Вальдэмар I Біргерсан
	шведск.: Valdemar Birgersson
	; Вальдэмар I Біргерсан. Кафедральны сабор Скары
кароль Швецыі
	1250 — 1275
Папярэднік	Эрык Шапялявы
Пераемнік	Магнус Ладулас
Нараджэнне	1239
Смерць	26 снежня 1302; Нючэпінгскі замак, Нючэпінг, лен Сёдэрманланд, Швецыя;
Род	Род Фолькунгаў
Бацька	Біргер Ярль
Маці	Інгеборг Эрыксдоцір[d]
Жонка	Сафія Дацкая[d]
Дзеці	Інгеборга Шведская[d], Марына Шведская[d], Рыкса Шведская[d], Катарына[d], Маргарэта[d] і Эрык[d]
Дзейнасць	палітык
	Вальдэмар I Біргерсан на Вікісховішчы

У гэтага паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Вальдэмар.

Вальдэмар I Біргерсан (шведск.: Valdemar Birgersson; канец 30-х гг. XIII ст. - 1302) — кароль Швецыі ў 1250-1275 з дынастыі Фолькунгаў.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў канцы 30-х гг. XIII ст. Быў старэйшым сынам Біргера ярля і дачкі караля Эрыка Кнутсана Інгеборгі.

Пячатка Вальдэмара Біргерсана

У 1250, быўшы бліжэйшым сваяком караля Эрыка Шапялявага і адначасова сынам магутнага ярла з роду Фолькунгаў, быў абраны шведскім каралём. Годам пазней у Лінчопінгу на яго была ўскладзена каралеўская карона. Падчас маленства Вальдэмара і да сваёй смерці ў 1266 дзяржавай кіраваў яго бацька.

Са смерцю Біргера Ярля Швецыя была падзелена паміж трыма з яго чатырох сыноў: Вальдэмарам, Магнусам і Эрыкам. Неўзабаве Вальдэмар пасварыўся з братамі. Пасля вяртання ў 1274 караля з пілігрымкі ў Рым, якую ён, верагодна, распачаў, каб дабіцца ў папы рымскага прабачэння за сваю сувязь са сваячніцай Ютай, сварка з братамі перайшла ў адкрытае сутыкненне.

У ліпені 1275 браты, якіх падтрымліваў дацкі кароль Эрык Гліпінг, нанеслі паражэнне Вальдэмару ў бітве пры Хове. Пасля гэтага яму давялося бегчы ў Нарвегію. Неўзабаве ён вярнуўся, але быў вымушаны адмовіцца ад кароны на карысць свайго брата Магнуса.

Ужо ў гэтым жа годзе ён зноў пачаў барацьбу супраць братоў. Яго падтрымлівалі граф Гольштынскі, каралі Даніі і Нарвегіі. У 1276 годзе Вальдэмар адправіўся ў Данію, каралю якой Магнус адмовіўся заплаціць за дапамогу, аказаную яму ў бітве пры Хове, і пачаў адкрытую вайну. У першыя месяцы 1277 годзе яго армія спусташала Вестэр'ётланд і Смоланд. У абмен на Готланд ён спрабаваў прыцягнуць на свой бок маркграфа Брандэнбургскага.

У апошнія месяцы 1277 года ён заключыў з Магнусам мір у Лахольме, па якім атрымаў у валоданне Ёталанд, аднак быў вымушаны адмовіцца ад каралеўскага тытула. Ужо ў 1279 годзе Магнус адабраў у яго валоданні, магчыма, за тое, што ён быў саўдзельнікам у паўстанні стурманаў, якія знаходзіліся ў апазіцыі да караля.

У наступныя гады паводзіны Вальдэмара выклікалі ўсеагульнае абурэнне, і ў 1285 найслынныя людзі дзяржавы запатрабавалі ў караля пасадзіць яго пад варту. Пры гэтым не апошнюю ролю гралі палітычныя прычыны.

У 1288 Вальдэмар быў узяты ў палон у Нючопінгу і пасаджаны пад хатні арышт, затым яго перавялі ў Стакгольм, дзе ён і памёр у 1302 годзе.

Зноскі

↑ Find a Grave — 1995. Праверана 29 жніўня 2019.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Lundy D. R. The Peerage
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824"></a>
↑ (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
↑ (unspecified title) Праверана 2 кастрычніка 2016.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Yrwing H. Maktkampen mellan Valdemar och Magnus Birgersson 1275–1281. - Lund, 1952.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Хроніка Эрыка

Папярэднік:
Эрык Шапялявы

Кароль Швецыі
1250—1275

Пераемнік:
Магнус Ладулас

[_87c1d6b4cc72a8f4-1] Find a Grave — 1995. Праверана 29 жніўня 2019.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>

[_345de703e5b830fb-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Lundy D. R. The Peerage
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824"></a>

[_795575f5d3c2cc3f-3] (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.

[_837f88cdaeb2fd0b-4] (unspecified title) Праверана 2 кастрычніка 2016.

[1]

[2]

[3]

[4]

Манархі Швецыі
Дынастыя Мунсё	Б’ёрн Жалезнабокі • Эрык Б’ёрнсан • Эрык Рэфілсан • Анунд Упсальскі • Б’ёрн з Хогі • Эрык Анундсан (да 882) • Б'ёрн Эрыксан (882—932) • Олаф Б’ёрнсан (970—975) • Эрык VI Сегерсель (Пераможны) (970—995) • Олаф Шатконунг (995—1022) • Анунд Якаб (1022—1050) • Эмунд Стары (1050—1060)
Дынастыя Стэнкіляў	Стэнкіль (1060—1066) • Хальстэн (1066 — 1080-я) • Інгэ I Старэйшы (1080-я — 1110-я) • Блот-Свен (1084–1087) · Філіп Хальстэнсан/Інгэ II Малодшы (1118 — 1120-я) • Рагнвальд Дурны (1125—1126) • Магнус I Моцны (1126—1130) • Магнус II Хенрыксен (1160—1161)
Кіраванне Сверкераў і Эрыкаў	Сверкер Старэйшы (1153—1156) • Эрык Святы (1156—1160) • Карл Сверкерсан (1160—1167) • Кнут I Эрыксан (1167—1196) • Сверкер Малодшы Карлсан (1196—1208) • Эрык X Кнутсан (1208—1216) • Юхан I Сверкерсан (1216—1222) • Эрык Эрыксан Шапялявы (ці Кульгавы) (1222—1229) • Кнут II Хольмгерсан Доўгі (1229—1234) • Эрык Эрыксан Шапялявы (ці Кульгавы) (1234—1249)
Дынастыя Фолькунгаў	Біргер Ярль, рэгент (1248—1266) • Вальдэмар I Біргерсан (1250—1275 • Магнус I Ладулас (1275—1290) • Біргер Магнусан (1290—1319) • Магнус Эрыксан (1319—1363)
Дынастыя Мекленбургаў	Альбрэхт Мекленбургскі (1363—1389)
Каралі і намеснікі Кальмарскай уніі	Маргарыта I Дацкая (1389—1412) • Эрык Памеранскі (1412—1439) • Энгельбрэкт Энгельбрэктсан, рэгент, 1435—1436) • Карл VIII Кнутсан, рэгент (1438—1440) • Крыстафер III Баварскі (1440—1448) • Карл VIII Кнутсан (1448—1457, 1464—1465, 1467—1470) • Крысціян I Дацкі (1457—1464) • Стэн Стурэ Старэйшы, рэгент (1470—1497) • Ганс (Юхан II) (1497—1501) • Стэн Стурэ Старэйшы, другі раз рэгент (1501—1503) • Свантэ Нільсан, рэгент (1504—1511) • Стэн Стурэ Малодшы, рэгент (1512—1520) • Крысціян II (1520—1523)
Ваза	Густаў I Ваза (1523—1560) • Эрык XIV (1560—1568) • Юхан III (1568—1592) • Жыгімонт (1592—1599) • Карл IX (1599—1611; рэгент да 1604) • Густаў II Адольф (1611—1632) • Крысціна (1632—1654; рэгенцтва, 1632—1644)
Пфальц-Цвейбрукенская дынастыя	Карл X Густаў (1654—1660) • Карл XI (1660—1697; рэгенцтва, 1660—1672) • Карл XII (1697—1718) • Ульрыка Элеанора (1719—1720)
Гесэнская дынастыя	Фрэдрык I (1720—1751)
Гольштэйн-Готарпская дынастыя	Адольф Фрэдрык (1751—1771) • Густаў III (1771—1792) • Густаў IV Адольф (1792—1809; рэгенцтва, 1792—1796) • Карл XIII (1809—1818)
Дынастыя Бернадотаў	Карл XIV Юхан (1818—1844) • Оскар I (1844—1859) • Карл XV (1859—1872) • Оскар II (1872—1907) • Густаў V (1907—1950) • Густаў VI (1950—1973) • Карл XVI Густаў (з 1973)

Тэматычныя сайты	The Peerage
Слоўнікі і энцыклапедыі	Бракгаўза і Ефрона · Britannica (онлайн)
Генеалогія і некрапалістыка	Find a Grave · WikiTree · WeRelate · Sejm-Wielki.pl
Нарматыўны кантроль	GND: 13606986X · ISNI: 0000 0001 2139 2785 · LCCN: no2011106910 · LIBRIS: 279092 · VIAF: 73835520 · WorldCat VIAF: 73835520

Вальдэмар I Біргерсан

Змест

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Навігацыя

Знайсці