Марыа Маліна

Марыа Маліна
ісп.: Mario Molina
Дата нараджэння	19 сакавіка 1943(1943-03-19)[…]
Месца нараджэння	Мехіка, Мексіка
Дата смерці	7 кастрычніка 2020(2020-10-07) (77 гадоў)
Месца смерці	Мехіка, Мексіка
Грамадзянства	Мексіка  ЗША
Род дзейнасці	хімік, інжынер, выкладчык універсітэта, удзельнік міжнароднага форуму
Навуковая сфера	хімія
Месца працы	Каліфарнійскі ўніверсітэт у Сан-Дыега Каліфарнійскі ўніверсітэт у Ірвайне[d] Лабараторыя рэактыўнага руху Масачусецкі тэхналагічны інстытут
Навуковая ступень	доктарская ступень[d]
Альма-матар	Нацыянальны аўтаномны ўніверсітэт Мексікі Каліфарнійскі ўніверсітэт у Берклі (1972) Універсітэт Фрайбурга
Навуковы кіраўнік	Джордж Клод Пайментэл
Член у	Папская акадэмія навук Нацыянальная акадэмія навук ЗША Mexican Academy of Sciences[d] Colegio Nacional[d] Нацыянальная медыцынская акадэмія ЗША[d] Амерыканская асацыяцыя садзейнічання развіццю навукі
Узнагароды	Нобелеўская прэмія па хіміі (1995) прэмія Уіларда Гібса[d] (1998) Tyler Prize for Environmental Achievement[d] (1983) Volvo Environment Prize[d] (2000, 2004) прэмія Макса Планка[d] (1994) член Амерыканскага фізічнага таварыства[d] прэмія Гейнца[d] (2003) honorary doctorate from the Pontifical Catholic University of Peru[d] ганаровы доктар Мадрыдскага ўніверсітэта Камплутэнсэ[d] (2012) Newcomb Cleveland Prize[d] ганаровы доктар Універсітэта Маямі[d] (11 мая 2001) Polanyi Medal[d] (2012)
Цытаты ў Вікіцытатніку
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Мáрыа Маліна (ісп.: José Mario Molina-Pasquel y Henríquez; 19 сакавіка 1943, Мехіка, Мексіка — 7 кастрычніка 2020, Мехіка, Мексіка) — мексіканскі хімік, адзін з найбольш вядомых даследчыкаў азонавых дзірак, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па хіміі за работы аб ролі газападобных галагенаалканаў у памяншэнні азонавага пласта Зямлі. Ён падзяліў прэмію з Шэрвудам Роўландам і Паўлем Крутцэнам. Ён — адзін з трох лаўрэатаў Нобелеўскай прэміі з Мексікі, разам з Альфонса Гарсіяй Роблесам і Актавіа Пасам.

Біяграфія

Марыа Маліна скончыў прыватную школу Institut auf dem Rosenberg у Швейцарыі, затым Нацыянальны аўтаномны ўніверсітэт Мексікі ў 1965 годзе са ступенню бакалаўра ў хімічнай інжынерыі, далей да 1967 года вучыўся ва Універсітэце Фрайбурга (Фрайбург), а ў 1972-м скончыў дысертацыю па хіміі ў Каліфарнійскім універсітэце ў Берклі. Працуючы ў Каліфарнійскім універсітэце ў Ірвайне, Маліна і Шэрвуд Роўланд паказалі небяспеку ўздзеяння галагеналканаў на азонавы пласт у стратасферы. З 2004 года Маліна працуе ў Каліфарнійскім універсітэце ў Сан-Дыега.