Шчолачназямельныя металы — хімічныя элементы 2-й групы галоўнай падгрупы: берылій, магній, кальцый, стронцый, барый і радый. Адносяцца да 2-й групы элементаў па новай класіфікацыі IUPAC. Названы так па прычыне, што іх аксіды - «землі» (па тэрміналогіі алхімікаў) - паведамляюць вадзе шчолачную рэакцыю. Солі шчолачназямельных металаў, акрамя радыя, шырока распаўсюджаныя ў прыродзе ў выглядзе мінералаў.