Яўстах Прушынскі
Яўстах Прушынскі | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() Любіч | |||||||
| |||||||
|
|||||||
Папярэднік | Аляксандр Дамінікавіч Лапа | ||||||
Пераемнік | Васіль Іванавіч Паўлаў | ||||||
|
|||||||
Нараджэнне | 1797 | ||||||
Смерць |
4 сакавіка 1877 |
||||||
Род | Род Прушынскіх | ||||||
Бацька | Станіслаў Ксаверый Прушынскі | ||||||
Маці | Ганна з Сямашкаў[d] | ||||||
Веравызнанне | каталіцтва | ||||||
Адукацыя | |||||||
Чын | |||||||
Узнагароды |
Яўстах Станіслававіч Прушынскі (руск.: Евстафий Станиславович (Прошинский) Прушинский; каля 1798[1] — 4 сакавіка 1877, маёнтак Лошыца, Мінскі павет) — дзяржаўны службовец.
Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]
Прадстаўнік старажытнага шляхецкага роду Прушынскіх герба «Любіч»[2], унесенага 04.08.1800 у 1-ю частка, а 13.07.1826 перанесенага ў 6-ю частка ДРК Мінскай губерні і зацверджанага ў дваранстве ўказам Сената ад 10.02.1837. Нарадзіўся ў сям’я Станіслава-Ксаверыя Антонавіча Прушынскага (каля 1768—1813), падкаморыя менскага, і Ганны з Сямашкаў (каля 1770—1820), дачкі Андрэя Сямашкі. Меў братоў Людвіга-Ірынея (1796 — пасля 1820); Фелікса-Раймунда (Прот-Фелікс; 179—1849), удзельніка паўстання 1830—1831, падпалкоўніка бельгійскіх войскаў, ад'ютанта бельгійскага караля; сясцёр Станіславу, якая была ў шлюбе з Іванам Віктаравічам Любанскім, вілейскім і мінскім павятовым маршалкам, уладальнікам маёнтка Любанава Вілейскага павета (на 1827 г. — 955 душ прыгонных муж. полу).
Каталік. Выпускнік Мінскай губернскай гімназіі.
З 18.09.1820 дэпутат ад Мінскага павета для раскладкі земскіх павіннасцей, з 25.09.1823 засядацель 2-га дэпартамента Мінскага галоўнага суда, з 12.09.1826 старшыня 2-га дэпартамента Мінскага галоўнага суда (зацверджаны імператарам 25.02.1827, пасаду заняў 29.03.1827, выбіраўся на два 3-годдзі запар, ізноў зацверджаны імператарам 17.01.1830), з 10.1832 па 1839 старшыня Мінскай палаты грамадзянскага суда, калежскі асэсар (31.09.1838), з 02.10.1844 член Мінскага губернскага камітэта для разгляду інвентароў памешчыцкіх маёнткаў, з 28.02.1861 па 14.09.1863 член Мінскай губернскай па сялянскіх справах прысутнасці.
З 14.09.1863 па 04.03.1877 мінскі губернскі маршалак шляхты. Адносна яго матываў прыняцця на сябе пасады мінскага губернскага правадыра дваранства паручнік гвардыі Мікалай Ксенафонтавіч Палявы, прызначаны ў 1864 ад МУС членам 2-й паверкавай камісіі Бабруйскага павета, пасля ўспамінаў:
![]() |
…калі я зблізіўся з некаторымі памешчыкамі палякамі, я пытаў іх: што за ахвота была Прушынскаму, багатаму незалежнаму чалавеку, ставіць сябе ў такое непрыстойнае, цяжкае, двухсэнсоўнае становішча? Яны растлумачылі мне, што Прушынскі рабіў гэта з любові да айчыны; на пасадзе губернскага прадвадзіцеля дваранства ён мог абараняць многіх, стрымліваць у губернскай па сялянскіх справах прысутнасці антыпольскі кірунак, мог папярэдзіць каго трэба пра пагрозу і заступіцца за яго.
Арыгінальны тэкст (руск.)
…когда я сблизился с некоторыми помещиками поляками, я спрашивал их: что за охота была Прушинскому, богатому независимому человеку, ставить себя в такое неблаговидное, тяжелое, двусмысленное положение? Они объяснили мне, что Прушинский делал это из любви к отечеству, ойчизне; на посте губернского предводителя дворянства он мог охранять многих, сдерживать в губернском по крестьянским делам присутствии антипольское направление, мог предупредить кого надо о грозившей опасности и заступиться за него.
|
![]() |
Стацкі саветнік (04.04.1865), сапраўдны стацкі саветнік (16.04.1867).
Член масонскай ложы «Паўночнага шэсця пад паўночнай зоркай» у г. Мінску, на 1820 член ложы 1-й ст. З 31.07.1864 па 04.03.1877 старшыня Мінскага дабрачыннага таварыства.
Валодаў радавымі маёнткамі Лошыца[3] (на 1865 і 1877 — 3250 дзес. зямлі) і Новы Двор Мінскага певета (на 1846 у абодвух маёнтках — 203 душ прыгонных муж. полу)[4].
Памёр «ад працяглай і цяжкай хваробы».
Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]
Кавалер ордэнаў Св. Станіслава 3-й ст. (02.02.1834), Св. Ганны 2-й ст. (20.12.1846), Св. Уладзіміра 3-й ст. (04.10.1863), Св. Станіслава 1-й ст. (27.12.1868), Св. Ганны 1-й ст. (01.01.1872).
Узнагароджаны бронзавым медалём «У памяць вайны 1853-1856» (26.08.1856), цёмна-бронзавым медалём на стужцы з дзяржаўных кветак «У памяць здушэння польскага мецяжу 1863-1864» (31.03.1865), знакам узнагароды «За ўвядзенне ў дзеянне Палажэнняў 1861» (28.02.1869), Найвышэйшым спрыяннем за стараннасць і карысныя працы па прад’яўленні і зацвярджэнні люстрацыйных актаў (27.07.1870), знакам узнагароды «За працы па пазямельным уладкаванні дзяржаўных сялян» (08.1870).
Сям’я[правіць | правіць зыходнік]
10 чэрвеня 1829 года ў Мінскім кафедральным касцёле ажаніўся з Аленай з Гечэвічаў (20.04.1796, г. Мінск — 1871), сваёй траюраднай сястрой, дачкой мінскага грамадзянскага губернатара Вікенція Іванавіча Гечэвіча. На жнівень 1865 у разводзе. Нашчадства не пакінуў.
Зноскі
- ↑ Прыблізны год нараджэння зыходзячы з узросту, прыведзенага ў яго фармулярных спісах за розныя гады; запіс пра нараджэнне (хрышчэнне) ў метрычных кнігах Каралішчавіцкага, Мінскага кафедральнага і Смілавіцкага касцёлаў не выяўлена.
- ↑ У шляхецкім вывадзе ад 04.08.1800 Прашынскія сцвярджалі, што паходзяць з княжацкага роду, і сваім родапачынальнікам называлі князя Канстанціна Фёдаравіча Прушынскага, які жыў у пачатку XVI ст. У рэчаіснасці род Прушынскіх да княжацкіх не адносіўся, а рэальную асобу клікалі «князь Канстанцін Фёдаравіч Крошынскі»
- ↑ з некралога: «…имение Лошица, заключающее в себе 3250 десятин земли, достаюсь покойному (Я. С. Прашынскаму) по наследству в 1822 г. в самом жалком положении, как говорят, не было ни кола, ни двора, а на всю деревню, состояющую из 30-40 дворов, едва было три лошади да два волика, от чего и земля была не производительна, а крестьяне в самом отчаянном состоянии. Имение это в настоящее время (1877. — Сост.) доведено до завидного состояния как в экономическом, так и механическом отношении, и это-то драгоценное по своему устройству имение покойный, уходя в вечную усыпачьницу, будучи вдов и не имея детей, завещач родственнику своему Любанскому».
- ↑ У ліпені 1869 імператар задаволіў яго хадайніцтва «об изъятии его от действия положения 10 декабря 1865 года и о распространении на него прав, предоставленных в Северо-Западном крае помещикам русского происхождения».
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- ПРОШИНСКИЙ (ПРУШИНСКИЙ) Евстафий Станиславович // Минские губернаторы, вице-губернаторы и губернские предводители дворянства (1793-1917) : биографический справочник / сост. Ю.Н. Снапковский; редкол.: В.И. Адамушко [и др.]. — Минск: Беларусь, 2016. — 398 с. — ISBN 978-985-01-1200-2.
- Губернскія маршалкі мінскія
- Нарадзіліся ў 1797 годзе
- Памерлі 4 сакавіка
- Памерлі ў 1877 годзе
- Памерлі ў Мінскім павеце
- Род Прушынскіх
- Выпускнікі Мінскай губернскай гімназіі
- Сапраўдныя стацкія саветнікі
- Кавалеры ордэна Святой Ганны 1 ступені
- Кавалеры ордэна Святога Станіслава 1 ступені
- Кавалеры ордэна Святога Уладзіміра 3 ступені
- Кавалеры ордэна Святой Ганны 2 ступені
- Кавалеры ордэна Святога Станіслава 3 ступені
- Асобы