Медзь: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др r2.7.1) (робат дадаў: ckb:مس
Радок 27: Радок 27:
{{Кампактная перыядычная табліца}}
{{Кампактная перыядычная табліца}}
{{Link GA|en}}
{{Link GA|en}}

{{Normdaten
|PND=
|LCCN=
|VIAF=
|SELIBR=
|GKD=
|SWD=4033734-0
|WP=
}}


[[af:Koper]]
[[af:Koper]]
Радок 44: Радок 54:
[[bs:Bakar]]
[[bs:Bakar]]
[[ca:Coure]]
[[ca:Coure]]
[[ckb:مس]]
[[co:Ramu]]
[[co:Ramu]]
[[cs:Měď]]
[[cs:Měď]]
Радок 167: Радок 178:
[[zh-yue:銅]]
[[zh-yue:銅]]
[[zu:Umthofu]]
[[zu:Umthofu]]
{{Normdaten
|PND=
|LCCN=
|VIAF=
|SELIBR=
|GKD=
|SWD=4033734-0
|WP=
}}

Версія ад 20:13, 28 студзеня 2012

Медзь (лац.: Cuprum) Cuхімічны элемент I групы перыядычнай сістэмы; атамны нумар 29. Метал чырвонага колеру.

Медзь

Медзь вядомая са старажытных часоў: гэта першы метал, які замяніў камень у першабытных прыладах працы — пачатак меднага веку датуецца прыкладна 4-м тысячагоддзем да н.э.

Адкрыццё старажытнымі егіпцянамі бронзы (сплаву медзі з волавам) — больш лёгкаплаўкай і цвёрдай, чым сама медзь — паклала канец кароткаму меднаму веку і пачатак намнога даўжэйшаму веку бронзаваму: з канца 4-га па 1-е тысячагоддзе да н.э.

Старажытныя рымляне вывозілі медную руду з вострава Кіпр, адкуль пайшла лацінская назва медзі — «купрум».

Прыродныя крыніцы

Па распаўсюджанасці ў зямной кары займае 26-е месца сярод элементаў. Збольшага медзь прысутнічае ў горных пародах у выглядзе злучэнняў. Прамысловае значэнне маюць халькапірыт CuFeS2, хальказін Cu2S, малахіт CuCO3·Cu(OH)2, некаторыя іншыя.

Прымяненне

Больш паловы ўсёй здабычы медзі ідзе на вытворчасць электрычнага дроту, каля 30-40 % — выкарыстоўваецца для атрымання розных сплаваў — бронзы, латуні, медна-нікелевых.

Гл. таксама

Шаблон:Link FA

Шаблон:Link GA