Медзь: Розніца паміж версіямі
[недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
др Bot: + Шаблон:Normdaten |
др r2.7.1) (робат дадаў: ckb:مس |
||
Радок 27: | Радок 27: | ||
{{Кампактная перыядычная табліца}} |
{{Кампактная перыядычная табліца}} |
||
{{Link GA|en}} |
{{Link GA|en}} |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[af:Koper]] |
[[af:Koper]] |
||
Радок 44: | Радок 54: | ||
[[bs:Bakar]] |
[[bs:Bakar]] |
||
[[ca:Coure]] |
[[ca:Coure]] |
||
[[ckb:مس]] |
|||
[[co:Ramu]] |
[[co:Ramu]] |
||
[[cs:Měď]] |
[[cs:Měď]] |
||
Радок 167: | Радок 178: | ||
[[zh-yue:銅]] |
[[zh-yue:銅]] |
||
[[zu:Umthofu]] |
[[zu:Umthofu]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ |
Версія ад 20:13, 28 студзеня 2012
Медзь (лац.: Cuprum) Cu — хімічны элемент I групы перыядычнай сістэмы; атамны нумар 29. Метал чырвонага колеру.
Медзь вядомая са старажытных часоў: гэта першы метал, які замяніў камень у першабытных прыладах працы — пачатак меднага веку датуецца прыкладна 4-м тысячагоддзем да н.э.
Адкрыццё старажытнымі егіпцянамі бронзы (сплаву медзі з волавам) — больш лёгкаплаўкай і цвёрдай, чым сама медзь — паклала канец кароткаму меднаму веку і пачатак намнога даўжэйшаму веку бронзаваму: з канца 4-га па 1-е тысячагоддзе да н.э.
Старажытныя рымляне вывозілі медную руду з вострава Кіпр, адкуль пайшла лацінская назва медзі — «купрум».
Прыродныя крыніцы
Па распаўсюджанасці ў зямной кары займае 26-е месца сярод элементаў. Збольшага медзь прысутнічае ў горных пародах у выглядзе злучэнняў. Прамысловае значэнне маюць халькапірыт CuFeS2, хальказін Cu2S, малахіт CuCO3·Cu(OH)2, некаторыя іншыя.
Прымяненне
Больш паловы ўсёй здабычы медзі ідзе на вытворчасць электрычнага дроту, каля 30-40 % — выкарыстоўваецца для атрымання розных сплаваў — бронзы, латуні, медна-нікелевых.