Перайсці да зместу

Гогенцолерны

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Гогенцолерны
ням.: Hohenzollern
Краіна  Германія
Заснавальнік Фрыдрых I
Апошні кіраўнік Вільгельм II
Цяперашні глава Георг Фрыдрых
Год заснавання XII стагоддзе
Зрушэнне 1918 год
Малодшыя лініі
Тытулы

Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гогенцолерны (ням.: Hohenzollern) — германская дынастыя швабскага паходжання, дынастыя курфюрстаў Брандэнбурга, затым каралёў Прусіі, у перыяд з 1871 па 1918 гады прускія каралі з дынастыі Гогенцолернаў былі адначасова і кайзерамі Германіі. Каталіцкая галіна Гогенцолернаў, Гогенцолерны-Зігмарынгены, кіравала ў 1866—1947 гадах у Румыніі.

Wilhelm II

Да адной з галін Гогенцолернаў па мужчынскай лініі належыць адзін з прэтэндэнтаў на Расійскі прастол, Георгій Міхайлавіч Раманаў: яго бацькам быў Франц-Вільгельм, прынц Прускі (у праваслаўі Міхаіл Паўлавіч), унук Іаахіма, прынца Прускага — малодшага сына германскага імператара Вільгельма II.

Замак Гогенцолерн

Паводле паддання, родапачынальнікам роду быў нейкі швабскі граф Тасілон[1], аднак ні з якіх іншых гістарычных крыніц ён не вядомы. Па іншай больш дакладнай версіі радавод выводзіцца ад швабскага герцагскага роду Бурхардзінгаў, аднак дакладная сувязь з ім не ўсталявана.

Першым дакладна вядомым прадстаўніком роду быў Бурхард I, які валодаў замкам Цолерн (ням.: Zollern), які знаходзіцца ў паўднёва-заходняй Швабіі, на поўдзень ад Цюбінгена. Ад назвы гэтай скалы вышынёй 855 метраў і пайшла назва дынастыі (ад паўднёванямецкага «хоэнцолер» — высокая скала).

У 1191 годзе граф Фрыдрых III пасродкам шлюбу набыў Нюрнберг. Пры яго сынах у 1227 годзе род падзяліўся на дзве галіны. У 1415 годзе бургграф Нюрнбергскі Фрыдрых VI (1371—1440) з роду Гогенцолернаў атрымаў марку Брандэнбург, стаўшы курфюрстам Фрыдрыхам I.

У 1968 годзе шпрынгераўская Bild Zeitung выступіла за абранне Луі Фердынанда новым прэзідэнтам Германіі. У лютым 1967 года германскі гісторык Вальтэр Гёрліц у газеце Die Welt пісаў:

" Дынастыя Гогенцолернаў ужо аднойчы была сімвалам дзяржаўнага адзінства. "

У 1990-х гадах Луі Фердынанд заявіў, што пасля ўрэгулявання праблем, звязаных з аб'яднаннем Германіі, германскаму народу павінна быць прадстаўлена магчымасць на рэферэндуме вырашыць пытанне аб усталяванні ў краіне канстытуцыйнай манархіі. Гэта, па яго меркаванні, магло б прывесці да вяртання на прастол дынастыі Гогенцолернаў. Аднак увосень 1994 года ва ўзросце 86 гадоў Луі Фердынанд Гогенцолерн сканаў у Брэмене. 8 кастрычніка 1994 года ў Берліне адбылася афіцыйная цырымонія яго пахаванняў. Новым главой дынастыі стаў Георг Фрыдрых фон Гогенцолерн. У студзені 2011 года было абвешчана аб заручынах прынца Георга і прынцэсы Сафі фон Ізенбург. Грамадзянская цырымонія прайшла ў Патсдаме 25 жніўня 2011 года[2]. Шлюб прайшоў у Царкве Міру ў парку палаца Сан-Сусі ў Патсдаме 27 жніўня 2011 года, у адзначэнне 950-й гадавіны заснавання Дому Гогенцолернаў[3][4]. Шлюб трансляваўся ў прамым эфіры па мясцовым тэлебачанні[2].

Радавыя лініі і галіны

[правіць | правіць зыходнік]

Швабская галіна

[правіць | правіць зыходнік]

Швабская галіна, родапачынальнікам якой быў Фрыдрых IV, атрымала ў спадчыну радавыя ўладанні ў Швабіі. Пры яго нашчадках яна падзялілася на галіны Гогенцолерн-Гехінген і Гогенцолерн-Зігмарынген. Пасля скасавання гэтых княстваў прадстаўнікі абедзвюх ліній былі ўключаны ў прускі каралеўскі дом на правах малодшых прынцаў крыві.

Галіна Гогенцолерн-Гехінген

[правіць | правіць зыходнік]

Родапачынальнікам галіны стаў граф Эйтэль Фрыдрых IV (1545—1605). Яго сын Іаган Георг у 1623 годзе атрымаў княжацкі тытул. Пасля скасавання Свяшчэннай Рымскай імперыі ў 1806 годзе, княства Гогенцолерн-Гехінген далучылася да Рэйнскага саюза, а ў 1815 годзе ўвайшло ў Германскі саюз. Пад ціскам рэвалюцыі, якая ахапіла германскія дзяржавы ў 1848—1849 гадах, князь быў вымушаны пагадзіцца з прыняццем канстытуцыі, аднак беспарадкі не спыніліся. Каб не дапусціць перавароту, Прусія ўвяла свае войскі ў княства. У выніку ў 1849 годзе князь Фрыдрых Вільгельм Канстанцін саступіў свае ўладанні прускаму каралю Фрыдрыху-Вільгельму IV. Пасля смерці Фрыдрыха Вільгельма Канстанціна галіна загасла, аднак існуе яго марганатычнае нашчадства.

Галіна Гогенцолерн-Зігмарынген

[правіць | правіць зыходнік]

Родапачынальнікам галіны стаў граф Карл II. У 1833 годзе яго нашчадак князь Карл даў краіне канстытуцыю, але цяжкія падаткі (з 1818 па 1848 год яны выраслі ў 6 раз) выклікалі ў 1848 годзе рэвалюцыю. Князь адрокся ад прастола на карысць свайго сына Карла-Антона, але і той не мог супакоіць хваляванняў; краіна была занята прускімі войскамі, і 7 снежня 1849 года князь саступіў яе Прусіі. Княства Гогенцолерн-Зігмарынген было анексавана Прусіяй і пасля ўвайшло ў склад Германскай імперыі.

Старэйшы з сыноў Карла-Антона, Леапольд, быў у 1870 годзе абраны картэсамі ў іспанскія каралі, але ад кароны адмовіўся; тым не менш, яго абранне паслужыла нагодай да франка-прускай вайны. Другі сын, Карл, у 1866 годзе стаў князем (пасля каралём) Румыніі як Караль I; яго нашчадкі кіравалі краінай аж да 1947 года.

Франконская галіна

[правіць | правіць зыходнік]

Франконская галіна, родапачынальнікам якой стаў Конрад I, успадкавала Нюрнберг. Да 1625 года месцам пахавання прадстаўнікоў гэтай лініі быў Мюнстэр (Хайльсброн) недалёка ад галоўнага горада Сярэдняй Франконіі Ансбаха.

Адзін з яго нашчадкаў, Фрыдрых VI, у 1415 годзе атрымаў тытул курфюрста Брандэнбурга. Іншы, Фрыдрых III, у 1701 годзе стаў каралём Прусіі. З гэтага роду паходзіць імператар Германіі Вільгельм I.

Галіна графаў фон Гогенберг

[правіць | правіць зыходнік]

Родапачынальнікам яе стаў Бурхард III фон Цолерн, які атрымаў у 1193 годзе графства Гогенберг. Галіна загасла ў 1458 годзе пасля смерці графа Рудольфа VII фон Гогенберг-Нагольдэ. Пазней тытул графаў Гогенберг насілі нашчадкі прускіх каралёў і прынцаў ад марганатычных шлюбаў.

Берлінскі гарадскі палац — афіцыйная рэзідэнцыя прускіх Гогенцолернаў
 
 
 
 
 
 
 
 
Бурхард (?—1061),
гр. фон Цолерн
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Фрыдрых I
(?—1125)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Фрыдрых II
(?—1145)
 
Конрад II фон Раабс
(1125—1191)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Фрыдрых I,
бургграф Нюрнберга

(1139—1200)
 
Сафія фон Раабс
(1128—1192)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Конрад I
(каля 1186—1261)

франконская лінія
 
Фрыдрых II (IV)
(1188—1255)

швабская лінія
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Фрыдрых III,
(1220—1297)
 
Конрад II
(?—1314)
 
Фрыдрых V
(?—1289)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Іаган I
(1279—1300)
 
Фрыдрых IV
(1287—1332)
 
Фрыдрых VI
(?—1298)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Іаган II
(1309—1357)
 
Фрыдрых VIII
(?—1333)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Фрыдрых V
(1333—1398)
 
Фрыдрых Остэртаг
(?—1400)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Іаган III
(1369—1420)
 
Фрыдрых I
(1371—1440)
 
Фрыдрых
(?—1364)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Іаган Алхімік
(1406—1460)
 
Фрыдрых II Жалезны
(1413—1471)
 
Альбрэхт Ахіл
(1414—1486)
 
Фрыдрых XI
(?—1401)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Іаан Цыцэрон
(1455—1499)
 
Фрыдрых I
Брандэнбург-Ансбах

(1460—1536)
 
Эйтэль Фрыдрых I
(?—1432)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Альбрэхт
Брадэнбургскі

(1490—1545)
 
Іаахім I Нестар
(1484—1535)
 
Альбрэхт
(1490—1568)
 
Ёст Нікалас,
гр. Гогенцолерн
(?—1488)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Іаахім II Гектар
(1505—1571)
 
Ганс Кюстрынскі
(1513—1571)
 
Альбрэхт Фрыдрых
(1553—1618)
 
Эйтэль Фрыдрых I
(1452—1512)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Іаан-Георг
(1525—1598)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Эйтэль Фрыдрых II
(1494—1525)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Іаахім-Фрыдрых
(1546—1608)
 
Кацярына
Кюстрынская

(1549—1602)
 
 
 
 
 
 
Карл I
(1516—1576)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Іаан-Жыгімонт
(1572—1619)
 
Ганна Пруская
(1576—1625)
 
 
Эйтэль Фрыдрых,
гр. Хехінген
(1545—1605)
 
Карл II,
гр. Зігмарынген
(1547—1606)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Георг-Вільгельм
(1595—1640)
 
 
 
 
 
Іаган Георг Г.-Х.
(1577—1623), кн. з 1623
 
Іаган Г.-З.
(1578—1638), кн. з 1623
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Фрыдрых Вільгельм I
(1620—1688)
 
 
 
 
 
Філіп Г.-Х.
(1601—1671)
 
Мейнард I Г.-З.
(1605—1681)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Фрыдрых I
(1657—1713)
 
Герман Фрыдрых
(1665—1733)
 
Фрыдрых Вільгельм Г.-Х.
(1663—1735)
 
Максіміліян Г.-З.
(1636—1689)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Фрыдрых Вільгельм I
(1688—1740)
 
Іозеф Вільгельм Г.-Х.
(1717—1798)
 
Франц Ксаўер
(1719—1765)
 
Мейнард II Г.-З.
(1673—1715)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Фрыдрых II Вялікі
(1712—1786)
 
Аўгуст Вільгельм
(1722—1758)
 
Вільгельміна Пруская
(1709—1758)
 
Герман Фрыдрых
Ота Г.-Х.
(1748—1810)
 
Іозеф Фрыдрых Г.-З.
(1702—1769)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Фрыдрых Вільгельм II
(1744—1797)
 
Вільгельміна
(1751-1820)
 
Фрыдрых Герман Ота Г.-Х.
(1776—1838)
 
Карл Фрыдрых Г.-З.
(1724—1785)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Фрыдэрыка (1767-1820)
 
Фрыдрых Вільгельм III
(1770—1844)
 
Вільгельміна (1774—1837)
 
Фрыдрых Вільгельм
Канстанцін Г.-Х.
(1801—1869)
 
Антон Алаіз Г.-З. (1762—1831)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Фрыдрых Вільгельм IV
(1795—1861)
 
Вільгельм I
(1797—1888)
 
Шарлота Пруская
(Аляксандра Фёдараўна)
(1798—1860)
 
Карл
(1801—1883)
 
Карл III Г.-З.
(1785—1853)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Фрыдрых III
(1831—1888)
 
Луіза (1838—1923)
 
 
 
 
 
Фрыдрых Карл
(1828—1885)
 
Карл Антон
(1811—1885)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Вільгельм II
(1859—1941)
 
Генрых
(1862—1929)
 
Сафія
(1870—1932)
 
Караль I
(1839—1914)
 
Леапольд
(1835—1905)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Вільгельм
(1882—1951)
 
Адальберт
(1884—1948)
 
Іаахім
(1890—1920)
 
Вікторыя Луіза
(1892—1980)
 
Фердынанд I
(1865—1927)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Вільгельм
(1906—1940)
 
Людвіг Фердынанд
(1907—1994)
 
вял.кнж.
Кіра Кірылаўна
(1909—1967)
 
Караль II
(1893—1953)
 
Марыя, прынцэса Румыніі
(1900—1961)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Людвіг Фердынанд Оскар
(1944—1977)
 
 
 
Міхай I (нар. 1921)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Георг Фрыдрых
(нар. 1976)

Колеры азначаюць:
бургграфы Нюрнберга (з 1191), курфюрсты Брандэнбурга (з 1415), герцагі (з 1525) і каралі Прусіі (з 1701), імператары Германіі (1871—1918)
графы (з 1576), князі (з 1623) Гогенцолерн-Зігмарынген, каралі Румыніі (1881—1947)

Зноскі

  • Spindler M., Kraus A. Geschichte Frankens bis zum Ausgang des 18. Jahrhunderts. — München: Beck, 1997. — 1466 p. — ISBN 3-406-39451-5
  • Семёнов И. С. Европейские династии: Полный генеалогический справочник / Научный редактор Е. И. Карева, О. Н. Наумов. Вступительная статья О. Н. Наумов. — М.: ООО «Издательство Энциклопедия», ООО «Издательский дом ИНФРА-М», 2006. — 1104 с. — 1 000 экз. — ISBN 5-94802-014-2, ISBN 5-16-002720-3