Нацыянальна-вызваленчы рух
Нацыянальна-вызваленчы рух — арганізацыя, якая вядзе барацьбу за вызваленне якога-небудзь народа ад замежнага панавання.
Прыкладамі нацыянальна-вызваленчых рухаў, якія ўзніклі ў XIX стагоддзі, была Маладая Італія, якая змагалася за вызваленне італьянскіх земляў ад панавання Габсбургскай манархіі і аб'яднанне Італіі, а таксама феніі, якія змагаліся за незалежнасць Ірландыі ад Вялікабрытаніі.
Шмат нацыянальна-вызваленчых рухаў узнікла ў XX стагоддзі, асабліва ў перыяд крушэння каланіяльнай сістэмы ў другой палове XX стагоддзя. Прыклады нацыянальна-вызваленчых рухаў XX стагоддзя:
Азія:
Індыйскі нацыянальны кангрэс (Брытанская Індыя)
Мусульманская ліга (Брытанская Індыя)
Мукці-бахіні (Усходні Пакістан)
Нацыянальная партыя Інданезіі (Галандская Ост-Індыя)
В'етмінь (В’етнам)
ФРЭТЫЛІН (Усходні Тымор)
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Афрыка:
ФНВ (Французскі Алжыр, Алжырская Сахара)
Афрыканская партыя незалежнасці Гвінеі і Каба-Вердэ (Партугальская Гвінея, Каба-Вердэ)
ПАЛІСАРЫА (Заходняя Сахара)
Народны фронт вызвалення Эрытрэі (Эрытрэя)
Народная партыя канвента (Залаты бераг)
Арганізацыя народаў Паўднёва-Заходняй Афрыкі (Намібія)
Народны рух за вызваленне Анголы — Партыя працы (Ангола)
ФРЭЛІМА (Мазамбік)
Саюз афрыканскага народа Зімбабвэ (Паўднёвая Радэзія)
Афрыканскі нацыянальны кангрэс (ПАР)
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Многія з гэтых рухаў падтрымліваліся СССР. У прыватнасці, іх удзельнікі навучаліся ў 165-м навучальным цэнтры па падрыхтоўцы замежных ваеннаслужачых. У дакументах ААН нацыянальна-вызваленчыя рухі прадстаўлены як часовая форма існавання дзяржаў, якія знаходзяцца ў працэсе фарміравання і станаўлення. Прызнанне права нацый і народаў на барацьбу за самавызначэнне адлюстравана ў прынятай у 1960 г. на 15-й сесіі Генеральнай Асамблеі ААН Дэкларацыі аб прадастаўленні незалежнасці каланіяльным краінам і народам, а таксама ў Дэкларацыі аб прынцыпах міжнароднага права, якія тычацца міжнародных адносін і супрацоўніцтва паміж дзяржавамі ў адпаведнасці са Статутам ААН. Нацыі, якія змагаюцца за сваю незалежнасць, становяцца ўдзельнікамі міжнародна-прававых адносін пасля стварэння на пэўных тэрыторыях пэўных уладных структур, здольных выступаць ад імя насельніцтва, якое насяляе гэту тэрыторыю, у міждзяржаўных адносінах.[1]
Зноскі
- ↑ Суб'екты міжнароднага права Архівавана 2 лістапада 2019.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]
.svg)