Перайсці да зместу

Requiem for my friend

Гэты артыкул з’яўляецца артыкулам года.
Гэты артыкул уваходзіць у лік добрых
З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Рэквіем па маім сябру
англ.: Requiem for my friend
польск.: Requiem dla mojego przyjaciela
Вокладка альбома Збігнева Прайснера «Рэквіем па маім сябру» (1998)
Студыйны альбом
Збігнева Прайснера
Дата выпуску 1998
Запісаны снежань 1997, люты 1998
Жанр акадэмічная музыка
Працягласць 68:22[1]
Мова песень лацінская, грэчаская, польская
Лэйбл Erato Disques[en]
Прафесійныя рэцэнзіі

«Requiem for my friend» або «Requiem dla mojego przyjaciela» (па-беларуску: Рэквіем па маім сябру) — альбом Збігнева Прайснера, першая буйнамаштабная праца кампазітара, створаная адмыслова для студыйнага запісу і публічнага выканання[7][8]. Паводле першапачатковай задумы твор мусіў быць тэатралізаваным канцэртам на музыку Прайснера, сцэнарый да якога напіша Кшыштаф Пясевіч, а зрэжысіруе Кшыштаф Кеслёўскі. Аднак пасля заўчаснай смерці апошняга ў 1996 годзе, задуманы твор пераўтварыўся ў рэквіем, прысвечаны памяці рэжысёра.

Прэм’ера «Рэквіема» адбылася 1 кастрычніка 1998 года ў Вялікім тэатры Варшавы. 19 сакавіка 1999 года ў Лондане прайшла вялікая брытанская прэм’ера твора, якую наведалі каля трох тысяч слухачоў[9]. Перайсці да раздзела «Канцэрты»

Альбом быў выпушчаны лэйблам «Erato Disques» адначасова з канцэртнай прэм’ерай у кастрычніку 1998 года[7][10]. Адразу пасля рэлізу альбом атрымаў у Польшчы высокую папулярнасць і ўжо 14 кастрычніка атрымаў статус залатога[11], а 4 лістапада — плацінавага дыска[12]. Пазней, у 2011 годзе твор быў перавыдадзены на CD і вініле лэйблам «Sony Poland»[13][14]. Агульная колькасць прададзеных копій твору перавысіла 180 тысяч[15]. Перайсці да раздзела «Выпуск альбома»

Музычныя кампазіцыі з «Рэквіема па маім сябру» неаднаразова выкарыстоўваліся ў якасці саўндтрэка ў кіно. Сярод найбольш вядомых выкарыстанняў: «Дрэва жыцця» Тэрэнса Маліка, «Вялікая прыгажосць» Паала Сарэнціна, тэлесерыял «Карона». Перайсці да раздзела «Выкарыстанне музыкі»

Спіс кампазіцый

[правіць | правіць зыходнік]

«Рэквіем па маім сябру» складаецца з 18 музычных кампазіцый, выстраеных у своеасаблівую структуру. На першым структурным узроўні твор разбіты на дзве часткі — «Рэквіем» і «Жыццё» — па 9 кампазіцый у кожнай частцы[8]. Другая частка ў сваю чаргу разбіта яшчэ на чатыры падчасткі — «Пачатак», «Лёс», «Апакаліпсіс» і «Пастскрыптум». Адна з музычных кампазіцый — «Lacrimosa» — паўтараецца ў творы двойчы ў розных варыяцыях. Яна з’яўляецца перадапошняй музычнай тэмай у кожнай з двух частак «Рэквіема па маім сябру» і служыць аб’яднаўчым і кульмінацыйным элементам твора.

Частка 1. Рэквіем

[правіць | правіць зыходнік]
Назва Працягласць
1. «Officium» 03:46
2. «Kyrie Eleison» 06:12
3. «Dies Irae» 04:51
4. «Offertorium» 03:19
5. «Sanctus» 02:51
6. «Agnus Dei» 01:49
7. «Lux Aeterna» 01:56
8. «Lacrimosa» 03:24
9. «Epitaphium» 03:03

Частка 2. Жыццё

[правіць | правіць зыходнік]
The Beginning
НазваПа-беларуску Працягласць
10. «Meeting» (польск.: Spotkanie)па-беларуску: «Сустрэча» 05:18
11. «Discovering the World» (польск.: Odkrywanie świata)па-беларуску: «Адкрыццё свету» 02:50
12. «Love» (польск.: Miłość)па-беларуску: «Любоў» 02:24
Destiny
НазваПа-беларуску Працягласць
13. «Kai Kairos» (польск.: Jest Czas)па-беларуску: «Ёсць час» 09:43
Apocalypse
НазваПа-беларуску Працягласць
14. «Ascende Huc» (польск.: Wstąp tutaj)па-беларуску: «Узыдзі сюды» 02:18
15. «Veni Et Vidi» (польск.: Przyszedłem i ujrzałem)па-беларуску: «Прыйшоў і ўбачыў» 02:45
16. «Qui Erat Et Qui Est» (польск.: Który był, który jest)па-беларуску: «Які быў і які ёсць» 04:26
17. «Lacrimosa – Day Of Tears» (польск.: Lacrimosa — Czas Płaczu)па-беларуску: «Lacrimosa — Дзень плачу» 04:03
Postscriptum
НазваПа-беларуску Працягласць
18. «Prayer» (польск.: Modlitwa)па-беларуску: «Малітва» 03:16
Выканаўца Роля ў выкананні
Частка 1. Рэквіем
Эльжбета Таварніцка сапрана
Дарыюш Парадоўскі[pl] контртэнар I
Пётр Лыкоўскі контртэнар II
Пётр Кусевіч[pl] тэнар
Гжэгаж Зыховіч бас
Марыюш Колух дадатковы тэнар
Марэк Мось[pl] першая скрыпка
Аркадыюш Кубіца другая скрыпка
Лукаш Сырніцкі альт
Пётр Яносік віяланчэль
Багуслаў Пстрась кантрабас
Ян Шыпоўскі арган
Ян Пілх[pl] барабаншчык
Роман Рэваковіч[pl] дырыжор
Выканаўца Роля ў выкананні
Частка 2. Жыццё
Яцак Каспшык[pl] дырыжор
Sinfonia Varsovia[pl] аркестр
Варшаўскі камерны хор
пад кіраўніцтвам Рышарда Зімака
хор
Эльжбета Таварніцка сапрана
Дарота Слензак[pl] голас сола
Пётр Лыкоўскі контртэнар
Яцак Асташэўскі флейта
Лешак Можджар фартэпіяна
Ежы Глуўчэўскі альт-саксафон








Перадгісторыя і стварэнне твора

[правіць | правіць зыходнік]
Рэжысёр Кшыштаф Кеслёўскі (злева), сцэнарыст Кшыштаф Пясевіч (пасярэдзіне), кампазітар Збігнеў Прайснер (справа).

У пачатку 1980-х гадоў Прайснер пазнаёміўся з кінарэжысёрам Кшыштафам Кеслёўскім. Гэтае знаёмства значна паўплывала на далейшы лёс кампазітара, які з тых пор пісаў музыку да кожнага фільма рэжысёра. Шчыльнае супрацоўніцтва Кеслёўскага і Прайснера, а таксама сцэнарыста Кшыштафа Пясевіча аказалася надзвычай плённым: у перыяд з 1985 па 1994 год на экраны выйшла 17 фільмаў, над кожным з якіх яны працавалі сумесна[16]. У маі 1994 года, пасля прэм’еры карціны «Тры колеры: Чырвоны», Кеслёўскі заявіў, што заканчвае сваю кар’еру ў кіно.

Тым не менш, у рэжысёра і яго калег існавала шмат іншых нерэалізаваных ідэй. Адной з іх было стварэнне нечага накшталт тэатралізаванага канцэрта. Музыку мусіў напісаць Прайснер, за сцэнарый павінен быў адказваць Пясевіч, Кеслёўскі збіраўся заняцца рэжысурай праекта. Пазней, у інтэрв’ю рэжысёру Эдаарда Понці[en], Прайснер так апісваў іх задуму:

" Калі Кеслёўскі быў яшчэ жывы, мы мелі ідэю зрабіць мноства канцэртаў, ведаеце, нешта асаблівае, на падабенства містэрыі, нешта паміж класічнай музыкай, операй і рок-канцэртам. Яго ідэя заключалася ў тым, каб крыху відазмяніць класічны канцэрт у філарманічным тэатры: даць больш прасторы, больш тэатральнасці, можа, больш жыцця, чым у звычайным тэатры, чым у оперы. І першы праект планаваўся ў Акропалі — назва канцэрта была «Жыццё»[17]. "

Аднак планы творцаў не здзейсніліся. 13 сакавіка 1996 года пасля сардэчнага прыступу, падчас аперацыі на сэрцы памёр Кшыштаф Кеслёўскі. Акрамя прафесійных адносін, Прайснера і Кеслёўскага звязвала блізкае сяброўства, і смерць апошняга стала для кампазітара моцным ударам. Адразу пасля смерці сябра Прайснер за тры ночы напісаў рэквіем у яго памяць[17]. Гэты рэквіем стаў першай часткай будучага твору. Пазней кампазітар напісаў другую частку — «Жыццё» — трымаючы ў розуме тую ідэю, якую яны задумвалі ўтрох з Пясевічам і Кеслёўскім.

Выбар тэкстаў

[правіць | правіць зыходнік]

Пры напісанні твору Прайснер выкарыстоўваў тэксты на лацінскай, грэчаскай і польскай мовах[5].

Першая частка пабудавана на тэкстах лацінскай памінальнай імшы[en] (лац.: Missa pro defunctis)[18]. Тэксты кампазіцый №2, №5 і №6 адпавядаюць аднайменным часткам звычайнай каталіцкай імшы — «Kyrie Eleison[en]», «Sanctus[en]», «Agnus Dei[en]»; адзінае адрозненне — у тэксце «Agnus Dei» прысутнічаюць змены, характэрныя для памінальнай імшы. Астатнія кампазіцыі з’яўляюцца ўласцівымі менавіта для рэквіемаў. Тэкст кампазіцыі №1 «Officium» узыходзіць да апакрыфічнай 4-й кнігі Ездры і кнігі Псалтыр (4 Езд 2:34—35; Пс 65:1—2). Кампазіцыя №4 адпавядае аферторыю класічнага рэквіема, які звычайна складаецца з дзвюх частак: «Domine Jesu Christe» («Пане Езу Хрыстэ») і «Hostias» («Ахвяра»); у сваім творы Прайснер выкарыстаў тэкст толькі другой часткі. Кампазіцыя №7 тэкстуальна адпавядае «Lux aeterna[nl]» класічнага рэквіема; у творы Прайснера яна выконваецца на польскай мове. Тэксты кампазіцый №3 і №8 узяты з каталіцкай секвенцыі «Dies irae[en]» (каля XIII ст.), якая складаецца з 19 стансаў. Для кампазіцыі «Dies Irae» Прайснер выбраў 8-ю, 12-ю і 1-ю стансы секвенцыі, у кампазіцыі «Lacrimosa» на музыку пакладзены 18-я і 19-я стансы. Завяршальная кампазіцыя «Epitaphium» чыста інструментальная.

У другой частцы на музыку пакладзены тэксты з розных кніг Бібліі. У кампазіцыі «Kai Kairos» гэта ўрывак з кнігі Эклезіяст (Экл 3:1—8); яшчэ ў дзвюх — урыўкі з кнігі Апакаліпсіс: «Ascende Huc» — Ап 4:1, «Veni Et Vidi» — Ап 6:7—8.

Запіс альбома

[правіць | правіць зыходнік]

Запіс альбома адбываўся ў канцы 1997 — пачатку 1998 года[5]. Частка «Рэквіем» запісвалася ў Варшаўскай катэдры і ў Касцёле Эмаўс у Кракаве[pl] ў снежні 1997 года. Запіс часткі «Жыццё» адбываўся ў снежні 1997 года і ў лютым 1998 года ў Касцёле Эмаўс у Кракаве. Акрамя таго, «Жыццё» часткова запісвалася на студыі «Studio S2/S4» у Варшаве.

Сусветная прэм’ера «Рэквіема па маім сябру» адбылася 1 кастрычніка 1998 года ў Вялікім тэатры Варшавы. Твор выконвалі музыканты, задзейнічаныя пры запісе альбома. Іграў аркестр «Sinfonia Varsovia[pl]», дырыжыраваў Яцак Каспшык[pl], спяваў Варшаўскі камерны хор, сярод салістаў былі Эльжбета Таварніцка, Дарыюш Парадоўскі[pl], Пётр Лыкоўскі і іншыя. Для салісткі Дароты Слензак[pl] канцэрт стаў дэбютам на вялікай сцэне[19]. Над пастаноўкай канцэрта працавалі прафесіяналы з розных краін Еўропы: рэжысёрам выступіў італьянец Эдаарда Понці[en] (сын Сафі Ларэн), сцэнаграфіяй займаўся паляк Анджэй Кройц Маеўскі[pl], за гук адказвалі адмыслоўцы з Англіі, за святло — спецыялісты з Нідэрландаў[19]. Эдаарда Понці, які працаваў над стварэннем канцэпцыі сцэнічнай версіі «Рэквіема…», апісаў сваю задуму наступным чынам:

" Рэквіем — гэта цырымонія як для Жывых, так і для Мёртвых. Відовішча мусіла стаць дыялогам між тымі, хто пакінуў гэты свет, і тымі, хто застаўся тут. Я жадаў, каб яно было простым, чалавечым, непасрэдным, натхнёным цэльнасцю і чысцінёю рэквіема. Мне хацелася атмасферы святла і ценю, але таксама мужнасці і надзеі[8]. "

Прэм’ерны канцэрт адбыўся пры падтрымцы польскай кампаніі сотавай сувязі «Plus GSM[pl]»[13][19].

Першым жывым выкананнем «Рэквіема…» за мяжой Польшчы стала брытанская прэм’ера твору, якая адбылася 19 сакавіка 1999 года ў Royal Festival Hall[en] у Лондане[8][13][20]. У выкананні твору прымалі ўдзел Фестывальны хор Солсберы з 40 удзельнікаў, Канцэртны аркестр BBC[en] з 60 выканаўцаў, а таксама салісты, якія ўдзельнічалі ў запісе арыгінальнага альбома — сапрана Эльжбета Таварніцка, мужчынскае сапрана Дарыюш Парадоўскі[pl], контртэнар Пётр Лыкоўскі, тэнар Пётр Кусевіч[pl], бас Гжэгаж Зыховіч, а таксама вакалістка Дарота Слензак[pl][8][9][13]. Аркестр быў узбагачаны венгерскімі цымбаламі, трыма гонгамі і вялікім царкоўным арганам[9]. Сярод інструменталістаў саліравалі саксафаніст Ежы Глуўчэўскі і флейтыст Яцак Асташэўскі[9]. Канцэрт сабраў каля трох тысяч слухачоў[9]. Аглядальнікі з інтэрнэт-рэсурса «Movie Music UK» наступным чынам апісалі свае ўражанні ад канцэрту:

" Сама зала была масіўнай, і акустыка ў ёй сапраўды ўражвала. Музыка Прайснера, якая ўключае ў сябе мноства паўз і працяглых момантаў цішыні — фірменны стыль, які ён выпрацаваў на працягу шматлікіх гадоў, — гучала асабліва ўражліва, з раптоўнымі прыпынкамі, якія прымушаюць ноты затрымлівацца ў паветры, нібыта назаўжды. Яшчэ адным выдатным штрыхом было выкарыстанне рознакаляровага асвятлення падчас канцэрта. Па меры таго, як выступ працягваўся, аркестр пастаянна акунаўся ў адценні цёмна-фіялетавага, акіянічна-сіняга і неверагоднага спалучэння чырвонага і жоўтага, якія нейкім дзіўным чынам, здавалася, выяўлялі некаторыя ўнутраныя сэнсы музыкі і дадавалі аб’ёмнасці ўражанню ў цэлым[9]. "

27 сакавіка 2002 года першая частка асобна была выканана салістамі з Інстытута духоўнай музыкі Ліёна ў Базіліцы Сен-Мартэн[en] у Ліёне[13].

Восенню 2004 года тры выканнанні адбыліся ў Скандынавіі. Аркестр і хор Мальмеўскага ўніверсітэта пад кіраўніцтвам дырыжора Даніэля Хансана[sv] пры ўдзеле салісткі Эліяны Прэторыян прадставілі прэм’еры ў Швецыі і Даніі. 5 лістапада 2004 года «Рэквіем…» быў выкананы ў Царкве святога Паўла ў Мальмведэне; 6 лістапада 2004 года — у Царкве Густава Адольфа[en] ў Хельсінгбаргу; 7 лістапада 2004 года — у Царкве Фрэдэрыка у Капенгагене[13].

23 кастрычніка 2005 года «Рэквіем…» быў прадстаўлены на Кінафестывалі ў Хайфе[en]. Твор выконваўся Хайфскім сімфанічным аркестрам пад кіраўніцтвам дырыжора Оры Лешмана[he][13]. Нідэрландская прэм’ера адбылася 31 кастрычніка 2005 года ў царкве Вестэркерк[en] у Амстэрдаме. Дадатковы канцэрт у Амстэрдаме адбыўся на наступны дзень, 1 лістапада 2005 года, у канцэртнай зале Кансертгебау. Абодва амстэрдамскія канцэрты былі выкананы польскім філарманічным аркестрам «Sinfonia Baltica[pl]» са Слупску і камерным ансамблем «Camerata Silesia[pl]» з Катавіц пад кіраўніцтвам дырыжора Багдана Ярмаловіча. У канцэртах узялі ўдзел польскія салісты з арыгінальнага альбома[13].

28 лістапада 2021 года «Рэквіем…» быў прадстаўлены на закрыцці 24-га Міжнароднага фестывалю сучаснага мастацтва ў Леон-дэ-лос-Альдама, Мексіка. Сярод выканаўцаў, якія ўзялі ўдзел у канцэрце, былі сапрана Эдыта Кшэмень[pl] і скрыпач Збігнеў Палета[pl][21][22].

Выпуск альбома

[правіць | правіць зыходнік]

У выглядзе альбома «Рэквіем па маім сябру» быў выпушчаны ў кастрычніку 1998 года лэйблам «Erato Disques[en]» («Warner Classics»)[7][10]. Адметна, што творам польскага кампазітара, перш за ўсё вядомага музыкай для кіно, зацікавіўся лэйбл, які спецыялізуецца на класіцы. Крысціян Холвіг, прадстаўнік «Erato Disques», адзначыў: «Мы ўзяліся супрацоўнічаць з ім, бо лічым, што праца Прайснера закранае класічную сферу больш, чым праца любога іншага кінакампазітара»[8].

Адразу пасля рэлізу альбом атрымаў у Польшчы высокую папулярнасць і ўжо 14 кастрычніка «Саюз вытворцаў аўдыя-відэа[pl]» прысудзіў альбому статус залатога дыска[11], а 4 лістапада — плацінавага дыска[12]. 4 красавіка 2011 года альбом быў перавыдадзены на CD і вініле лэйблам «Sony Music Poland»[13][14][23]. У першы тыдзень пасля выпуску перавыданне альбома заняло ў Польшчы 36 месца па продажы[24]. Агулам колькасць прададзеных копій твору перавысіла 180 тысяч[15].

На сайце часопіса «BBC Music Magazine[en]» Нікалас Уільямс дае станоўчую ацэнку твору, сцвярджаючы яго перавагу над іншымі сучаснымі рэквіемамі[25]. У аглядзе для сайта «Gramophone» «Рэквіем па маім сябру» названы «бескампраміснай і ў той жа час даступнай працай»[18]. Аглядальнік з «El País[en]» адзначае, што «першы некінематаграфічны твор Прайснера атрымаўся змрочным і глыбока меланхалічным, але ў другой яго частцы пад назвай „Жыццё“ нясмела ўсплывае прымірэнне з жорсткім светам»[26]. Інтэрнэт-рэсурс «Сlassic FM» акцэнтуе ўвагу на нетыповым наборы інструментаў, якія выкарыстоўвае ў сваім творы Прайснер. Тым не менш, гэта ставіцца твору ў заслугу: «Выбар інструментаў Прайснерам, безумоўна, дзіўны. Побач з аркестрам з шасцідзесяці музыкантаў ёсць саксафон, арган і пару контртэнараў, але эфект такі, што прабірае да мурашак»[27]. Хвалебных водгукаў удастоілася салістка Эльжбета Таварніцка[3].

Ацэньваючы твор у цэлым, многія крытыкі засяроджваюць увагу на перавагах адной часткі над іншай. Так, рэцэнзент сайта «Gramophone» сярод двух частак твору аддае перавагу першай, сцвярджаючы, што ў ёй «адносна абмежаваныя рэсурсы выкарыстоўваюцца вельмі эфектна». Другую частку аглядальнік ацэньвае ніжэй, бо ў ёй менш цэльнасці і самабытнага музычнага матэрыялу. Паводле яго меркавання, падобная да сімфанічнай кінамузыкі, гэтая частка магла б добра працаваць у кантэксце, але не ўспрымаецца як канцэртная[18]. У рэцэнзіі на сайце «Filmtracks[en]» перавага наадварот аддаецца другой частцы. Аглядальнік сцвярджае, што эмацыйнае ўздзеянне часткі «Рэквіем» не так ярка выражана, як у частцы «Жыццё». Ён адзначае, што «ад вельмі доўгіх паслядоўнасцяў амаль поўнай цішыні і ўрачыстага сольнага аргана можа быць складана атрымоўваць задавальненне, калі гэта не жывое выкананне»[3].

У аглядзе для газеты «The Times» выказвалася сумненне наконт вялікай колькасці малых тэрцый[en], якія яднаюць дзве часткі твора[8]. Тэс Джэймс, аглядальніца з Таварыства тэорыі музыкі[en], адзначыла шэраг больш спецыфічных асаблівасцяў, сярод якіх сола на альт-саксафоне на мяжы двух частак[8].

Шырокае прызнанне атрымаў вакал Эльжбеты Таварніцкай. Па меркаванні крытыкаў, яе выкананне кампазіцыі «Lacrimosa» у абедзвюх частках твора сведчыць пра вакальны дыяпазон у сем або нават васем актаў[8].

Альбом атрымаў станоўчыя рэйтынгі на шэрагу музычных інтэрнэт-рэсурсаў: «Best Ever Albums» — 78/100[2], «Filmtracks[en]» — 3/5[3], «Rate Your Music[en]» — 3,79/5[5], «SensCritique[fr]» — 8,4/10[6].

Музычныя асаблівасці

[правіць | правіць зыходнік]

Першая частка («Рэквіем») напісана для малога мужчынскага хора, аргана, струннага квінтэта і ўдарных[8][18]. Яна вызначаецца характэрнымі для Прайснера асаблівасцямі: доўгімі рэверберацыямі і экспрэсіўным вібрата[8]. Як у першай, так і ў другой частцы дамініруючую ролю адыгрывае сольная партыя сапрана, выкананая польскай вакалісткай Эльжбетай Таварніцкай. У другой частцы («Жыццё») твор узбагачаецца поўным хорам і аркестрам з 60 выканаўцаў, у які таксама ўваходзяць саксафон і блок-флейта[8].

Выкарыстанне музыкі

[правіць | правіць зыходнік]

Уключэнні ў альбомы Прайснера

[правіць | правіць зыходнік]

Асобныя кампазіцыі «Рэквіема…» сталі неад’емнай часткай канцэртных праграм Прайснера, а таксама ўваходзілі ў канцэртныя і кампіляцыйныя альбомы кампазітара.

Год Альбом Кампазіцыі Сп.
2003 «Kieślowski» «Lacrimosa — Day Of Tears» [28]
2010 «Preisner’s Voices» «Offertorium», «Sanctus», «Agnus Dei», «Lux Aeterna», «Lacrimosa», «Kai Kairos», «Lacrimosa - Day Of Tears» [29]
2014 «The Four Colors of Łódź» «Discovering The World», «Lacrimosa» [30]

Уключэнні ў іншыя альбомы

[правіць | правіць зыходнік]

Пачынаючы з самога году выпуску альбома, асобныя яго трэкі перыядычна траплялі ў разнастайныя альбомы-кампіляцыі. Акрамя таго, бывалі выпадкі, калі кампазіцыі «Рэквіема…» выконваліся і запісваліся нанава адмыслова для пэўнага альбома. Так, у 2000 годзе карэйская оперная спявачка Сумі Ё[en] выканала кампазіцыю «Lacrimosa» для свайго сольнага альбома «Prayers»[27][31].

Год Альбом Кампазіцыі Сп.
1998 Various — «Classic CD — Issue 105 — Music From The Heavens» «Lacrimosa» [32]
1999 Various — «High Fidelity Reference — CD No. 39» «Lacrimosa, Days of Tears (I)», «Love», «Veni Et Vidi», «Discovering The World», «Lacrimosa, Days Of Tears (II)» [33]
2000 Various — «Aangenaam Klassiek, Editie 2000» «Meeting» [34]
2000 Sumi Jo[en] — «Prayers» «Lacrimosa» [31]
2004 Various — «Classic FM Hall of Fame — The Great Composers» «Lacrimosa» [35]
2005 Various — «Choral Expressions: A music sampler from G.Schirmer/AMP & the Music Sales Group» Part Two: Life [excerpt] [36]
2012 Kreng[en] — «Secret Thirteen Mix 038» «The Beginning» [37]
2012 Hanan Townshend[en] — «Various» «Lacrimosa» [38]
2014 Henry Saiz[en] — «El Laberinto De Henry Saiz. Cap.9 “La Muerte”» «Meeting» [39]
2015 Antonymes — «The Space Between Seconds» «Kyrie Eleison» [40]
Various — «Voices» «Veni Et Vidi», «Lacrimosa» [41]

Выкарыстанне ў кіно

[правіць | правіць зыходнік]

Музычныя кампазіцыі з «Рэквіема па маім сябру» неаднаразова выкарыстоўваліся ў якасці саўндтрэка ў кіно. У 2011 годзе адна з найбольш вядомых мелодый «Рэквіема…» — «Lacrimosa» — была выкарыстана ў фільме Тэрэнса Маліка «Дрэва жыцця». Фільм удастоіўся Залатой пальмавай галіны Канскага кінафестывалю і набыў шырокую вядомасць. Двума гадамі пазней, у 2013 годзе Паала Сарэнціна выкарыстаў кампазіцыю «Dies Irae» у сваім фільме «Вялікая прыгажосць». Наконт гэтых двух кінастужак Прайснер адзначыў: «Я бачыў гэтыя фільмы і задаволены тым, як рэжысёры выкарысталі маю музыку. Найбольш захапляе тое, што зрабіў Тэрэнс Малік у „Дрэве жыцця“ — „Lacrimosa“ гучыць так, быццам была адмыслова напісана для гэтага фільма»[42].

У верасні 2011 года ў онлайн-часопісе «Guernica[en]» быў апублікаваны артыкул, дзе аглядалася музычнае суправаджэнне фільма «Дрэва жыцця». Аўтар артыкула адзначыў, што пры ўсёй шырыні ахопу заходнееўрапейскай музыкі ў карціне, вядучым музычным творам фільма з’яўляецца «Lacrimosa» Прайснера[43].

Год Фільм Арыгінальная назва Рэжысёр Выкарыстаная кампазіцыя Сп.
2004 «Мой мужчына» (кароткаметражны фільм) фр.: Mon homme Стэфані Тчоў-Ката[fr] «Love» [44]
2005 «Дочкі Гары[sv]» шведск.: Harrys döttrar Рычард Хоберт[en] [45]
2009 «Упэўненасць» (дакументальны фільм) англ.: Certainty Давід Хаўка «Prayer» [46]
2011 «Дрэва жыцця» англ.: The Tree of Life Тэрэнс Малік «Lacrimosa 2» [47]
2013 «Вялікая прыгажосць» італ.: La grande bellezza Паала Сарэнціна «Dies Irae» [48]
2017 «Карона» (тэлесерыял) англ.: The Crown Пітэр Морган[en] «Dies Irae» [49]
2018 «Србенка[d]» (дакументальны фільм) харв.: Srbenka Нябойша Сліепчэвіч «Lacrimosa — Day of Tears» [50]
  1. Preisner: Requiem for my friend — Jacek Kaspszyk, Sinfonia Varsovia (англ.). Сайт «AllMusic». Праверана 25 ліпеня 2019.
  2. а б Requiem Dla Mojego Przyjaciela (Album) by Zbigniew Preisner (англ.). Сайт «Best Ever Albums». Праверана 30 лістапада 2021.
  3. а б в г Zbigniew Preisner: Requiem for my Friend (англ.). Сайт «Filmtracks.com[en]» (11 сакавіка 1999). Праверана 15 лютага 2020.
  4. // Machina[en]. — Listopad 1998. — № 11 (32). — P. 105.
  5. а б в г Requiem dla mojego przyjaciela (англ.). Сайт «Rate Your Music[en]». Праверана 1 снежня 2021.
  6. а б Requiem Dla Mojego Przyjaciela (фр.). Сайт «SensCritique[fr]». Праверана 30 лістапада 2021.
  7. а б в Biography (англ.). Сайт Збігнева Прайснера. Праверана 1 снежня 2021.
  8. а б в г д е ё ж з і к л Tess James. Review of Zbigniew Preisner, Requiem for my Friend(англ.) // Society for Music Theory[en]. Music Theory Online. — September 1999. — Vol. 5. — № 4.
  9. а б в г д е Jonathan Broxton, James Southall.. Zbigniew Preisner: Requiem For My Friend, 1999 (англ.). Сайт «Movie Music UK». Праверана 6 снежня 2021.
  10. а б Zbigniew Preisner. Сайт «Warner Classics & Erato». Праверана 15 жніўня 2019.
  11. а б Złote płyty CD — Archiwum (польск.). Związek Producentów Audio-Video. Праверана 19 жніўня 2019.
  12. а б Platynowe płyty CD — Archiwum (польск.). Związek Producentów Audio-Video. Праверана 19 жніўня 2019.
  13. а б в г д е ё ж з Albums: Requiem for my friend (англ.). Сайт Збігнева Прайснера. Архівавана з першакрыніцы 17 верасня 2019. Праверана 23 ліпеня 2019.
  14. а б Zbigniew Preisner — Requiem For My Friend (англ.). Сайт «Discogs». Праверана 9 жніўня 2019.
  15. а б Zbigniew Preisner — Short Biography (англ.)(недаступная спасылка). Сайт «Music Sales Classical». Архівавана з першакрыніцы 19 жніўня 2019. Праверана 19 жніўня 2019.
  16. Інтэрв’ю з кампазітарам Збігневам Прайснерам. «Double Life of Veronique», Criterion Collection DVD, 2006. Тэкст паводле: http://cinema-translations.blogspot.com.by/2011/06/zbigniew-preisner-working-with.html Архівавана 11 жніўня 2017.
  17. а б Edoardo Ponti.. Edoardo Ponti's interview with Zbigniew Preisner (англ.). Сайт «Musicolog.com». Праверана 23 ліпеня 2019.
  18. а б в г Preisner Requiem (англ.). Сайт «Gramophone.co.uk». Праверана 1 снежня 2021.
  19. а б в Wiesław Kot.. Kompozytor multimedialny (польск.). Сайт часопіса «Wprost[pl]» (27 верасня 1998). Архівавана з першакрыніцы 7 студзеня 2019. Праверана 23 лютага 2022.
  20. Nick Kimberley.. Film: Requiem for my friend the director (англ.). Сайт газеты «The Independent» (18 сакавіка 1999). Праверана 30 лістапада 2021.
  21. Requiem for My Friend - Concert (англ.). Сайт Збігнева Прайснера. Праверана 30 лістапада 2021.
  22. Zbigniew Preisner en Concierto en León – Requiem para mi amigo – Teatro Manuel Doblado – Domingo 28 de Noviembre – 18:00 hrs. (ісп.). Сайт «LeonGuanajuato.com». Праверана 30 лістапада 2021.
  23. Zbigniew Preisner — Requiem dla mojego przyjaciela (польск.). Oficjalna lista sprzedaży. Праверана 19 жніўня 2019.
  24. Oficjalna lista sprzedaży: sprzedaż w okresie 04.04.2011 — 10.04.2011 (польск.). Oficjalna lista sprzedaży (18 красавіка 2011). Праверана 19 жніўня 2019.
  25. Nicholas Williams.. Preisner: Requiem for my Friend (англ.). Сайт «Сlassical-music.com» (20 студзеня 2012). Праверана 15 лютага 2020.
  26. Fernando Neira.. Réquiem para el amigo Kieslowski (ісп.). Сайт газеты «El País[en]» (7 лістапада 1998). Праверана 30 лістапада 2021.
  27. а б Zbigniew Preisner: Requiem for My Friend (англ.). Сайт «Сlassic FM». Праверана 21 чэрвеня 2020.
  28. Zbigniew Preisner – Kieślowski (англ.). Сайт «Discogs». Праверана 5 снежня 2021.
  29. Zbigniew Preisner – Preisner's Voices (англ.). Сайт «Discogs». Праверана 5 снежня 2021.
  30. Zbigniew Preisner – The Four Colors Of Łódź (англ.). Сайт «Discogs». Праверана 5 снежня 2021.
  31. а б Sumi Jo, James Conlon, Gürzenich-Orchester Kölner Philharmoniker – Prayers (англ.). Сайт «Discogs». Праверана 23 ліпеня 2020.
  32. Various – Classic CD - Issue 105 - Music From The Heavens (англ.). Сайт «Discogs». Праверана 23 ліпеня 2020.
  33. Various – High Fidelity Reference CD No. 39 (англ.). Сайт «Discogs». Праверана 23 ліпеня 2020.
  34. Various – Aangenaam... Klassiek - Editie 2000 (англ.). Сайт «Discogs». Праверана 23 ліпеня 2020.
  35. Various – Classic FM Hall Of Fame - The Great Composers (англ.). Сайт «Discogs». Праверана 23 ліпеня 2020.
  36. Various – Choral Expressions: A Music Sampler from G.Schirmer / AMP & The Music Sales Group (англ.). Сайт «Discogs». Праверана 23 ліпеня 2020.
  37. Kreng – Secret Thirteen Mix 038 (англ.). Сайт «Discogs». Праверана 23 ліпеня 2020.
  38. Hanan Townshend – Various (англ.). Сайт «Discogs». Праверана 10 сакавіка 2022.
  39. Henry Saiz – El Laberinto (Cap.9 "La Muerte") (англ.). Сайт «Discogs». Праверана 23 ліпеня 2020.
  40. Antonymes – The Space Between Seconds (англ.). Сайт «Discogs». Праверана 23 ліпеня 2020.
  41. Various – Voices (англ.). Сайт «Discogs». Праверана 23 ліпеня 2020.
  42. Contemporary Film Music 2017, с. 62.
  43. Sam Kerbel.. The Tree of Lacrimosa (англ.). Сайт «Guernica» (19 верасня 2011). Праверана 21 чэрвеня 2020.
  44. Mon homme (2004) — Soundtracks — IMDb (англ.). Сайт «Internet Movie Database». Праверана 25 ліпеня 2019.
  45. Harrys döttrar (2005) — Soundtracks — IMDb (англ.). Сайт «Internet Movie Database». Праверана 25 ліпеня 2019.
  46. Certainty (2009) — Soundtracks — IMDb (англ.). Сайт «Internet Movie Database». Праверана 25 ліпеня 2019.
  47. The Tree of Life (2011) — Soundtracks — IMDb (англ.). Сайт «Internet Movie Database». Праверана 25 ліпеня 2019.
  48. The Great Beauty (2013) — Soundtracks — IMDb (англ.). Сайт «Internet Movie Database». Праверана 25 ліпеня 2019.
  49. «The Crown» Matrimonium (TV Episode 2017) — Soundtracks — IMDb (англ.). Сайт «Internet Movie Database». Праверана 25 ліпеня 2019.
  50. Srbenka (2018) — Soundtracks — IMDb (англ.). Сайт «Internet Movie Database». Праверана 25 ліпеня 2019.