Мацей Карскі

Мацей Карскі
Мацей Карскі
	польск.: Maciej Karski
Род дзейнасці	святар, вучоны, педагог
Дата нараджэння	24 лютага 1662 ці 1662
Месца нараджэння	Добжынская зямля, Куяўска-Паморскае ваяводства, Польшча;
Дата смерці	10 лютага 1717 ці 1717
Месца смерці	Вільня, Віленскі павет, Віленскае ваяводства, Вялікае Княства Літоўскае, Рэч Паспалітая;
Грамадзянства	Рэч Паспалітая;
Месца працы	Плоцкі езуіцкі калегіум[d]; Варшаўскі езуіцкі калегіум[d]; Полацкі езуіцкі калегіум; Віленская езуіцкая акадэмія; Дом прафесаў;
Альма-матар	Полацкі езуіцкі калегіум; Віленская езуіцкая акадэмія (1686); Варшаўскі езуіцкі калегіум[d];

Дагледжаная версія гэтай старонкі, зацверджаная 21 чэрвеня 2021, была заснавана на гэтай версіі.

Мацей Карскі (польск.: Maciej Karski; 24 лютага 1662, Добжынская зямля Польшча – 10 лютага 1717, Вільня) – дзеяч каталіцкага касцёла і Ордэна езуітаў, вучоны, педагог.

Верагодна, сын Казіміра Карскага і Ганны Радаеўскай^[1]. Уступіў у Таварыства Ісуса 30 жніўня 1680 г. у Вільні. Вывучаў паэтыку і рыторыку ў Полацкім езуіцкім калегіуме, філасофію ў Віленскай акадэміі (1683–1686) і тэалогію і права ў Варшаве (1689–1693)^[2]. Выкладаў рыторыку ў Плоцку (1688–1689, 1693–1694) і Варшаве (1694–1695), філасофію ў Полацку (1696–1699). У Віленскай акадэміі абараніў доктарскую дысертацыю па тэалогіі^[2]. Быў прафесарам кананічнага права і схаластычнай тэалогіі, а таксама прэфектам школ у Варшаве (1700–1708)^[1].

Пад час Вялікай Паўночнай вайны выступаў у падтрымку Станіслава Ляшчынскага, а потым дабіваўся згоды паміж варагуючымі магнацкімі групоўкамі (у тым ліку паміж віленскім біскупам Канстанцінам Казімірам Бжастоўскім і вялікім гетманам літоўскім Людвікам Канстанцінам Пацеем)^[2].

Рэктар Полацкага езуіцкага калегіума (1709–1710) і Віленскай акадэміі (1710–1713). Адрадзіў дзейнасць акадэміі пасля спусташальнай акадэміі 1710 г. і аднавіў яе бібліятэку. Правінцыял Літоўскай правінцыі Таварыства Ісуса (1713–1716), прэпозіт у Доме прафесаў у Вільні (1716 – 1717)^[1].

У час, калі праходзіў курс тэалогіі, па рэкамендацыі выкладчыка права А. Краснадэмбскага яму даручылі падрыхтаваць да друку чацвёртага выдання Статута Вялікага княства Літоўскага (Вільня, 1693). Дзякуючы гэтай працы набыў вядомасць «знаўцы айчынных законаў». Шляхцічы часта выбіралі яго палюбоўным суддзёй, каб не звяртацца да Трыбунала ВКЛ^[1]^[2].

Зноскі

Літаратура

Пазднякоў, В. Карскі Мацей / В. Пазднякоў // Электронная энцыклапедыя «Вялікае княства Літоўскае».
Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564—1995 / оprac. L. Grzebień (польск.) (бел.. — Kraków : Wyd-wo WAM, 1996. — 882 s.
Giżycki, J.M. (руск.) (бел. Materyały do dziejów Akademii Połockiej i szkół odniej zależnych / J.M. Giżycki. — Kraków: Druk. W. Anczyca i spółki, 1905. — 288 s.

[:1-1] а ^б ^в ^г Grzebień, L. (Ed.), Encyklopedia Wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy, 1996.

[:0-2] а ^б ^в ^г Пазднякоў, В. Карскі Мацей / В. Пазднякоў // Электронная энцыклапедыя "Вялікае княства Літоўскае".

[1]

[2]