Селен: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
MerlIwBot (размовы | уклад)
др робат дадаў: gu:સેલિનીયમ
Legobot (размовы | уклад)
др Bot: Migrating 103 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q876 (translate me)
Радок 39: Радок 39:
|WP=
|WP=
}}
}}

[[af:Selenium]]
[[am:ሴሊኒየም]]
[[an:Selenio]]
[[ar:سيلينيوم]]
[[az:Selen]]
[[be-x-old:Сэлен]]
[[bg:Селен]]
[[bn:সেলেনিয়াম]]
[[br:Seleniom]]
[[bs:Selen]]
[[ca:Seleni]]
[[ceb:Selenio]]
[[ckb:سیلینیۆم]]
[[co:Seleniu]]
[[cs:Selen]]
[[cv:Селен]]
[[cy:Seleniwm]]
[[da:Selen]]
[[de:Selen]]
[[dv:ސެލެނިއަމް]]
[[el:Σελήνιο]]
[[en:Selenium]]
[[eo:Seleno]]
[[es:Selenio]]
[[et:Seleen]]
[[eu:Selenio]]
[[fa:سلنیم]]
[[fi:Seleeni]]
[[fo:Selen]]
[[fr:Sélénium]]
[[fur:Seleni]]
[[ga:Seiléiniam]]
[[gl:Selenio]]
[[gu:સેલિનીયમ]]
[[gv:Shellainium]]
[[hak:Sî]]
[[he:סלניום]]
[[hi:सेलेनियम]]
[[hif:Selenium]]
[[hr:Selenij]]
[[ht:Selenyòm]]
[[hu:Szelén]]
[[hy:Սելեն]]
[[ia:Selenium]]
[[id:Selenium]]
[[io:Selenio]]
[[is:Selen]]
[[it:Selenio]]
[[ja:セレン]]
[[jbo:lurcmu]]
[[jv:Selenium]]
[[ka:სელენიუმი]]
[[kk:Селен]]
[[kn:ಸೆಲೆನಿಯಮ್]]
[[ko:셀레늄]]
[[kv:Селен]]
[[la:Selenium]]
[[lb:Selen]]
[[lij:Selenio]]
[[lt:Selenas]]
[[lv:Selēns]]
[[mk:Селен]]
[[ml:സെലീനിയം]]
[[mr:सेलेनियम]]
[[mrj:Селен]]
[[ms:Selenium]]
[[my:ဆီလီနီယမ်]]
[[nds:Selen]]
[[nl:Seleen]]
[[nn:Selen]]
[[no:Selen]]
[[oc:Selèni]]
[[pa:ਸਿਲੀਨੀਅਮ]]
[[pl:Selen]]
[[pnb:سلینیم]]
[[pt:Selênio]]
[[qu:Silinyu]]
[[ro:Seleniu]]
[[ru:Селен]]
[[scn:Sileniu]]
[[sh:Selen]]
[[simple:Selenium]]
[[sk:Selén]]
[[sl:Selen]]
[[sr:Селен]]
[[stq:Selen]]
[[sv:Selen]]
[[sw:Seleni]]
[[ta:செலீனியம்]]
[[te:సెలీనియం]]
[[th:ซีลีเนียม]]
[[tr:Selenyum]]
[[ug:سېلېن]]
[[uk:Селен]]
[[uz:Selen]]
[[vep:Selen]]
[[vi:Selen]]
[[war:Selenyo]]
[[xal:Селен]]
[[yi:סעלעניום]]
[[yo:Selenium]]
[[zh:硒]]
[[zh-yue:硒]]

Версія ад 21:21, 8 сакавіка 2013

Чорная, шэрая і чырвоная мадыфікацыі селену

Селен (лац.: Selenium) Seхімічны элемент VI групы перыядычнай сістэмы; атамны нумар 34; атамная маса 78,96. Адкрыты ў 1817 годзе Ё. Я. Берцэліусам.

Прыродны селен складаецца з 6 стабільных ізатопаў. Асноўны — 80Se (49,82 %). Мае некалькі алатрофных мадыфікацый. Устойлівая крышталічная мадыфікацыя — шэры («металічны») селен. Яго шчыльнасць 4807[1] кг/м³, тэмпература плаўлення 221 °C, тэмпература кіпення 685 °C. На паветры ўстойлівы. З'яўляецца тыповым паўправадніком.

Прыродныя крыніцы

Рассеяны ў прыродзе элемент. У зямной кары ўтрымліваецца каля 6×10-5 % па масе. Пастаянны спадарожнік серы. Не ўтварае ўласных мінералаў, а ўваходзіць у склад сульфідных мінералаў медзі, цынку, свінцу.

Выкарыстанне

Выкарыстоўваецца для вырабу выпрамляльнікаў пераменнага току, вентыльных фотаэлементаў, у якасці люмінафораў у тэлевізійных, аптычных прыладах.

Акісляльнік і каталізатар арганічнага сінтэзу.

Адзін з важнейшых мікраэлементаў для разумовай дзейнасці чалавека.

Зноскі

  1. Болсун А. Н. Краткий словарь физических терминов / Сост. А. И. Болсун. — Мн.: Вышэйшая школа, 1979. — С. 310. — 416 с. — 30 000 экз. (руск.)

Літаратура

  • Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 305. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0238-5 (Т. 14).
  • Болсун А. Н. Краткий словарь физических терминов / Сост. А. И. Болсун. — Мн.: Вышэйшая школа, 1979. — С. 310. — 416 с. — 30 000 экз. (руск.)

Спасылкі