Уладзімір Прэлаг

Уладзімір Прэлаг
Уладзімір Прэлаг
	басн.: Vladimir Prelog
Дата нараджэння	23 ліпеня 1906[…]
Месца нараджэння	Сараева, Austro-Hungarian rule in Bosnia and Herzegovina[d], Аўстра-Венгрыя;
Дата смерці	7 студзеня 1998[…] (91 год)
Месца смерці	Цюрых, Цюрых[d], кантон Цюрых, Швейцарыя;
Месца пахавання	Мірагай[d];
Грамадзянства	Аўстра-Венгрыя; Каралеўства Югаславія; Швейцарыя;
Род дзейнасці	хімік, выкладчык універсітэта, інжынер
Навуковая сфера	арганічная хімія і біяхімія
Месца працы	Faculty of Pharmacy and Biochemistry[d]; Швейцарская вышэйшая тэхнічная школа Цюрыха;
Альма-матар	III Gymnasium Osijek[d]; Чэшскі тэхнічны ўніверсітэт;
Навуковы кіраўнік	Эміль Вотачак[d]
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства; Леапальдзіна; Сербская акадэмія навук і мастацтваў (7 студзеня 1998); Расійская акадэмія навук; Акадэмія навук СССР; Славенская акадэмія навук і мастацтваў; Нацыянальная акадэмія навук ЗША; Папская акадэмія навук; Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук; Французская акадэмія навук; Харвацкая акадэмія навук і мастацтваў;
Узнагароды	August-Wilhelm-von-Hofmann-Denkmünze[d] (1967) прэмія Марселя Бенуа[d] (1964) Прэмія стагоддзя[d] (1949) медаль Дэві[d] (1967) ганаровы доктар Заграбскага ўніверсітэта[d] honorary doctorate of the Weizmann Institute of Science[d] honorary citizen of Sarajevo[d] honorary citizen of Osijek[d] (1994) замежны член Лонданскага каралеўскага таварыства[d] (3 мая 1962) Roger Adams Award in Organic Chemistry[d] (1969) Paracelsus Prize[d] (1976) Robert Robinson Award[d] (1968) ганаровы доктар Універсітэта Парыж IV Сарбона[d] (1963)
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Уладзімір Прэлаг (басн.: Vladimir Prelog; 23 ліпеня 1906, Сараева, Боснія — 7 студзеня 1998, Цюрых) — швейцарскі хімік-арганік.

Біяграфія

Пасля заканчэння хімічнага факультэта Чэшскага тэхнічнага ўніверсітэта ў 1928 годзе (цяпер Вышэйшая школа хімічнай тэхналогіі) працаваў у Празе ў Лабараторыі сінтэзу тонкіх хімічных рэчываў. У 1935 вярнуўся ў Югаславію, дзе выкладаў арганічную хімію ў Заграбскім універсітэце. У 1941 пасля акупацыі Югаславіі фашысцкімі войскамі Прэлаг пераехаў у Швейцарыю. Працаваў у Канфедэратыўнай вышэйшай тэхнічнай школе ў Цюрыху; там у 1957 прыняў ад Л. Ружычка яго Лабараторыю арганічнай хіміі — адзін з буйных цэнтраў вывучэння хіміі прыродных злучэнняў і фізіялагічна актыўных рэчываў.

Асноўныя працы

Уладзіміру Прэлагу належаць працы па стэрэахіміі і распрацоўцы сучасных метадаў даследавання складаных арганічных злучэнняў, у тым ліку шэрагу практычна важных антыбіётыкаў.

Нобелеўская прэмія

Нобелеўская прэмія па хіміі (1975) за даследаванні ў галіне стэрэахіміі арганічных малекул і рэакцый.

Зноскі

↑ ^а ^б Vladimir Prelog // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>
↑ ^а ^б Vladimir Prelog // Brockhaus Enzyklopädie
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>
↑ Прелог Владимир // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ Farmaceutsko-biokemijski fakultet Sveučilište u Zagrebu - 140 godina povijesti Fakulteta Праверана 10 лістапада 2024.
↑ ^а ^б https://www.jutarnji.hr/zivot/jedina-gimnazija-na-svijetu-koja-ima-dva-nobelovca-i-cak-37-akademika-nalazi-se-u-hrvatskoj-6656277 Праверана 1 кастрычніка 2024.
↑ https://www.leopoldina.org/fileadmin/redaktion/Mitglieder/CV_Prelog_Vladimir_D.pdf
↑ www.pas.va
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q106982426"></a>

Спасылкі

Інфармацыя з сайта Нобелеўскага камітэта (англ.)
Профіль Уладзіміра Прэлага на афіцыйным сайце РАН

[_b0a07cdee7a311c5-1] а ^б Vladimir Prelog // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741"></a>

[_be4c848c1caa3e38-2] а ^б Vladimir Prelog // Brockhaus Enzyklopädie
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227"></a>

[_8f54cb8776590e42-3] Прелог Владимир // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[_ae5c0067eb10ff6e-4] Farmaceutsko-biokemijski fakultet Sveučilište u Zagrebu - 140 godina povijesti Fakulteta Праверана 10 лістапада 2024.

[_3a6698806214ee81-5] а ^б https://www.jutarnji.hr/zivot/jedina-gimnazija-na-svijetu-koja-ima-dva-nobelovca-i-cak-37-akademika-nalazi-se-u-hrvatskoj-6656277 Праверана 1 кастрычніка 2024.

[_1a1bf6cb99b1e248-6] ttps://www.leopoldina.org/fileadmin/redaktion/Mitglieder/CV_Prelog_Vladimir_D.pdf

[_ea27f1a1f6476b99-7] www.pas.va
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q106982426"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]