Селен: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

[недагледжаная версія]

← Папярэдняя праўка Наступная праўка →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Версія ад 08:33, 9 ліпеня 2018

Селен (лац.: Selenium) Se — хімічны элемент VI групы перыядычнай сістэмы; атамны нумар 34; атамная маса 78,96. Адкрыты ў 1817 годзе Ё. Я. Берцэліусам.

Прыродны селен складаецца з 6 стабільных ізатопаў. Асноўны — ⁸⁰Se (49,82 %). Мае некалькі алатрофных мадыфікацый. Устойлівая крышталічная мадыфікацыя — шэры («металічны») селен. Яго шчыльнасць 4807^[1] кг/м³, тэмпература плаўлення 221 °C, тэмпература кіпення 685 °C. На паветры ўстойлівы. З’яўляецца тыповым паўправадніком. Злучэнні селену з менш электраадмоўнымі элементамі — селеніды.

Прыродныя крыніцы

Рассеяны ў прыродзе элемент. У зямной кары ўтрымліваецца каля 6×10^-5 % па масе. Пастаянны спадарожнік серы. Не ўтварае ўласных мінералаў, а ўваходзіць у склад сульфідных мінералаў медзі, цынку, свінцу.

Выкарыстанне

Выкарыстоўваецца для вырабу выпрамляльнікаў пераменнага току, вентыльных фотаэлементаў, у якасці люмінафораў у тэлевізійных, аптычных прыладах.

Акісляльнік і каталізатар арганічнага сінтэзу.

Адзін з важнейшых мікраэлементаў для разумовай дзейнасці чалавека.

Зноскі

↑ Болсун А. Н. Краткий словарь физических терминов / Сост. А. И. Болсун. — Мн.: Вышэйшая школа, 1979. — С. 310. — 416 с. — 30 000 экз. (руск.)

Літаратура

Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 305. — 512 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0238-5 (Т. 14).
Болсун А. Н. Краткий словарь физических терминов / Сост. А. И. Болсун. — Мн.: Вышэйшая школа, 1979. — С. 310. — 416 с. — 30 000 экз. (руск.)

Спасылкі

Селен // Вялікая савецкая энцыклапедыя (руск.)
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Селен

[1] Болсун А. Н. Краткий словарь физических терминов / Сост. А. И. Болсун. — Мн.: Вышэйшая школа, 1979. — С. 310. — 416 с. — 30 000 экз. (руск.)

[1]

@@ Радок 1: / Радок 1: @@
 [[File:Selen 1.jpg|thumb|Чорная, шэрая і чырвоная мадыфікацыі селену]]
-'''Селен''' ({{lang-la|Selenium}}) '''Se''' — [[хімічны элемент]] VI групы [[Перыядычная сістэма элементаў|перыядычнай сістэмы]]; [[атамны нумар]] 34; [[атамная маса]] 78,96. Адкрыты ў [[1817]] годзе [[Ёнс Якаб Берцэліус|Ё. Я. Берцэліусам]].
+'''Селен''' ({{lang-la|Selenium}}) '''Se''' — [[хімічны элемент]] VI групы [[Перыядычная сістэма элементаў|перыядычнай сістэмы]]; [[атамны нумар]] 34; [[атамная маса]] 78,96. Адкрыты ў [[1817]] годзе [[Ёнс Якаб Берцэліус|Ё. Я. Берцэліусам]].
-Прыродны селен складаецца з 6 стабільных [[ізатоп]]аў. Асноўны — <sup>80</sup>'''Se''' (49,82 %). Мае некалькі алатрофных мадыфікацый.  Устойлівая крышталічная мадыфікацыя — шэры («металічны») селен. Яго [[шчыльнасць]] 4807<ref>{{кніга|аўтар=Болсун А. Н.|загаловак=Краткий словарь физических терминов|адказны=Сост. А. И. Болсун|месца=Мн.|выдавецтва=Вышэйшая школа|год=1979|старонкі=310|старонак=416|тыраж=30&nbsp;000}}{{ref-ru}}</ref> кг/м³, [[тэмпература плаўлення]] 221 °C, [[тэмпература кіпення]] 685 °C. На паветры ўстойлівы. З'яўляецца тыповым [[паўправаднік]]ом.
+Прыродны селен складаецца з 6 стабільных [[ізатоп]]аў. Асноўны — <sup>80</sup>'''Se''' (49,82 %). Мае некалькі алатрофных мадыфікацый. Устойлівая крышталічная мадыфікацыя — шэры («металічны») селен. Яго [[шчыльнасць]] 4807<ref>{{кніга|аўтар=Болсун А. Н.|загаловак=Краткий словарь физических терминов|адказны=Сост. А. И. Болсун|месца=Мн.|выдавецтва=Вышэйшая школа|год=1979|старонкі=310|старонак=416|тыраж=30&nbsp;000}}{{ref-ru}}</ref> кг/м³, [[тэмпература плаўлення]] 221 °C, [[тэмпература кіпення]] 685 °C. На паветры ўстойлівы. З’яўляецца тыповым [[паўправаднік]]ом. Злучэнні селену з менш электраадмоўнымі элементамі — [[селеніды]].
 == Прыродныя крыніцы ==