Псалтыр: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
афармленне, дапаўненне
Радок 1: Радок 1:
{{Кніга Бібліі
⚫
'''«Псалтыр»''', '''кніга псалмоў''' — адна з біблейскіх кніг [[Стары запавет|Старога запавету]], якая змяшчае 150 розных па зместу і жанру твораў і ўяўляе сабой зборнік рэлігійнай лірыкі. Аўтарства прыпісваецца іудзейскаму цару [[Давыд, цар іудзейскі|Давыду]], які жыў у [[11 ст. да н.э.]] Гэты зборнік рэлігійнай лірыкі ў сваім канчатковым выглядзе быў складзены для патрэб іерусалімскага храмавага культу, відаць, у паслявавілонскую эпоху, г.зн. не раней [[6 ст. да н.э.]] Як калектыўны паэтычны зборнік, які на працягу доўгага бытавання дапаўняўся і рэдагаваўся, Псалтыр параўнаўча позна ўвайшоў у канон іудзейскіх свяшчэнных кніг храмавага песнапення<ref name="СкТв">Скарына Ф. Творы:... С. 127—128.</ref>.
|Назва = Псалтыр
|Арыгінальнае напісанне = תְּהִלִּים‬
|Ілюстрацыя = Францыск Скарына. Цар Давід. Псалтыр. Прага, 1517.jpg
|Памер выявы = 250px
|Подпіс = Гравюра «Цар Давід» на тытульным аркушы кнігі [[Псалтыр (Скарына, 1517)]]
|Тып =
|Раздзел = Гістарычныя кнігі
|Пераклад =
|Мова арыгінала = [[старажытнаяўрэйская]]
|Грэчаскае напісанне = Βίβλος Ψαλμών
|Лацінскае напісанне = Liber Psalmorum
|Легендарны аўтар =
|Фактычны аўтар =
|Легендарны час стварэння =
|Фактычны час стварэння =
|Мясцовасць =
|Жанр =
|Звязаныя персанажы =
|Звязаныя падзеі =
|Звязаныя паняцці =
|Атрыбуты =
|Папярэдняя (Танах) = [[12 меншых прарокаў|Трэй Асар]] ([[Кніга прарока Малахіі|Малахі]])
|Папярэдняя (праваслаўе) = [[Кніга Іова]]
|Папярэдняя (каталіцтва) =
|Папярэдняя (пратэстанцтва) =
|Наступная = [[Кніга Прытчы Саламонавы|Прытчы Саламонавы]]
|Вікісховішча = Psalms
|Вікікрыніца =
}}


⚫
'''«Псалтыр»''', '''кніга псалмоў''' ({{lang-grc|Βίβλος Ψαλμών}}; {{lang-la|Liber Psalmorum}}; {{lang-he|תְּהִלִּים}} '''Тэгілі{{націск}}м''' — ''«Хвалы»'') — адна з біблейскіх кніг [[Стары запавет|Старога запавету]], якая змяшчае 150 розных па зместу і жанру твораў і ўяўляе сабой зборнік рэлігійнай лірыкі. Аўтарства прыпісваецца іўдзейскаму цару [[Давыд, цар іудзейскі|Давыду]], які жыў у [[11 ст. да н.э.]] Гэты зборнік рэлігійнай лірыкі ў сваім канчатковым выглядзе быў складзены для патрэб іерусалімскага храмавага культу, відаць, у паслявавілонскую эпоху, г.зн. не раней [[6 ст. да н.э.]] Як калектыўны паэтычны зборнік, які на працягу доўгага бытавання дапаўняўся і рэдагаваўся, Псалтыр параўнаўча позна ўвайшоў у канон іўдзейскіх свяшчэнных кніг храмавага песнапення<ref name="СкТв">Скарына Ф. Творы:… С. 127—128.</ref>.
⚫
Гэтай паэтычнай кнігай [[псалмы|псалмоў]] адкрываецца трэці раздзел старазапаветнага канона царкоўнай [[Біблія|Бібліі]]. Як кнігу рытуальна-культурнага прызначэння Псалтыр ад іудзеяў запазычылі прыхільнікі хрысціянства і таксама пачалі ўжываць яго на сваіх малітоўных сходах. Ужо з [[3 ст.]] Псалтыр пачаў пашырацца ў перакладзе на грэчаскую мову. У [[9 ст.]] кнігу псалмоў для патрэб славянскіх хрысціян пераклалі з грэчаскай мовы заснавальнікі славянскай пісьменнасці, браты–асветнікі [[Кірыл і Мяфодзій]]. 3 часу прыняцця хрысціянства на [[Русь|Русі]] ў 986/988 годзе Псалтыр стаў тут адной з папулярных кніг Бібліі. Як кніга, якая пастаянна ўжывалася пры богаслужэнні, яна была вядома і ў пашыраным варыянце, дзе тэкст кананічнага Псалтыра падаваўся ў спалучэнні з тэкстам [[Часасловец|«Часаслоўца»]] і меў характар зборніка малітваў і псалмоў, неабходных для пэўнага часу царкоўнага богаслужэння, у якім падаваліся кароткія тлумачэнні на тыя або іншыя яго псалмы. Шырока бытаваў таксама [[Тлумачальны Псалтыр]]. Гэтыя каментарыі да псалмоў, як правіла, належалі такім вядомым аўтарытэтам хрысціянскай царквы, як [[Іаан Златавуст]], [[Амвросій]], [[Аўгусцін]] і інш.<ref name="СкТв"/>

⚫
Гэтай паэтычнай кнігай [[псалмы|псалмоў]] адкрываецца трэці раздзел старазапаветнага канона царкоўнай [[Біблія|Бібліі]]. Як кнігу рытуальна-культурнага прызначэння Псалтыр ад іудзеяў запазычылі прыхільнікі хрысціянства і таксама пачалі ўжываць яго на сваіх малітоўных сходах. Ужо з [[3 ст.]] Псалтыр пачаў пашырацца ў перакладзе на грэчаскую мову. У [[9 ст.]] кнігу псалмоў для патрэб славянскіх хрысціян пераклалі з грэчаскай мовы заснавальнікі славянскай пісьменнасці, браты-асветнікі [[Кірыл і Мяфодзій]]. 3 часу прыняцця хрысціянства на [[Русь|Русі]] ў 986/988 годзе Псалтыр стаў тут адной з папулярных кніг Бібліі. Як кніга, якая пастаянна ўжывалася пры богаслужэнні, яна была вядома і ў пашыраным варыянце, дзе тэкст кананічнага Псалтыра падаваўся ў спалучэнні з тэкстам [[Часасловец|«Часаслоўца»]] і меў характар зборніка малітваў і псалмоў, неабходных для пэўнага часу царкоўнага богаслужэння, у якім падаваліся кароткія тлумачэнні на тыя або іншыя яго псалмы. Шырока бытаваў таксама [[Тлумачальны Псалтыр]]. Гэтыя каментарыі да псалмоў, як правіла, належалі такім вядомым аўтарытэтам хрысціянскай царквы, як [[Іаан Златавуст]], [[Амвросій]], [[Аўгусцін]] і інш.<ref name="СкТв"/>


У эпоху сярэднявечча Псалтыр быў адной з галоўных кніг навучання грамаце. Вывучэнне гэтай кнігі лічылася дастатковым для таго, каб быць падрыхтаваным да выканання царкоўнай службы, бо той, хто ведаў Псалтыр, успрымаўся тады грамадствам як асоба адукаваная, здольная чытаць усялякія іншыя кнігі. Псалтыр у далёкім мінулым служыў не толькі настольнай кнігай кожнага адукаванага чалавека, але нярэдка быў і яго неразлучным спадарожнікам у час розных доўгатэрміновых паездак і падарожжаў. Таму невыпадкова, што [[Ф. Скарына]], улічваючы такую вострую практычную патрэбу ў гэтай кнізе, пачаў сваю друкарскую дзейнасць менавіта з Псалтыра і выдаў яго двойчы: у [[Горад Прага|Празе]] ([[1517]]) і ў [[Горад Вільня|Вільні]] ([[1522]]) у складзе так званай [[Малая падарожная кніжка|«Малой падарожнай кніжкі»]]<ref name="СкТв"/>.
У эпоху сярэднявечча Псалтыр быў адной з галоўных кніг навучання грамаце. Вывучэнне гэтай кнігі лічылася дастатковым для таго, каб быць падрыхтаваным да выканання царкоўнай службы, бо той, хто ведаў Псалтыр, успрымаўся тады грамадствам як асоба адукаваная, здольная чытаць усялякія іншыя кнігі. Псалтыр у далёкім мінулым служыў не толькі настольнай кнігай кожнага адукаванага чалавека, але нярэдка быў і яго неразлучным спадарожнікам у час розных доўгатэрміновых паездак і падарожжаў. Таму невыпадкова, што [[Ф. Скарына]], улічваючы такую вострую практычную патрэбу ў гэтай кнізе, пачаў сваю друкарскую дзейнасць менавіта з Псалтыра і выдаў яго двойчы: у [[Горад Прага|Празе]] ([[1517]]) і ў [[Горад Вільня|Вільні]] ([[1522]]) у складзе так званай [[Малая падарожная кніжка|«Малой падарожнай кніжкі»]]<ref name="СкТв"/>.
Радок 8: Радок 39:


== Гл. таксама ==
== Гл. таксама ==
* [[Псалмы]]
* [[Кафізма]]
* [[Кафізма]]


Радок 16: Радок 48:


== Спасылкі ==
== Спасылкі ==
{{Commons|Category:}}
{{Commons|Category:Psalms}}
* [https://knihi.com/none/Biblija.html#chapter498 Псалтыр] ў перакладзе [[Васіль Сёмуха|Васіля Сёмухі]]

* Псалтыр Давіда ў перакладзе [[Аляксандр Надсан|Аляксандра Надсана]]: [http://casasloviec.co.uk/index.php?newsid=717 Псалмы 1-76], [http://casasloviec.co.uk/index.php?newsid=718 псалмы 77-150]
* [http://casasloviec.co.uk/index.php?newsid=161 Пакутныя Псальмы: 6, 31, 37, 50, 101, 129, 142] (вершаваны пераклад [[Вінцук Адважны|Вінцука Адважнага]])
* [http://casasloviec.co.uk/index.php?newsid=916 Георгі Станкевіч - Псалтыр (Пс. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 11, 22, 50, 62, 83, 136)]
* [https://sites.google.com/site/belpsalom/ Псалцір] у перакладзе [[Міхаіл Астапчык|Міхаіла Астапчыка]]
* Новы Запавет Госпада нашага Ісуса Хрыста і Кніга Псалмоў / пераклад з грэцкага: [[Эрнст Сабіла|Э. К. Сабіла]], С. А. Малахаў. - Мінск : Царква Абуджэнне, 2018. - 528 с. ISBN 978-985-6184-57-7
{{Кнігі Танаха}}
{{Кнігі Старога Запавету}}
{{Кнігі Старога Запавету}}
{{Бібліяінфармацыя}}
{{Бібліяінфармацыя}}
[[Катэгорыя:Кнігі Старога Запавету]]
[[Катэгорыя:Кнігі Старога Запавету]]
[[Катэгорыя:Танах:Пісанні]]
[[Катэгорыя:Псалтыры]]
[[Катэгорыя:Псалтыры]]

Версія ад 15:58, 12 чэрвеня 2021

Псалтыр (תְּהִלִּים‬)

Гравюра «Цар Давід» на тытульным аркушы кнігі Псалтыр (Скарына, 1517)
Раздзел: Гістарычныя кнігі
Мова арыгінала: старажытнаяўрэйская
Папярэдняя (Танах): Трэй Асар (Малахі)
Папярэдняя (праваслаўе): Кніга Іова
Наступная: Прытчы Саламонавы
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

«Псалтыр», кніга псалмоў (стар.-грэч.: Βίβλος Ψαλμών; лац.: Liber Psalmorum; іўр.: תְּהִלִּים Тэгілі́м — «Хвалы») — адна з біблейскіх кніг Старога запавету, якая змяшчае 150 розных па зместу і жанру твораў і ўяўляе сабой зборнік рэлігійнай лірыкі. Аўтарства прыпісваецца іўдзейскаму цару Давыду, які жыў у 11 ст. да н.э. Гэты зборнік рэлігійнай лірыкі ў сваім канчатковым выглядзе быў складзены для патрэб іерусалімскага храмавага культу, відаць, у паслявавілонскую эпоху, г.зн. не раней 6 ст. да н.э. Як калектыўны паэтычны зборнік, які на працягу доўгага бытавання дапаўняўся і рэдагаваўся, Псалтыр параўнаўча позна ўвайшоў у канон іўдзейскіх свяшчэнных кніг храмавага песнапення[1].

Гэтай паэтычнай кнігай псалмоў адкрываецца трэці раздзел старазапаветнага канона царкоўнай Бібліі. Як кнігу рытуальна-культурнага прызначэння Псалтыр ад іудзеяў запазычылі прыхільнікі хрысціянства і таксама пачалі ўжываць яго на сваіх малітоўных сходах. Ужо з 3 ст. Псалтыр пачаў пашырацца ў перакладзе на грэчаскую мову. У 9 ст. кнігу псалмоў для патрэб славянскіх хрысціян пераклалі з грэчаскай мовы заснавальнікі славянскай пісьменнасці, браты-асветнікі Кірыл і Мяфодзій. 3 часу прыняцця хрысціянства на Русі ў 986/988 годзе Псалтыр стаў тут адной з папулярных кніг Бібліі. Як кніга, якая пастаянна ўжывалася пры богаслужэнні, яна была вядома і ў пашыраным варыянце, дзе тэкст кананічнага Псалтыра падаваўся ў спалучэнні з тэкстам «Часаслоўца» і меў характар зборніка малітваў і псалмоў, неабходных для пэўнага часу царкоўнага богаслужэння, у якім падаваліся кароткія тлумачэнні на тыя або іншыя яго псалмы. Шырока бытаваў таксама Тлумачальны Псалтыр. Гэтыя каментарыі да псалмоў, як правіла, належалі такім вядомым аўтарытэтам хрысціянскай царквы, як Іаан Златавуст, Амвросій, Аўгусцін і інш.[1]

У эпоху сярэднявечча Псалтыр быў адной з галоўных кніг навучання грамаце. Вывучэнне гэтай кнігі лічылася дастатковым для таго, каб быць падрыхтаваным да выканання царкоўнай службы, бо той, хто ведаў Псалтыр, успрымаўся тады грамадствам як асоба адукаваная, здольная чытаць усялякія іншыя кнігі. Псалтыр у далёкім мінулым служыў не толькі настольнай кнігай кожнага адукаванага чалавека, але нярэдка быў і яго неразлучным спадарожнікам у час розных доўгатэрміновых паездак і падарожжаў. Таму невыпадкова, што Ф. Скарына, улічваючы такую вострую практычную патрэбу ў гэтай кнізе, пачаў сваю друкарскую дзейнасць менавіта з Псалтыра і выдаў яго двойчы: у Празе (1517) і ў Вільні (1522) у складзе так званай «Малой падарожнай кніжкі»[1].

У Псалтыры веруючыя бачылі магічны сродак лячэння і ачышчэння чалавека, папярэджання розных бед, своеасаблівае «лекарство душевное». Гэтую кнігу нярэдка чыталі над хворым, які пакутаваў ад цяжкіх і працяглых, асабліва псіхічных, хвароб, прычыну якіх вытлумачвалі шкодным уплывам нячыстай сілы. Успрыняцце магічнай сілы ўздзеяння Псалтыра выяўлялася і ў звычаі чытання яго над нябожчыкам. Па Псалтыру на Русі таксама варажылі. Усе гэтыя факты сведчаць аб вялікай папулярнасці Псалтыра ў даўнія часы і важнай яго ролі ў духоўным жыцці сярэдневяковага чалавека[1].

Гл. таксама

Зноскі

  1. ↑ а б в г Скарына Ф. Творы:… С. 127—128.

Літаратура

Спасылкі

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Псалтыр&oldid=3861935"