Вуліца Леніна (Віцебск)
Вуліца Леніна Віцебск | |
---|---|
Агульная інфармацыя | |
Краіна | Беларусь |
Рэгіён | Віцебская вобласць |
Горад | Віцебск |
Назва ў гонар | Уладзімір Ільіч Ленін |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Вуліца Леніна — адна з галоўных магістраляў горада Віцебска. Вуліца размешчана ў Кастрычніцкім і Чыгуначным раёнах. Праходзіць ад Смаленскай плошчы да плошчы Перамогі. Працягласць вуліцы — 2 500 метраў, шырыня — 30—35 м.
Гісторыя
[правіць | правіць зыходнік]Вуліца Леніна фарміравалася ў два этапы. Частка вуліцы ад плошчы Леніна да плошчы Свабоды пачала фарміравацца ў XIV стагоддзі. Адрэзак ад плошчы Свабоды да плошчы Перамогі, меней старажытны, пачаў забудоўвацца ў XIX стагоддзі. У XIX стагоддзі на вуліцы размяшчаліся: гарадская ўправа (у будынку ратушы), паліцэйскае і жандарскае ўпраўленні, бернардзінскі касцёл Св. Антонія Падуанскага, гасцініца Брозі, гарадская дума, капліца, губернская тыпалітографаў, рэдакцыя «Віцебскіх губернскіх ведамасцей», казённая палата, дзіцячы прытулак, жаночая турма, гарадское вучылішча, казармы ленкоранской палка і Пакроўскі сабор.
У пачатку XX стагоддзя частка вуліцы ад цяперашняга праезду Гогаля да плошчы Свабоды называлася Гогалеўскай вуліцай (перш за называлася Вялікі Магілёўскай). Ад плошчы Свабоды да сучаснай плошчы Леніна — Смаленскай вуліцай. 17 чэрвеня 1923 названая ў гонар У. І. Леніна.
Падчас Вялікай Айчыннай вайны вуліца часткова разбурана. Многія захаваліся гістарычныя будынкі былі разбураны разам з касцёлам Св. Антонія пры пашырэнні вуліцы ў канцы 1950-х — пачатку 1970-х. Забудавалі вуліцу 4-5-павярховымі жылымі будынкамі (архітэктары В. Данілаў, А. Данілава, Віновер, Маршалава, Г. Сінельнікава і інш).
Забудова
[правіць | правіць зыходнік]Няцотны бок
[правіць | правіць зыходнік]- 3б — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 212Г000050
- На скрыжаванні вуліц Леніна і Шубіна — комплекс былога трынітарскага кляштара: касцёл (1814—1821), кляштарны корпус (1806) — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 212Г000044
- (вуліца Гогаля, 14) — былы будынак Дзіправадгаса (архітэктары А. Бельскі, В. Данілаў)[1]. Цяпер у ім размяшчаюцца Віцебская рэгіянальная інспекцыя ветэрынарнага нагляду, Камітэт па сельскай гаспадарцы і харчаванні Віцебскага аблвыканкама.
- 33 — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 212Г000050
- 35 — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 212Г000050
- 35а — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 212Г000050
Цотны бок
[правіць | правіць зыходнік]- 8а — Віцебская абласная бібліятэка імя Леніна
- 10 — гарадскі асабняк (пачатак XX стагоддзя) — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 213Г000045
- 12, 14, 16 — будынкі былых казарм Ленкаранскага палка (канец XIX стагоддзя) — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 213Г000046
- 18 — будынак канца XIX — пачатку XX стагоддзя — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 213Г000047
- 20 — будынак канца XIX — пачатку XX стагоддзя — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 213Г000047
- 22/16 — будынак канца XIX — пачатку XX стагоддзя — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 213Г000047
- 24/15 — Будынак былога гарадскога вучылішча (канец XIX стагоддзя) — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 212Г000050
- 32 — Будынак былога акруговага суда (канец XIX стагоддзя; архітэктар А. С. Камінскі ). — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 212Г000050.
- Да 1991 года ў будынку размяшчаўся Віцебскі абласны камітэт КПБ, цяпер Віцебскі мастацкі музей. У прыбудове (арх. А. Бельскі[1]), зробленай з боку набярэжнай Віцьбы, размяшчаецца Віцебскі гарвыканкам.
- 36 — Гарадская ратуша (1775) — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 212Г000051
- 40 — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 212Г000050
- 42 — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 212Г000050
- 68 — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 212Г000050
- 70 — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 212Г000050
- 72 — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 212Г000050
- 74 — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 212Г000050
- 76 — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 212Г000050
- 80/1 — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 212Г000050
- 82 — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 212Г000050
- 84/2 — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 212Г000050
- Помнік У. І. Леніну на пл. Леніна, каля абласной філармоніі (1956) — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 213Ж000052
Транспарт
[правіць | правіць зыходнік]Аўтобусы
[правіць | правіць зыходнік]- 1, 2, 3, 4, 6, 8, 10, 11, 12, 14, 15, 18, 19, 22, 26, 26А, 28, 30, 33, 35, 36, 43
Тралейбусы
[правіць | правіць зыходнік]- 1, 4, 6, 2, 8
Трамвай
[правіць | правіць зыходнік]- Трамвайны рух па вуліцы спынены ў 1982 годзе.
Зноскі
- ↑ а б Архитекторы Советской Белоруссии: Биогр. справочник / Союз архитекторов БССР; Сост. В. И. Аникин и др. — Мн.: Беларусь, 1991. — 262 с. — ISBN 5-338-00611-1. (руск.)
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Витебск: Энциклопедический справочник / Гл. редактор И. П. Шамякин. — Мн.: БелСЭ им. П. Бровки, 1988. — 408 с. — 60 000 экз. — ISBN 5-85700-004-1
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Вуліца Леніна (Віцебск)
- Вуліца Леніна (Віцебск) на сайце «Архіварта»