Перайсці да зместу

Мінская епархія

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Мінская епархія
Кафедральны сабор Сашэсця Святога Духа
Агульныя звесткі
Краіна  Беларусь
Епархіяльны цэнтр Мінск
Заснавана 24 красавіка 1793
Плошча
  • 2 348 км²
Кіраванне
Кіруючы архірэй мітрапаліт Мінскі і Заслаўскі Веніямін (Тупека) (з 25 жніўня 2020)
Кафедральны храм Сабор Сашэсця Святога Духа ў Мінску
Другі кафедральны храм Спаса-Праабражэнскі сабор у Заслаўі
Статыстыка
Благачынняў 10
Прыходаў 94
Храмаў 87
Манастыроў 4
Святароў 276
Сайт pravminsk.by
Карта
Епархія на карце Беларусі
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Мінская епархія — галоўная епархія Беларускай праваслаўнай царквы. Аб’ядноўвае прыходы на тэрыторыі Мінска і Мінскага раёна. Уваходзіць у склад Мінскай мітраполіі.

Утворана пасля другога падзела Рэчы Паспалітай 24 красавіка 1793 года. Першапачаткова дзейнічала на тэрыторыях Мінскага, Ізяслаўскага і Брацлаўскага генерал-губернатарстваў. Пасля трэцяга падзела Рэчы Паспалітай епархія ўключала тэрыторыі Мінскай, Віленскай, Слонімскай (да 1797 года) і Гродзенскай губерняў.

У 1833 годзе ў сувязі з аднаўленнем Полацкай і Віленскай епархіі тэрыторыя Мінскай епархіі паменшана да межаў Мінскай і Гродзенскай губерняў. З 1840 года епархія ахоплівала толькі Мінскую губернію, налічвалася 575 прыходаў. Тады ж у Мінску пачала дзейнічаць пераведзеная са Слуцка духоўная семінарыя.

У 1869 годзе ў епархіі пачалося выданне «Минских епархиальных ведомостей». У 1910 годзе ў складзе епархіі было заснавана Слуцкае вікарыяцтва. Напярэдадні Першай сусветнай вайны ў епархіі было 566 прыходаў, 4 мужчынскія і 2 жаночыя манастыры, 5 духоўных вучылішчаў і семінарыя, дзейнічалі 1230 храмаў (у тым ліку дамовыя цэрквы і капліцы)[1].

Па выніках Рыжскай мірнай дамовы заходняя частка епархіі апынулася ў складзе Польшчы пад юрысдыкцыяй Польскай аўтакефальнай праваслаўнай царквы.

У ліпені 1922 года епархія ўвайшла ў склад абвешчанай Мінскай мітраполіі. Мітрапалітам стаў епіскап Мінскі Мелхіседэк, які такім чынам узначаліў усю праваслаўную царкву ў БССР. У выніку рэпрэсій супраць духавенства ў 2-й палове 1930-х гадоў епархія фактычна спыніла функцыяванне.

Падчас нямецкай акупацыі ў кастрычніку 1941 года дзейнасць епархіі аднавілася ў рамках Беларускай аўтакефальнай праваслаўнай царквы[1].

У 1950-я гады ў сувязі з тым, што епіскапы на іншыя беларускія кафедры не прызначаліся, Мінская епархія ў рангу мітраполіі з’яўлялася адзінай у БССР, падпарадкоўваючыся Маскоўскаму патрыярхату.

З 1989 года епархія адносіцца да Беларускага экзархата Маскоўскага патрыярхата РПЦ. У тым жа годзе аднавілася выданне «Минских епархиальных ведомостей». З 1992 да 2014 года межы епархіі супадалі з межамі Мінскай вобласці. Станам на 2000 год, у яе склад уваходзілі 20 благачынных акруг, 279 прыходаў, 183 храмаў і 10 капліц, 4 манастыры, Мінская духоўная семінарыя, Мінская духоўная акадэмія і Мінскае духоўнае вучылішча[1].

23 кастрычніка 2014 года рашэннем Святога сінода са складу Мінскай епархіі былі вылучаны Барысаўская, Маладзечанская і Слуцкая епархіі. Мінская епархія была абмежавана тэрыторыямі Мінска і Мінскага раёна. Разам з Барысаўскай, Маладзечанскай і Слуцкай епархіямі яна ўвайшла ў склад Мінскай мітраполіі[2].

Навучальныя ўстановы

[правіць | правіць зыходнік]

Духоўнымі навучальнымі ўстановамі епархіі з’яўляюцца:

У склад епархіі ўваходзяць пяць манастыроў:

Тытулы кіруючых архірэяў

[правіць | правіць зыходнік]
  • Мінскі, ізяслаўскі і браслаўскі (1793—1795).
  • Мінскі і літоўскі (1795—1833).
  • Мінскі і гродзенскі (1833—1840).
  • Мінскі і бабруйскі (1840—1878).
  • Мінскі і тураўскі (1878—1922).
  • Мінскі і беларускі (1922—1989).
  • Мінскі і слуцкі (1991—2014)[1].
  • Мінскі і заслаўскі (з 2014)[2].

Благачынныя акругі

[правіць | правіць зыходнік]
Межы Мінскай епархіі ў 1992—2014 гадах

Зноскі

  1. а б в г Рэлігія і царка на Беларусі. Энцыклапедычны даведнік // Мінск, Беларуская энцыклапедыя, 2001. С. 205—206
  2. а б Гісторыя Мінскай епархіі . Афіцыйны партал Беларускай праваслаўнай царквы. Праверана 05.02.2019.
  3. Мінская праваслаўная епархія // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 5: М — Пуд / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1999. — 592 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0141-9.
  4. Мінская епархія (бел.) — Афіцыйны партал Беларускай праваслаўнай царквы
  5. Манастыры Мінскай епархіі Архівавана 2 лютага 2020. (руск.). — Афіцыйны сайт Мінскай епархіі