Сербскахарвацкая мова: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
M.L.Bot (размовы | уклад)
Боты
15 742 праўкі
др →‎Прыклады адрозненняў у лексіцы: выдаленне шаблона:FA, replaced: {{Link FA| → {{subst:Void| using AWB
дрНяма тлумачэння праўкі
Радок 1: Радок 1:
{{Інфармацыя пра мову
{{Інфармацыя пра мову
|колер = індаеўрапейская
|Назва мовы = Сербскахарвацкая
|Назва мовы = Сербскахарвацкая
|Назва мовы ў арыгінале = српскохрватски / hrvatskosrpski
|Назва мовы ў арыгінале = српскохрватски / hrvatskosrpski
Радок 6: Радок 7:
|Рэгіён = Цэнтральная Еўропа, Паўднёвая Еўропа
|Рэгіён = Цэнтральная Еўропа, Паўднёвая Еўропа
|Колькасць носьбітаў = каля 17 мільёнаў
|Колькасць носьбітаў = каля 17 мільёнаў
|катэгорыя = [[Мовы Еўразіі]]
|Класіфікацыя = [[Індаеўрапейскія мовы|Індаеўрапейская]]<br />
|Класіфікацыя = [[Індаеўрапейскія мовы|Індаеўрапейская]]
&nbsp;[[Славянскія мовы|Славянская]]<br />
: [[Славянскія мовы|Славянская]]
&nbsp;&nbsp;[[Паўднёваславянскія мовы|Паўднёваславянскія]]<br />
:: [[Паўднёваславянскія мовы|Паўднёваславянскія]]
&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;'''Сербскахарвацкая'''
::: '''Сербскахарвацкая'''
|Пісьменнасць = [[Лацінскі алфавіт|лацініца]], [[кірыліца]]
|Пісьменнасць = [[Лацінскі алфавіт|лацініца]], [[кірыліца]]
|Афіцыйная мова ў = -
|Афіцыйная мова ў = —
|Рэгулюецца = -
|Рэгулюецца = —
|Код па ISO 639-1 = sh
|Код па ISO 639-1 = sh
|Код па ISO 639-2(B) = scr, scc
|Код па ISO 639-2(B) = scr, scc
|Код па ISO 639-2(T) = -
|Код па ISO 639-2(T) = —
|Код па SIL = -
|Код па SIL = —
}}
}}
[[File:Serbo croatian language2005.png|thumb|300px|right]]
[[File:Serbo croatian language2005.png|thumb|300px|right]]
Радок 22: Радок 24:
'''Сербскахарвацкая''' ці '''харвацкасербская мова''' (таксама '''сербская або харвацкая''', '''харвацкая аб сербская''') (у арыгінале ''srpskohrvatski''/''cрпскохрватски'', ''hrvatskosrpski'', ''hrvatski ili srpski'', ''srpski ili hrvatski'') — існаваўшы раней тэрмін для абагульнення пад адной назвай сукупнасці дыялектаў, якія ўжываюцца ў [[Сербія|Сербіі]], [[Чарнагорыя|Чарнагорыі]], [[Боснія і Герцагавіна|Босніі і Герцагавіне]] і [[Харватыя|Харватыі]] — сучасныя [[сербская мова|сербская]], [[харвацкая мова|харвацкая]], [[баснійская мова|баснійская]] і [[чарнагорская мова|чарнагорская мовы]]. Афіцыйная мова [[Югаславія|Югаславіі]] (разам са [[славенская мова|славенскай]], пазней і [[македонская мова|македонскай]]) з [[1918]] да [[1991]] года.
'''Сербскахарвацкая''' ці '''харвацкасербская мова''' (таксама '''сербская або харвацкая''', '''харвацкая аб сербская''') (у арыгінале ''srpskohrvatski''/''cрпскохрватски'', ''hrvatskosrpski'', ''hrvatski ili srpski'', ''srpski ili hrvatski'') — існаваўшы раней тэрмін для абагульнення пад адной назвай сукупнасці дыялектаў, якія ўжываюцца ў [[Сербія|Сербіі]], [[Чарнагорыя|Чарнагорыі]], [[Боснія і Герцагавіна|Босніі і Герцагавіне]] і [[Харватыя|Харватыі]] — сучасныя [[сербская мова|сербская]], [[харвацкая мова|харвацкая]], [[баснійская мова|баснійская]] і [[чарнагорская мова|чарнагорская мовы]]. Афіцыйная мова [[Югаславія|Югаславіі]] (разам са [[славенская мова|славенскай]], пазней і [[македонская мова|македонскай]]) з [[1918]] да [[1991]] года.


Літаратурны стандарт базіраваўся на [[штокаўскі дыялект|штокаўскім дыялекце]] і дапускаў [[экаўскі дыялект|экаўскі]] і [[іекаўскі дыялект|іекаўскі]] варыянты (неафіцыйна яны лічыліся «ўсходнім» (сербскім) і «заходнім» (харвацкім) варыянтамі літаратурнай мовы). Да таго ж, фармальна дыялектамі сербскахарвацкай лічыліся [[кайкаўскі дыялект|кайкаўскі]] і [[чакаўскі дыялект]]ы, але яны не былі ў афіцыйным ужытку.
Літаратурны стандарт засноўваўся на [[штокаўскі дыялект|штокаўскім дыялекце]] і дапускаў [[экаўскі дыялект|экаўскі]] і [[іекаўскі дыялект|іекаўскі]] варыянты (неафіцыйна яны лічыліся «ўсходнім» (сербскім) і «заходнім» (харвацкім) варыянтамі літаратурнай мовы). Да таго ж, фармальна дыялектамі сербскахарвацкай лічыліся [[кайкаўскі дыялект|кайкаўскі]] і [[чакаўскі дыялект]]ы, але яны не былі ў афіцыйным ужытку.


Упершыню тэрмін «сербскахарвацкая мова» быў выкарыстаны [[Славенія|славенскім]] філолагам [[Ярней Копітар|Ярнеем Копітарам]] у ліставанні ў [[1836]] годзе, хоць нельга выключыць, што Копітар пазнаёміўся з гэтым тэрмінам, чытаючы рукапіс працы [[Славакія|славацкага]] філолага [[Павел Іозеф Шафарык|Шафарыка]] «''Slovanské starožitnosti''» («''Славянскія старажытнасці''»), якая была надрукаваная ў [[1837]] годзе.
Упершыню тэрмін «сербскахарвацкая мова» быў выкарыстаны [[Славенія|славенскім]] філолагам [[Ярней Копітар|Ярнеем Копітарам]] у перапісцы ў [[1836]] годзе, хоць нельга выключыць, што Копітар пазнаёміўся з гэтым тэрмінам, чытаючы рукапіс працы [[Славакія|славацкага]] філолага [[Павел Іозеф Шафарык|Шафарыка]] «''Slovanské starožitnosti''» («''Славянскія старажытнасці''»), якая была надрукаваная ў [[1837]] годзе.


З распадам Югаславіі афіцыйнымі мовамі новаствораных дзяржаў сталіся [[сербская мова|сербская]], [[харвацкая мова|харвацкая]], [[баснійская мова|баснійская]], [[чарнагорская мова|чарнагорская]] мовы. Тэрмін «сербскахарвацкая мова» пачаў знікаць з ужытку, спачатку з афіцыйных дакументаў, пасля паступова і з лінгвістычнай літаратуры. Сёння найменне «сербскахарвацкая мова» з'яўляецца дыскусійным гістарычна-палітычным пытаннем. Шматлікія носьбіты лічаць тэрмін «сербскахарвацкая» палітычна некарэктным і нават абразлівым. Іншыя працягваюць ужываць гэты тэрмін.
З распадам Югаславіі афіцыйнымі мовамі новаствораных дзяржаў сталі [[сербская мова|сербская]], [[харвацкая мова|харвацкая]], [[баснійская мова|баснійская]], [[чарнагорская мова|чарнагорская]] мовы. Тэрмін «сербскахарвацкая мова» пачаў знікаць з ужытку, спачатку з афіцыйных дакументаў, пасля паступова і з лінгвістычнай літаратуры. Сёння найменне «сербскахарвацкая мова» з'яўляецца дыскусійным гістарычна-палітычным пытаннем. Многія носьбіты лічаць тэрмін «сербскахарвацкая» палітычна некарэктным і нават абразлівым. Іншыя працягваюць ужываць гэты тэрмін.


Сярод лінгвістаў няма адзінага погляду на лёс тэрміну. Ён усё яшчэ выкарыстоўваецца, дзякуючы лаканічнасці пры абазначэнні сукупнасці некалькі моў. Альтэрнатыўная назва ''баснійская/харвацкая/сербская мова'' (БХС) з'явілася ў афіцыйным ужытку ў замежжы. У рэгіянальнай лінгвістыцы існуе таксама тэрмін «цэнтральная паўднёваславянская дыясістэма».
Сярод лінгвістаў няма адзінага погляду на лёс тэрміна. Ён усё яшчэ выкарыстоўваецца, дзякуючы лаканічнасці пры абазначэнні сукупнасці некалькі моў. Альтэрнатыўная назва ''баснійская/харвацкая/сербская мова'' (БХС) з'явілася ў афіцыйным ужытку ў замежжы. У рэгіянальнай лінгвістыцы існуе таксама тэрмін «цэнтральная паўднёваславянская дыясістэма».


Узаемна зразумелыя формы сербскахарвацкай мовы працягваюць выкарыстоўвацца пад рознымі назвамі ў Сербіі, Чарнагорыі, Харватыі і Босніі і Герцагавіне.
Узаемна зразумелыя формы сербскахарвацкай мовы працягваюць выкарыстоўвацца пад рознымі назвамі ў Сербіі, Чарнагорыі, Харватыі і Босніі і Герцагавіне.
Радок 115: Радок 117:
|}
|}


{{Interwiki|sh|cэрбскахарвацкай|}}
{{Interwiki|sh|cербскахарвацкай|}}


{{Славянскія мовы}}
{{Славянскія мовы}}
{{Накід}}
{{lang-stub}}


[[Катэгорыя:Паўднёваславянскія мовы]]
[[Катэгорыя:Паўднёваславянскія мовы]]

Версія ад 01:45, 31 сакавіка 2015

Сербскахарвацкая
Саманазва

српскохрватски / hrvatskosrpski

hrvatski ili srpski / српски или хрватски
Краіны Сербіі, Босніі і Герцагавіне, Чарнагорыі, Харватыі (пад рознымі назвамі) і іншых краінах
Рэгіёны Цэнтральная Еўропа, Паўднёвая Еўропа
Афіцыйны статус —
Арганізацыя, якая рэгулюе —
Агульная колькасць носьбітаў каля 17 мільёнаў
Класіфікацыя
Катэгорыя Мовы Еўразіі

Індаеўрапейская

Славянская
Паўднёваславянскія
Сербскахарвацкая
Пісьменнасць лацініца, кірыліца
Моўныя коды
ISO 639-1 sh
ISO 639-2 —
ISO 639-3 hbs
WALS scr
Ethnologue hbs
Linguasphere 53-AAA-g
ABS ASCL 3507
IETF sh
Glottolog sout1528
Вікіпедыя на гэтай мове
Этнапалітычныя варыянты сербскахарвацкай мовы або сербскахарвацкай дыясістэмы (на 2006 год)

Сербскахарвацкая ці харвацкасербская мова (таксама сербская або харвацкая, харвацкая аб сербская) (у арыгінале srpskohrvatski/cрпскохрватски, hrvatskosrpski, hrvatski ili srpski, srpski ili hrvatski) — існаваўшы раней тэрмін для абагульнення пад адной назвай сукупнасці дыялектаў, якія ўжываюцца ў Сербіі, Чарнагорыі, Босніі і Герцагавіне і Харватыі — сучасныя сербская, харвацкая, баснійская і чарнагорская мовы. Афіцыйная мова Югаславіі (разам са славенскай, пазней і македонскай) з 1918 да 1991 года.

Літаратурны стандарт засноўваўся на штокаўскім дыялекце і дапускаў экаўскі і іекаўскі варыянты (неафіцыйна яны лічыліся «ўсходнім» (сербскім) і «заходнім» (харвацкім) варыянтамі літаратурнай мовы). Да таго ж, фармальна дыялектамі сербскахарвацкай лічыліся кайкаўскі і чакаўскі дыялекты, але яны не былі ў афіцыйным ужытку.

Упершыню тэрмін «сербскахарвацкая мова» быў выкарыстаны славенскім філолагам Ярнеем Копітарам у перапісцы ў 1836 годзе, хоць нельга выключыць, што Копітар пазнаёміўся з гэтым тэрмінам, чытаючы рукапіс працы славацкага філолага Шафарыка «Slovanské starožitnosti» («Славянскія старажытнасці»), якая была надрукаваная ў 1837 годзе.

З распадам Югаславіі афіцыйнымі мовамі новаствораных дзяржаў сталі сербская, харвацкая, баснійская, чарнагорская мовы. Тэрмін «сербскахарвацкая мова» пачаў знікаць з ужытку, спачатку з афіцыйных дакументаў, пасля паступова і з лінгвістычнай літаратуры. Сёння найменне «сербскахарвацкая мова» з'яўляецца дыскусійным гістарычна-палітычным пытаннем. Многія носьбіты лічаць тэрмін «сербскахарвацкая» палітычна некарэктным і нават абразлівым. Іншыя працягваюць ужываць гэты тэрмін.

Сярод лінгвістаў няма адзінага погляду на лёс тэрміна. Ён усё яшчэ выкарыстоўваецца, дзякуючы лаканічнасці пры абазначэнні сукупнасці некалькі моў. Альтэрнатыўная назва баснійская/харвацкая/сербская мова (БХС) з'явілася ў афіцыйным ужытку ў замежжы. У рэгіянальнай лінгвістыцы існуе таксама тэрмін «цэнтральная паўднёваславянская дыясістэма».

Узаемна зразумелыя формы сербскахарвацкай мовы працягваюць выкарыстоўвацца пад рознымі назвамі ў Сербіі, Чарнагорыі, Харватыі і Босніі і Герцагавіне.

Прыклады адрозненняў у лексіцы

Беларуская мова Харвацкая мова Сербская мова
Параўнаць Usporedba Поређење (Poređenje)
Еўропа Europa Европа (Evropa)
Нідэрланды Nizozemska Холандија (Holandija)
Італьянцы Talijani Италијани (Italijani)
Сусвет Svemir Васиона (Vasiona)
Пазваночнік Kralježnica Кичма (Kičma)
Паветра Zrak Ваздух (Vazduh)
Адукацыя Odgoj Васпитање (Vaspitanje)
Тыдзень Tjedan Седмица (Sedmica)
Гісторыя Povijest Историја (Istorija)
Порткі Hlače Панталоне (Pantalone)
Страўнік Trbuh Стомак (Stomak)
Навука Znanost Наука (Nauka)
Асобна Osobno Лично (Lično)
Асоба Osoba Лице (Lice)
Аб’яднаныя Нацыі Ujedinjeni Narodi Уједињене Нације (Ujedinjene Nacije)
Хлеб Kruh Хлеб (Hleb)
Штучнае Umjetno Вештачки (Veštački)
Крыж Križ Крст (Krst)
Вікіпедыя

Вікіпедыя мае раздзел, напісаны
cербскахарвацкай


Шаблон:Lang-stub

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Сербскахарвацкая_мова&oldid=1941950"