Кадмій: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Luckas-bot (размовы | уклад) др r2.7.1) (робат Дадаем: yi:קאדמיום |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
{{redirect|Cd|CD, значэнні}} |
|||
{{Картка хімічнага элемента |
|||
| імя = Ка́дмій / Cadmium (Cd) |
|||
| сімвал = Cd |
|||
| нумар = 48 |
|||
| вонкавы від = [[Выява:Cadmium-crystal bar.jpg|200px]]<br />Мяккі каваны серабрыста-шэры метал |
|||
| атамная маса = 112,411 |
|||
| радыус атама = 154 |
|||
| энергія іанізацыі 1 = 867,2 (8,99) |
|||
| канфігурацыя = [Kr] 4d<sup>10</sup> 5s<sup>2</sup> |
|||
| кавалентны радыус = 148 |
|||
| радыус іона = (+2e) 97 |
|||
| электраадмоўнасць = 1,69 |
|||
| электродны патэнцыял = ?0,403<ref name="ХЭ"/> |
|||
| ступені акіслення = 2 |
|||
| шчыльнасць = 8,65 |
|||
| цеплаёмістасць = 26,0<ref name="ХЭ">{{кніга |
|||
|загаловак = Химическая энциклопедия: в 5-ти т. |
|||
|адказны = Редкол.: Кнунянц И. Л. (гл. ред.) |
|||
|месца = {{М.}} |
|||
|выдавецтва = Советская энциклопедия |
|||
|год = 1990 |
|||
|том = 2 |
|||
|старонкі = 280 |
|||
|старонак = 671 |
|||
|тыраж = 100 000 |
|||
}}</ref> |
|||
| цеплаправоднасць = 96,9 |
|||
| тэмпература плаўлення = 594,1 |
|||
| цеплыня плаўлення = 6,11 |
|||
| тэмпература кіпення = 1 038 |
|||
| цеплыня выпарэння = 59,1 |
|||
| малярны аб'ём = 13,1 |
|||
| структура рашоткі = гексаганальная |
|||
| параметры рашоткі = a=2,979 c=5,618 |
|||
| суадносіны c/a = 1,886 |
|||
| тэмпература Дэбая = 209 |
|||
}} |
|||
{{Элемент перыядычнай сістэмы|align=center|fontsize=100%|number=48}} |
|||
'''Кадмій''' ({{lang-la|Cadmium}}) '''Cd''' — [[хімічны элемент]] II групы [[Перыядычная сістэма элементаў|перыядычнай сістэмы]]; атамны нумар 48. [[Метал]] серабрыста-белага колеру з сіневатым адлівам. |
'''Кадмій''' ({{lang-la|Cadmium}}) '''Cd''' — [[хімічны элемент]] II групы [[Перыядычная сістэма элементаў|перыядычнай сістэмы]]; атамны нумар 48. [[Метал]] серабрыста-белага колеру з сіневатым адлівам. |
||
Радок 18: | Радок 57: | ||
Сульфід CdS і селенід CdSe валодаюць паўправадніковымі ўласцівасцямі. |
Сульфід CdS і селенід CdSe валодаюць паўправадніковымі ўласцівасцямі. |
||
{{зноскі}} |
|||
[[Катэгорыя:Хімічныя элементы]] |
[[Катэгорыя:Хімічныя элементы]] |
Версія ад 12:36, 13 лістапада 2011
| |||||
Вонкавы від простага рэчыва | |||||
---|---|---|---|---|---|
Уласцівасці атама | |||||
Імя, сімвал, нумар | Ка́дмій / Cadmium (Cd), 48 | ||||
Атамная маса (малярная маса) |
112,411 а. а. м. (г/моль) | ||||
Электронная канфігурацыя | [Kr] 4d10 5s2 | ||||
Радыус атама | 154 пм | ||||
Хімічныя ўласцівасці | |||||
Кавалентны радыус | 148 пм | ||||
Радыус іона | (+2e) 97 пм | ||||
Электраадмоўнасць | 1,69 (шкала Полінга) | ||||
Электродны патэнцыял | ?0,403[1] | ||||
Ступені акіслення | 2 | ||||
Энергія іанізацыі (першы электрон) |
867,2 (8,99) кДж/моль (эв) | ||||
Тэрмадынамічныя ўласцівасці простага рэчыва | |||||
Шчыльнасць (пры з. у.) | 8,65 г/см³ | ||||
Тэмпература плаўлення | 594,1 K | ||||
Тэмпература кіпення | 1 038 K | ||||
Цеплыня плаўлення | 6,11 кДж/моль | ||||
Цеплыня выпарэння | 59,1 кДж/моль | ||||
Малярная цеплаёмістасць | 26,0[1] Дж/(K·моль) | ||||
Малярны аб'ём | 13,1 см³/моль | ||||
Крышталічная рашотка простага рэчыва | |||||
Структура рашоткі | гексаганальная | ||||
Параметры рашоткі | a=2,979 c=5,618 Å | ||||
Суадносіны c/a | 1,886 | ||||
Тэмпература Дэбая | 209 K | ||||
Іншыя характарыстыкі | |||||
Цеплаправоднасць | (300 K) 96,9 Вт/(м·К) |
48 | Кадмій |
112,411
| |
4d105s² |
Кадмій (лац.: Cadmium) Cd — хімічны элемент II групы перыядычнай сістэмы; атамны нумар 48. Метал серабрыста-белага колеру з сіневатым адлівам.
Прыродныя крыніцы
У свабодным выглядзе ў прыродзе не сустракаецца. Мінералы — грынакіт CdS, мантэпаніт CdO, атавіт CdCO3— надзвычай рэдкія. Практычна заўсёды ўтрымліваецца разам з цынкам у поліметалічных рудах. Атрымліваецца як пабочны прадукт пры перапрацоўцы цынкавых, свінцова-цынкавых і медна-цынкавых руд.
Асноўныя вытворцы — Кітай, Паўднёвая Карэя, Японія.
Прымяненне
У асноўным кадмій ідзе на пакрыццё дэталей (кадміраванне) аўтамабіляў, танкаў, самалётаў, караблёў, паверхня якіх пастаянна падвяргаецца ўздзеянню агрэсіўнага асяроддзя.
Кадмій дадаецца пры вырабе кантактнага (тралейбуснага) дроту для павышэння ўстойлівасці супраць сцірання токапрыёмнікамі.
Вялікая колькасць кадмію ідзе на выраб электрычных акумулятараў (найбольш вядомы — акумулятар нікелева-кадміевы).
З ізатопу кадмію 113Cd, які валодае каласальнай здольнасцю паглынаць цеплавыя нейтроны, робяць аварыйныя стрыжні для атамных рэактараў.
Сульфід CdS і селенід CdSe валодаюць паўправадніковымі ўласцівасцямі.