Асака (Пухавіцкі раён)
Вёска
Асака
| ||||||||||||||||||||||
Асака́[1] (трансліт.: Asaka, руск.: Осока) — вёска ў Пухавіцкім раёне Мінскай вобласці. Уваходзіць у склад Навапольскага сельсавета. Месціцца за 44 км на захад ад Мар’інай Горкі, 30 км ад Мінска, 22 км ад чыгуначнай станцыі Рудзенск на лініі Мінск — Асіповічы. На рацэ Асачанка (Асака, прыток Пцічы).
Назва
[правіць | правіць зыходнік]Назва паходзіць ад ракі Асачанкі, альбо наўпрост ад назвы расліны асака.
Гісторыя
[правіць | правіць зыходнік]Вялікае Княства Літоўскае і Расійская імперыя
[правіць | правіць зыходнік]У XVIII ст. вёска ў Менскім павеце Менскага ваяводства Вялікага Княства Літоўскага. У 1730 годзе ўласнасць А. Агінскага.
Пасля Другога падзелу Рэчы Паспалітай 1793 года ў Расійскай імперыі. У 1795 годзе ў Ігуменскім павеце Мінскай губерні. У 1800 годзе сяло, ёсць царква, карчма, вадзяны млын, шляхецкая ўласнасць. У часе прыгоннага права належала да дамена Цеплень, уласнасць Уніхоўскіх[2]. У 1887 годзе адкрытая школа граматы (навучаліся 15 хлопчыкаў і 1 дзяўчынка).
У 1889 годзе сяло Дудзіцкай воласці Ігуменскага павета Мінскай губерні. У 1897 годзе ёсць царква, хлебазапасны магазін.
Найноўшы час
[правіць | правіць зыходнік]З канца лютага 1918 года тэрыторыя акупаваная войскамі Германскай імперыі. 25 сакавіка 1918 года згодна з Трэцяй Устаўной граматай абвяшчалася часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. У снежні 1918 года занята Чырвонай Арміяй, з 1 студзеня 1919 года ў адпаведнасці з пастановай І з’езда КП(б) Беларусі яна ўвайшла ў склад Савецкай Беларусі, з 27 лютага 1919 года — у ЛітБел ССР. У час польска-савецкай вайны ў жніўні 1919 — ліпені 1920 гадоў пад акупацыяй Польшчы.
З 31 ліпеня 1920 года ў Беларускай ССР. У 1922 годзе адкрытая школа 1-й ступені, было 45 вучняў. У 1930-я гады настаўнікам пачатковых класаў у вёсцы быў паэт і перакладчык Уладзімір Хадыка.
У Другую сусветную вайну з канца чэрвеня 1941 года да пачатку ліпеня 1944 года акупаваная нацысцкай Германіяй.
Насельніцтва
[правіць | правіць зыходнік]- 1886 год — 38 двароў, 326 жыхароў
- 1999 год — 51 жыхароў
- 2002 год — 34 двары, 48 жыхароў
- 2010 год — 12 жыхароў
- 2012 год — 7 гаспадарак, 10 жыхароў
- 2019 год — 6 жыхароў[3]
Славутасці
[правіць | правіць зыходнік]Спіс вуліц
[правіць | правіць зыходнік]- Зарэчная вуліца
- Пасялковая вуліца
- Цэнтральная вуліца[4]
Крыніцы
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Мінская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2003. — 604 с. ISBN 985-458-054-7. (DJVU)
- ↑ Jelski A. 1886, с. 648.
- ↑ Belarus . pop-stat.mashke.org. Праверана 2 мая 2024.
- ↑ Спіс вуліц і іншых элементаў ўнутранага адраса . Нацыянальнае кадастравае агенцтва Рэспублікі Беларусь.(недаступная спасылка)
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Асака // Гарады і вёскі Беларусі. Т. 8 : Мінская вобласць, кн. 4 / Т.У. Бялова (галоўны рэдактар) і інш. — Мінск: Беларуская энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2013. — С. 113—114. — 528 с. — 2 000 экз. — ISBN 978-985-11-0735-9.
- Памяць: Пухавіцкі раён: Гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі / Укл. А. А. Прановіч; Рэдкал.: А. М. Карлюкевіч і інш.. — Мінск: Беларусь, 2003. — 749 с. — ISBN 985-01-0251-9.
- Jelski A. Osoka // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. — T. VII Netrebka – Perepiat. — 1886. — С. 648. — 960 с.
- Жучкевич В. А. Краткий топонимический словарь Белоруссии. — Мн.: Изд-во БГУ, 1974.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Асака (Пухавіцкі раён)