Васілька (князь віцебскі)

Васілька
Васілька
Смерць	не раней за 1209
Дзеці	Брачыслаў, Любава Васількаўна[d] і Яраслаў Васілевіч[d]

Васілька (XII ст. — магчыма XIII ст.) — князь віцебскі (зг. 1209).

Пад 1209 годам познія крыніцы — Ніканаўскі, Васкрасенскі, Тыпаграфскі, Львоўскі летапіс (XVI ст.) — называюць нейкага Васільку, з дачкой якога ўзяў другі шлюб вялікі князь уладзімірскі Усевалад Вялікае Гняздо. Ні тытула, ні імя па бацьку, ні імя дачкі гэтыя крыніцы не называюць. Толькі таксама даволі позні Троіцкі летапіс (пачатак XV ст.), які не захаваўся да цяперашняга часу, паводле сведчання Мікалая Карамзіна, называў гэтага Васільку віцебскім князем. Болей няма пэўных звестак, не вядома нават ці жыў яшчэ Васілька ў 1209 годзе, напрыклад, Васіль Данілевіч, дапускаў, што мог яшчэ жыць.

Пазней Васіль Тацішчаў у сваёй «Гісторыі» даў імя васількавай дачкі — Любоў або Любава. Але ўнікальныя тацішчаўскі звесткі вымагаюць пільнага стаўлення, бо гістарыёграф быў схільны да «рэканструкцый».

На такім абмежаваным крынічным грунце даследчыкі спрабуюць прапанаваць розныя атаясненні віцебскага князя Васількі з іншымі вядомымі з крыніц асобамі таго або блізкага часу.

Часта Васільку атаясняюць з адзіны раз пад 1180/1181 годам згаданым без тытула Васількам Брачыславічам, якога называюць ізяслаўльскім і нават стрэжаўскім князем, але паходжанне гэтага Брачыславіча таксама дыскусійнае, як і сувязь нашчадкаў полацкага князя Васількі Святаславіча з Ізяслаўлем або Стрэжавам.

Праз гэтыя гіпатэтычныя атаясненні Васількі ў гістарыяграфіі сустракаюцца звесткі пра яго дзяцей, апроч дачкі (тацішчаўскай Любавы), яшчэ болей гіпатэтычныя.

У прыватнасці, сынам Васількі называюць Яраслава Васілевіча, які ў неверагодным дадатку да «Хронікі Быхаўца» даецца як віцебскі князь і бацька першай жонкі вялікага князя літоўскага Альгерда.

Таксама толькі гіпатэтычнае сыноўства адносна Васількі і пазнейшага віцебскага, а потым полацкага князя Брачыслава (зг. 1232—1241), чыё імя па бацьку крыніцы не называюць.

Лёс дачкі Васількі таксама невядомы, неўзабаве па шлюбе Усевалад Вялікае Гняздо памёр. Ёсць толькі звесткі пазнейшых крыніц пра магілу яго другой жонкі ва Уладзіміры.