Вялікае Княства Літоўскае (1812)

Вялікае Княства Літоўскае
1 ліпеня 1812 — снежань 1812   →
Герб
Сталіца	Вільня
Мова(ы)	беларуская, руская, польская
Рэлігія	праваслаўе, каталіцтва, уніяцтва

Вялікае Княства Літоўскае (1812) — дзяржава створаная Напалеонам I , пад час вайны 1812 года супраць Расіі.

Гісторыя

16 (28) чэрвеня 1812 г. Вялікай арміяй была занята Вильня. Неглядзячы на тое, што палякі разлічвалі на аднаўленне Рэчы Паспалітай у межах 1772 года, Напалеон пайшоў на стварэнне ВКЛ.

Адміністрацыйны падзел

Адноўленае Вялікае Княства Літоўскае ўключала Віленскую, Гродзенскую, Мінскую губерні (якія былі перайменаваны ў дэпартаменты) і Беластоцкую вобласць. Сталіцай зрабілі Вільню.

Органы ўлады

19 чэрвеня (1 ліпеня) быў створаны часовы ўрад, які называўся Камісія часовага ўрада ў Вялікім Княстве Літоўскім. Часовы ўрад складаўся з сямі камітэтаў. Старшынёй кожнага камітэта быў член камісіі. Камітэты: Камітэт харчавання і складоў- Станіслаў Солтан (Старшыня Камісіі), камітэт фінансаў- Караль Прозар, камітэт паліцыі- Юзаф Серакоўскі, судовы камітэт- Францішак Ельскі, ваенны камітэт- князь Аляксандр Антоні Сапега, камітэт унутраных спраў- граф Аляксандр Патоцкі, камітэт адукацыі- Ян Снядзецкі.

Сакратар камісіі- Юзаф Iгнацы Касакоўскі. Губернатар Вільні- Дзірк ван Гогендорп.

Прэзідэнты часовага ўрада

• Юзаф Серакоўскі (з 18 ліпеня 1812 года)
• Станіслаў Солтан (з 24 жніўня 1812 года)
• Дзірк ван Гогендорп (з верасня 1812 года)
• Станіслаў Солтан (з верасня 1812 года)

Армія

5(17) ліпеня 1812 года Напалеон выдаў дыкрэт аб стварэнні войска Вялікіга Княства Літоўскага. Для стварэння войска было выдадзена 500 тысяч франкаў. Усяго войска ВКЛ павінна было скласці 14 тысяч чалавек. Акрамя таго некаторыя магнаты за свой кошт стваралі атрады і накіроўвалі іх у войска. Напалеон стварыў і свой гвардэйскі літоўска-беларускі уланскі полк у колькасці 1026 чалавек. 12(24) жніўня Камісія часовага ўрада ВКЛ пастанавіла аб стварэнні 6 егерскіх батальёнаў у колькасці 5004 чалавек. Рэкруты у войска ВКЛ набіраліся на шасцігадовы тэрмін

Гл. таксама

• Вялікае Княства Літоўскае
• Вялікае Княства Літоўскае (1811)
• Вялікае Княства Літоўска-Беларускае (1918)

Літаратура

• Януш Івашкевіч , Litwa w roku 1812 (Літва ў 1812 году), Варшава, 1912.
• Марыян Кукель , Wojna 1812 roku (Вайна 1812 года), Кракаў, 1937.
• А.Рембоўскі, «Konfederacja Generalna i pospolite ruszenie w roku 1812» ( , Biblioteka Warszawska , vol. 1, 1896, fascicle 3, pp. 478—514; vol. 2, 1896, fascicle 1, pp. 67-86.
• Владзіслаў Заеўскі, Józef Wybicki , Варшава, 1983.