Тартускі ўніверсітэт

Тартускі ўніверсітэт
Tartu Ülikool
Арыгінальная назва	Tartu Ülikool
Заснаваны	1632
Тып	нацыянальны ўніверсітэт
Рэктар	Toomas Asser[d]
Студэнты	12970
Бакалаўрыят	7866
Магістратура	5104
Дактарантура	1258
Прафесары	190
Краіна	Эстонія[…]  СССР
Размяшчэнне	Эстонія: Тарту
Кампус	Гарадскі
Юрыдычны адрас	Ülikooli 18, 50090 Tartu, Eesti
Узнагароды
Сайт	ut.ee/ru
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Тартускі ўніверсітэт 2021

Та́ртускі ўніверсітэ́т (Дэрпцкі, Юр’еўскі (1893—1918); эст.: Tartu Ülikool (з 1918), ням.: Universität Dorpat (1802—1893)) — універсітэт у Тарту (Эстонія), заснаваны шведскім каралём Густавам II Адольфам у 1632 годзе на тэрыторыі Лівоніі. Стаў другім універсітэтам Швецыі (пасля Упсальскага) — Universitas Gustaviana.

У XVIII стагоддзі, пасля далучэння Эстляндыі да Расійскай імперыі, не дзейнічаў. Быў зноў адкрыты імператарам Аляксандрам I у 1802 годзе.

Універсітэт уваходзіць у асацыяцыю ўніверсітэтаў Еўропы Утрэхцкая сетка. Архітэктурнаму ансамблю ўніверсітэта нададзены Знак Еўрапейскай спадчыны.

Кафедры і факультэты

Ва ўніверсітэце 11 факультэтаў (тэалагічны, юрыдычны, медыцынскі, філасофскі, эканамічны, педагагічны, факультэт матэматыкі і інфарматыкі, факультэт фізкультуры, факультэт прыродазнаўства і тэхналогіі, факультэт грамадскіх навук) і 7 каледжаў. Колькасць студэнтаў — 18 300. Ва ўніверсітэце працуе 3 200 чалавек (у тым ліку 165 прафесараў, больш за 500 навуковых работнікаў).

Рэктары

• Антон Сямёнавіч Будзіловіч
• Ёхан Кып
• Хуга Каха
• Эдгар Кант

Прафесарска-выкладчыцкі склад

• Міхкель Веске

Вядомыя выпускнікі

• Аўгуст Але (1937) — эстонскі пісьменнік.
• Сямён Майсеевіч Алукер (1916) — беларускі вучоны ў галіне оталарынгалогіі.
• Юрыс Алунан (1861) — латышскі паэт і грамадскі дзеяч; заснавальнік нацыянальнай пісьмовай паэзіі.
• Бэці Альвер — эстонская пісьменніца.
• Бенедыкт Дыбоўскі — заолаг, прыродазнаўца, урач.
• Уладзіслаў Дыбоўскі (1862) — беларускі заолаг.
• Усевалад Ігнатоўскі (1911) — беларускі грамадскі і палітычны дзеяч, гісторык.
• Кая Калас (1999) — эстонскі палітык, юрыст.
• Вячаслаў Касмачэўскі — беларускі прафесар медыцыны.
• Габрыэль Корбут (1890) — польскі гісторык літаратуры, бібліёграф, мовазнавец.
• Іпаліт Корвін-Мілеўскі (1868) — польскі грамадска-палітычны дзеяч, публіцыст, доктар права.
• Яан Крос (1945) — эстонскі пісьменнік.
• Уладзімір Марзон (1911) — беларускі хірург.
• Станіслаў Нарбут (1891) — беларускі ўрач, вучоны-медык, мецэнат.
• Юган Партс — прэм’ер-міністр Эстоніі.
• Станіслаў Сільвестровіч — удзельнік паўстання 1863—1864 гадоў ў Беларусі.
• Вільгельм Оствальд (1875) — латышскі хімік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па хіміі 1909 года.
• Лазар Якаўлевіч Сітэрман (1916) — беларускі ўрач.
• Карл Чапскі (1882) — дзяржаўны дзеяч Расійскай імперыі, мінскі гарадскі галава (1890—1901), прадпрымальнік, філантроп.
• Маісей Абрамавіч Поляк (1894) — беларускі акушэр-гінеколаг
• Эдвард Жалігоўскі (1816—1864) — польскі паэт, філосаф, грамадскі дзеяч.

Літаратура

• Та́ртускі ўніверсітэ́т // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 444. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
• Та́ртуский университе́т // Т. 25. Струнино — Тихорецк. — М. : Советская энциклопедия, 1976. — С. 282. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Тартускі ўніверсітэт