Будынак пазямельнага банка (Гродна)

Славутасць
Будынак пазямельнага банка
Будынак былога пазямельнага банка
53°40′49″ пн. ш. 23°50′28″ у. д.
Краіна	Беларусь
Горад	Гродна
Архітэктурны стыль	мадэрн
Архітэктар	Б. П. Астравумаў
Дата пабудовы	1913 год
Статус	Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 412Г000656
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Будынак пазямельнага банка — будынак былога Сялянскага пазямельнага банка ў Гродне, размешчаны па вуліцы Леніна, 9. Пабудаваны ў 1913 годзе паводле праекта архітэктара Б. П. Астравумава. Цяпер у будынку знаходзіцца штаб вайсковай часці № 03587.

Архітэктура

Купал над галоўным уваходам

Г-падобны ў плане будынак займае вуглавое становішча, мае традыцыйную для стылю мадэрн ускладнёную і дынамічна развітую аб’ёмна-прасторавую кампазіцыю. Надае будынку незвычайны сілуэт высокі светла-чырвоны купал над галоўным уваходам, які нібы лунае над зелянінаю, у якой патанае навакольная невысокая забудова, і завяршае перспектыву сучасных вуліц Леніна і Карбышава.

Пры ўзвядзенні будынка выкарыстаны новыя на той час прагрэсіўныя будаўнічыя матэрыялы. Міжпаверхавыя перакрыцці, лесвічныя прыступкі і падаконныя пліты зроблены з жалезабетону. Сталярку рабілі з лепшых парод дубу.

Фасад па вул. Леніна

Эркер з боку вул. Карбышава

Будынак двухпавярховы з сутарэннямі, складаны ў плане, накрыты двухсхільным дахам. Цэнтральная вуглавая частка вырашана ў выглядзе рызаліта, завершанага высокім парапетам і высокім шатровым дахам. Фасады бакавых крылаў на першым паверсе прарэзаны лучковымі аконнымі праёмамі ў ліштвах з замковым каменем і падаконнымі філёнгамі, на другім паверсе — прамавугольныя аконныя праёмы ў фігурных ліштвах і аздоблены падаконнымі філёнгамі з ляпным дэкорам. Фасад па вул. Леніна акцэнтаваны ў цэнтры эркерам і бакавым рызалітам. На фасадзе па вул. Карбышава сіметрычна размешчаны два скругленыя эркеры з балконамі. Архітэктурныя дэталі вылучаны белым колерам на фоне вохрыстых сцен. Да тарцовых фасадаў прымыкаюць суседнія пазнейшыя будынкі.

Першапачатковая планіроўка калідорная, цяпер зменена. У цокалі размяшчаліся архіў, памяшканні санітарна-тэхнічнай службы, сховішча. На першым паверсе былі вестыбюль, службовыя пакоі, на другім — зала аперацыйная і пасяджэнняў, кватэры адміністратара банка, кур’ера і інш. Па-мастацку выкананы металічныя агароджы ўнутранай лесвіцы і балконаў, казырок над галоўным уваходам.

Літаратура

• Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі / АН БССР. Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору; Рэд. кал.: С. В. Марцэлеў (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, [1984—1988].
• Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь: [Даведнік] / склад. В. Я. Абламскі, І. М. Чарняўскі, Ю. А. Барысюк. — Мн.: БЕЛТА, 2009. — 684 с. — 1 000 экз. — ISBN 978-985-6828-35-8.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Будынак пазямельнага банка (Гродна)
• Будынак пазямельнага банка (Гродна) на сайце Глобус Беларусі (руск.)
• Будынак пазямельнага банка (Гродна) на сайце «Архіварта»